Örnek 2: İçerik Kapsayıcısını Sınırlama

Bir web sayfasının ana içerik alanının çok genişlemesini engelleyerek okunabilirliği artırmak için kullanılır.

    
Bu, sayfanın ana içeriğidir. Geniş ekranlarda bile belirli bir genişliği aşmayarak okunabilirliği artırır.
    
... diğer içerikler ...

/* CSS Kodu */
.main-content {
    width: 90%; /* Kapsayıcı %90 genişlikte */
    max-width: 1200px; /* Maksimum 1200 piksel genişlik */
    margin: 0 auto; /* Ortalamak için */
    padding: 20px;
    background-color: #f0f0f0;
}

Bu örnekte, .main-content sınıfına sahip eleman, ekran genişliğinin %90'ını kaplar, ancak asla 1200px'i aşmaz. Bu, içeriğin geniş ekranlarda bile çok yayılmamasını sağlayarak kullanıcı için daha rahat bir okuma deneyimi sunar.

Örnek 3: Form Elemanları İçin Kullanım

Geniş form alanlarının küçük ekranlarda taşmasını önlerken, büyük ekranlarda da aşırı genişlemesini engeller.

    Adınız:
    

    Mesajınız:
    

/* CSS Kodu */
input[type="text"],
textarea {
    width: 100%; /* Eleman kapsayıcısının genişliğini doldurur */
    max-width: 400px; /* Maksimum 400 piksel genişlik */
    padding: 8px;
    margin-bottom: 10px;
    border: 1px solid #ccc;
    box-sizing: border-box; /* Padding ve border'ı genişliğe dahil eder */
}

Burada, metin giriş alanları ve </code>, kapsayıcılarının genişliğini dolduracak şekilde ayarlanmıştır, ancak maksimum <code>400px</code> genişliğe sahiptirler. Bu, form elemanlarının hem küçük hem de büyük ekranlarda uygun boyutlarda görünmesini sağlar.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong><code>width</code> ve <code>max-width</code> Farkı</strong>: Bir elemana hem <code>width</code> hem de <code>max-width</code> tanımlandığında, <code>max-width</code> daha yüksek önceliğe sahiptir. Eğer <code>width</code> değeri <code>max-width</code> değerinden büyükse, eleman <code>max-width</code> değerini kullanır. Bu, elemanların esnekliğini korurken aşırı genişlemesini engellemek için idealdir.</p></li> <li><p><strong>Duyarlı Tasarımın Temeli</strong>: <code>max-width: 100%;</code>, görsellerin, videoların ve diğer medya öğelerinin duyarlı web tasarımlarında kapsayıcılarını aşmamasını sağlamak için yaygın olarak kullanılan temel bir tekniktir.</p></li> <li><p><strong><code>min-width</code> ile Kombinasyon</strong>: <code>max-width</code>, <code>min-width</code> (minimum genişlik) ile birlikte kullanılarak bir elemanın genişliği için bir aralık tanımlanabilir. Örneğin, <code>min-width: 300px; max-width: 800px;</code> elemanın genişliğinin 300 pikselden az, 800 pikselden fazla olmamasını sağlar.</p></li> <li><p><strong>Taşma Sorunlarını Önleme</strong>: Metin içeriği veya diğer elemanlar bir kapsayıcıdan taştığında ortaya çıkan yatay kaydırma çubukları gibi sorunları önlemede etkilidir.</p></li> <li><p><strong><code>box-sizing</code> Etkileşimi</strong>: <code>max-width</code> özelliğini kullanırken <code>box-sizing: border-box;</code> özelliğini de eklemek, padding ve border değerlerinin elemanın toplam genişliğine dahil edilmesini sağlayarak daha öngörülebilir bir düzen elde etmenize yardımcı olur.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 9 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-dilinde-wildcards-joker-karakterler-kullanimi-453"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-dilinde-wildcards-joker-karakterler-kullanimi-68f38f776ac1e.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Dilinde Wildcards (Joker Karakterler) Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> SQL sorgularında metin tabanlı veriler üzerinde esnek desen eşleştirme yapmak, veritabanı yönetiminde kritik bir yetenektir. Bu yetenek, belirli bir kriteri tam olarak karşılamayan ancak belli bir kalıba uyan kayıtları bulmamızı sağlar. SQL Wildcards (Joker Karakterler), tam da bu amaç için, özellikle <code>LIKE</code> operatörü ile birlikte kullanılarak, arama desenlerinin tanımlanmasında güçlü bir rol oynar. Bu kılavuz, SQL Wildcards'ın temel kullanımını, sözdizimini ve pratik örneklerini detaylandırmaktadır.<br> <h3>Sözdizimi</h3><br> SQL Wildcards, genellikle <code>LIKE</code> operatörü ile birlikte kullanılır ve bir <code>WHERE</code> koşulunun parçası olarak bir sütundaki değerlerin belirli bir desene uyup uymadığını kontrol eder. Temel sözdizimi aşağıdaki gibidir:<br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT sütun_adları FROM tablo_adı WHERE sütun_adı LIKE desen;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> Burada <code>desen</code>, bir veya daha fazla joker karakter içeren bir karakter dizisidir. <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> SQL, desen eşleştirmesi için iki ana joker karakter sunar:<br> <ul> <li><p><code>%</code> (Yüzde İşareti): Sıfır veya daha fazla karakterle eşleşir. Bu joker karakter, bir metin dizisinin herhangi bir yerinde herhangi bir sayıda karakterin bulunabileceğini belirtmek için kullanılır. Örneğin, <code>'A%'</code> 'A' ile başlayan herhangi bir metinle eşleşirken, <code>'%A'</code> 'A' ile biten herhangi bir metinle eşleşir ve <code>'%A%'</code> 'A' karakterini içeren herhangi bir metinle eşleşir.</p></li> <li><p><code>_</code> (Alt Çizgi): Tam olarak tek bir karakterle eşleşir. Bu joker karakter, belirli bir pozisyonda herhangi bir karakterin olabileceğini, ancak o pozisyonun mutlaka dolu olması gerektiğini belirtmek için kullanılır. Örneğin, <code>'A_Z'</code>, 'A' ile başlayıp 'Z' ile biten ve ortasında tam olarak tek bir karakter bulunan metinlerle (örneğin 'AAZ', 'ABZ', 'A1Z' gibi) eşleşir.</p></li> </ul> <p>Bazı veritabanı sistemleri (örneğin, MS Access ve SQL Server), <code>LIKE</code> operatörü ile birlikte <code>[]</code>, <code>[^]</code> ve <code>[-]</code> gibi ek joker karakterler sunabilir. Ancak bu kılavuz, tüm SQL standartlarında yaygın olarak desteklenen <code>%</code> ve <code>_</code> karakterlerine odaklanmaktadır.</p><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> Aşağıdaki örnekler, bir <code>Musteriler</code> tablosunda (<code>MusteriID</code>, <code>Ad</code>, <code>Soyad</code>, <code>Sehir</code>, <code>Eposta</code> sütunlarına sahip) joker karakterlerin nasıl kullanıldığını göstermektedir.<br> <p><strong>Örnek 1: 'A' harfi ile başlayan müşteri adlarını bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad FROM Musteriler WHERE Ad LIKE 'A%';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu sorgu, <code>Ad</code> sütunundaki değeri 'A' harfi ile başlayan tüm müşterileri getirir. Örneğin, 'Ayşe', 'Ali', 'Ahmet' gibi adlar eşleşecektir.</p><br> <p><strong>Örnek 2: 'n' harfi ile biten müşteri adlarını bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad FROM Musteriler WHERE Ad LIKE '%n';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu sorgu, <code>Ad</code> sütunundaki değeri 'n' harfi ile biten tüm müşterileri listeler. Örneğin, 'Can', 'Asuman', 'Gülşen' gibi adlar eşleşecektir.</p><br> <p><strong>Örnek 3: Adında 'or' karakter dizisi geçen müşteri adlarını bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad FROM Musteriler WHERE Ad LIKE '%or%';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu sorgu, <code>Ad</code> sütununda 'or' karakter dizisini herhangi bir konumda içeren tüm müşterileri getirir. Örneğin, 'Ozan', 'Doruk', 'Burak' gibi adlar eşleşebilir.</p><br> <p><strong>Örnek 4: Tam olarak 5 harfli ve 'e' ile biten müşteri adlarını bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad FROM Musteriler WHERE Ad LIKE '____e';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Her bir alt çizgi (<code>_</code>) tek bir karakteri temsil ettiğinden, bu sorgu tam olarak 5 harfli olan ve son harfi 'e' olan adları (örneğin 'Emine', 'Ayşe') bulur.</p><br> <p><strong>Örnek 5: Soyadı 'B' ile başlayan, ikinci harfi herhangi bir şey olan ve üçüncü harfi 'l' olan müşterileri bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad FROM Musteriler WHERE Soyad LIKE 'B_l%';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu sorgu, soyadı 'B' ile başlayıp, ikinci harfi herhangi bir karakter olup, üçüncü harfi 'l' olan ve sonrasında herhangi bir karakter dizisi (veya hiçbir şey) gelebilen soyadlarını eşleştirir. Örneğin, 'Balcı', 'Bilen', 'Bilgin' gibi soyadları eşleşebilir.</p><br> <p><strong>Örnek 6: Belirli bir e-posta domaininden olmayan müşterileri bulma.</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad, Soyad, Eposta FROM Musteriler WHERE Eposta NOT LIKE '%@example.com';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><code>NOT LIKE</code> operatörü, belirtilen desene UYMAYAN kayıtları seçmek için kullanılır. Bu örnek, e-posta adresi <code>'@example.com'</code> ile bitmeyen tüm müşterileri getirir.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong><code>LIKE</code> Operatörü:</strong> Wildcards, yalnızca <code>LIKE</code> veya <code>NOT LIKE</code> operatörleri ile birlikte kullanıldığında özel anlam taşır. Diğer operatörlerle (örneğin <code>=</code>) kullanıldığında, joker karakterler literal karakterler olarak yorumlanır.</p></li> <li><p><strong>Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı:</strong> Wildcard desen eşleştirmesinin büyük/küçük harf duyarlılığı, kullanılan veritabanı sistemine ve sütunun kolaj ayarlarına bağlıdır. Bazı sistemler varsayılan olarak duyarsızken (örneğin SQL Server), bazıları duyarlıdır (örneğin PostgreSQL, MySQL). Duyarlılığı ayarlamak için genellikle <code>COLLATE</code> anahtar kelimesi veya veritabanı yapılandırmaları kullanılır.</p></li> <li><p><strong>Joker Karakterleri Literal Olarak Kullanma:</strong> Eğer deseninizde gerçekten bir <code>%</code> veya <code>_</code> karakterini aramak istiyorsanız (yani joker karakter olarak değil, gerçek bir karakter olarak), <code>ESCAPE</code> anahtar kelimesi ile özel bir kaçış karakteri tanımlamanız gerekir. Örneğin: <code>LIKE '50\% indirim' ESCAPE '\'</code>, <code>'50% indirim'</code> metnini arar.</p></li> <li><p><strong>Performans Etkileri:</strong> Bir desenin başında joker karakter kullanılması (örneğin <code>'%kelime'</code>), veritabanının indeksleri etkin bir şekilde kullanmasını engelleyebilir ve bu da büyük tablolarda sorgu performansını olumsuz etkileyebilir. Mümkün olduğunda, desenleri bir joker karakterle başlatmaktan kaçınmak daha iyi bir uygulama olabilir.</p></li> <li><p><strong>Gelişmiş Desen Eşleştirme:</strong> Bazı veritabanları (örneğin PostgreSQL, MySQL) daha karmaşık desen eşleştirme ihtiyaçları için düzenli ifadeleri (Regular Expressions) destekleyen <code>REGEXP</code> veya <code>SIMILAR TO</code> gibi operatörler sunar. Bu operatörler, <code>LIKE</code>'tan daha güçlü desen eşleştirme yetenekleri sağlar.</p></li> </ul> <br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 10 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-range-fonksiyonunun-kapsamli-kullanimi-454"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/python-dilinde-range-fonksiyonunun-kapsamli-kullanimi-68f39d83eba8f.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde `range()` Fonksiyonunun Kapsamlı Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python programlama dilinde, belirli bir aralıkta sayı dizileri oluşturmak ve özellikle döngülerde bu dizileri kullanmak için sıklıkla başvurulan temel yapı taşlarından biri <code>range()</code> fonksiyonudur. Bu fonksiyon, liste veya tuple gibi tüm sayıları bellekte tutmak yerine, gerektiğinde sayıları üreten bir "range nesnesi" döndürerek bellek verimliliği sağlar. Genellikle <code>for</code> döngüleriyle birlikte kullanılarak belirli sayıda tekrar eden işlemler gerçekleştirmek için idealdir.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>range()</code> fonksiyonunun üç farklı kullanım şekli bulunmaktadır:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>range(stop) range(start, stop) range(start, stop, step)</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p><code>range()</code> fonksiyonunun parametreleri şu anlamlara gelmektedir:</p><br> <ul> <li><p><code>start</code> (isteğe bağlı): Dizinin başlayacağı tam sayıyı belirtir. Eğer belirtilmezse, varsayılan değeri <code>0</code>'dır.</p></li> <li><p><code>stop</code> (zorunlu): Dizinin biteceği tam sayıyı belirtir. Bu sayı, üretilen diziye dahil <strong>edilmez</strong>. Yani, dizi <code>stop - 1</code> değerinde sona erer.</p></li> <li><p><code>step</code> (isteğe bağlı): Dizideki ardışık sayılar arasındaki artış miktarını belirtir. Eğer belirtilmezse, varsayılan değeri <code>1</code>'dir. Negatif bir değer de olabilir, bu durumda dizi azalan sırada üretilir.</p></li> </ul><br> <p><code>range()</code>, bir iterable nesne döndürür, doğrudan bir liste <strong>değil</strong>. Bu nesne, üzerinde iterasyon yapılabilir ancak tüm elemanları aynı anda bellekte tutmaz.</p><br> <h3>Örnekler</h3><br> <p><strong>Örnek 1: Tek Parametre Kullanımı (<code>stop</code>)</strong></p><br> <p>Bu kullanım, <code>0</code>'dan başlayıp <code>stop</code> değerine kadar (hariç) bir dizi oluşturur.</p><br> <div class="code-block"><pre><code># 0'dan 4'e kadar (5 hariç) sayılar üretir for i in range(5): print(i) # Çıktı: # 0 # 1 # 2 # 3 # 4</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: İki Parametre Kullanımı (<code>start</code>, <code>stop</code>)</strong></p><br> <p>Bu kullanım, <code>start</code> değerinden başlayıp <code>stop</code> değerine kadar (hariç) bir dizi oluşturur.</p><br> <div class="code-block"><pre><code># 2'den 6'ya kadar (7 hariç) sayılar üretir for i in range(2, 7): print(i) # Çıktı: # 2 # 3 # 4 # 5 # 6</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: Üç Parametre Kullanımı (<code>start</code>, <code>stop</code>, <code>step</code>)</strong></p><br> <p>Bu kullanım, <code>start</code> değerinden başlayıp <code>stop</code> değerine kadar (hariç), <code>step</code> miktarı kadar artarak bir dizi oluşturur.</p><br> <div class="code-block"><pre><code># 0'dan 10'a kadar (11 hariç), 2'şer artarak sayılar üretir for i in range(0, 11, 2): print(i) # Çıktı: # 0 # 2 # 4 # 6 # 8 # 10</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 4: Negatif <code>step</code> Kullanımı (Geriye Doğru Sayma)</strong></p><br> <p><code>step</code> parametresine negatif bir değer verilerek azalan bir dizi oluşturulabilir. Bu durumda <code>start</code> değeri <code>stop</code> değerinden büyük olmalıdır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code># 10'dan 0'a kadar (0 hariç), 1'er azalarak sayılar üretir for i in range(10, 0, -1): print(i) # Çıktı: # 10 # 9 # 8 # 7 # 6 # 5 # 4 # 3 # 2 # 1</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 5: <code>range</code> Nesnesini Bir Listeye Dönüştürme</strong></p><br> <p><code>range</code> nesnesinin içeriğini görmek veya bir liste olarak kullanmak isterseniz, <code>list()</code> fonksiyonunu kullanabilirsiniz.</p><br> <div class="code-block"><pre><code># 0'dan 5'e kadar bir range nesnesi oluştur my_range = range(5) print(my_range) # Range nesnesini listeye dönüştür my_list = list(my_range) print(my_list) # Çıktı: # range(0, 5) # [0, 1, 2, 3, 4]</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><code>range()</code> fonksiyonu, kayan noktalı sayılar (float) ile çalışmaz. Yalnızca tam sayılar (integer) için geçerlidir.</p></li> <li><p><code>stop</code> parametresi daima üretilen dizinin dışında kalır. Bu, Python'daki birçok slicing ve aralık belirleme işlemine benzer bir davranıştır.</p></li> <li><p>Büyük sayı aralıkları için bile <code>range()</code> kullanmak bellek açısından verimlidir, çünkü tüm sayıları belleğe yüklemez. Yalnızca o anki sayıyı ve bir sonraki sayıyı hesaplamak için gereken bilgiyi tutar.</p></li> <li><p><code>range()</code> tarafından döndürülen nesne, doğrudan bir liste olmasa da, <code>len()</code> fonksiyonu ile uzunluğu alınabilir ve üzerinde indeksleme yapılabilir (örneğin, <code>my_range[0]</code>).</p></li> <li><p>Sonsuz döngüden kaçınmak için <code>step</code> değerinin doğru ayarlandığından emin olun. Özellikle negatif <code>step</code> kullanırken <code>start</code> ve <code>stop</code> değerlerinin mantıklı bir sıra izlemesi önemlidir (örneğin, azalan dizide <code>start > stop</code>).</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 20 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/php-dilinde-akis-baglami-secenekleri-ve-bagimsiz-degiskenleri-ile-gelismis-kontrol-455"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/php-dilinde-akis-baglami-secenekleri-ve-bagimsiz-degiskenleri-ile-gelismis-kontrol-68f3b9b45ae1d.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> PHP Dilinde Akış Bağlamı Seçenekleri ve Bağımsız Değişkenleri ile Gelişmiş Kontrol </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>PHP geliştiricileri için harici kaynaklarla etkileşim, genellikle dosya sisteminden veri okuma, ağ istekleri yapma veya özel protokollere erişim gibi işlemleri içerir. Bu tür işlemlerin davranışını detaylı bir şekilde kontrol etmek, özellikle ağ isteklerinde zaman aşımı, kimlik doğrulama, vekil sunucu ayarları gibi özelleştirmeler yapmak kritik öneme sahiptir. PHP'nin <strong>bağlam (context)</strong> mekanizması, bu etkileşimleri yapılandırmak için güçlü ve esnek bir yol sunar. Bağlamlar, bir akış (stream) işlemi sırasında kullanılacak protokole özgü seçenekleri ve kullanıcı tanımlı bağımsız değişkenleri (parameters) bir araya getiren bir kapsayıcı görevi görür. Bu makale, PHP'de bağlam seçeneklerinin ve bağımsız değişkenlerinin nasıl tanımlandığını ve kullanıldığını detaylı bir şekilde inceleyecektir.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p>PHP'de bir bağlam oluşturmak ve yapılandırmak için başlıca iki fonksiyon kullanılır: <code>stream_context_create()</code> ve <code>stream_context_set_option()</code>. Bağımsız değişkenleri (parameters) ayarlamak için ise <code>stream_context_set_params()</code> fonksiyonu mevcuttur.</p><br> <p><strong>Bağlam Oluşturma:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code>$context = stream_context_create( array $options = [], array $params = [] );</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Seçenek Ayarlama:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code>bool stream_context_set_option( resource $context, string $wrapper, string $option, mixed $value ); // Alternatif olarak, stream_context_create() sırasında da ayarlanabilir: // $context = stream_context_create([ // 'wrapper' => [ // 'option' => 'value' // ] // ]);</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Bağımsız Değişken Ayarlama:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code>bool stream_context_set_params( resource $context, array $params );</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>PHP'deki akış bağlamları, belirli bir akış işlemi sırasında davranışını değiştirmek için kullanılan anahtar-değer çiftlerinden oluşan koleksiyonlardır.</p><br> <h4>Bağlam Oluşturma ve Seçenekler</h4><br> <p><code>stream_context_create()</code> fonksiyonu, yeni bir akış bağlamı kaynağı (resource) döndürür. Bu fonksiyon, isteğe bağlı olarak iki dizi parametresi alır:</p><br> <ul> <li><p><code>$options</code>: Bu dizi, çeşitli akış sarmalayıcıları (wrapper) için protokole özgü seçenekleri içerir. Yapısı <code>['wrapper_adı' => ['seçenek_adı' => 'değer']]</code> şeklindedir.</p></li> <li><p><code>$params</code>: Bu dizi, bağlam için kullanıcı tanımlı bağımsız değişkenleri içerir. Genellikle bir bağlamın yaşam döngüsü boyunca bir akışa özel veri veya geri çağırma fonksiyonları (callback functions) eklemek için kullanılır.</p></li> </ul><br> <p><strong>Seçenekler (Options):</strong></p><br> <p>Seçenekler, belirli bir sarmalayıcının (wrapper) davranışını özelleştirmek için kullanılır. Örneğin, <code>http://</code> sarmalayıcısı için zaman aşımı (timeout), kullanıcı aracısı (user agent) veya HTTP başlıkları gibi ayarlar yapılabilir. Her sarmalayıcının desteklediği seçenekler farklıdır. Yaygın olarak kullanılan bazı sarmalayıcılar ve seçenek kategorileri şunlardır:</p><br> <ul> <li><p><code>http</code> / <code>https</code>: <code>method</code>, <code>header</code>, <code>user_agent</code>, <code>timeout</code>, <code>proxy</code>, <code>follow_location</code>, <code>content</code> vb.</p></li> <li><p><code>ftp</code>: <code>overwrite</code>, <code>resume_pos</code>, <code>timeout</code> vb.</p></li> <li><p><code>file</code>: <code>throw_exceptions</code> (PHP 8.0+)</p></li> <li><p><code>ssl</code>: <code>verify_peer</code>, <code>cafile</code>, <code>local_cert</code>, <code>passphrase</code> vb.</p></li> </ul><br> <p><code>stream_context_set_option()</code> fonksiyonu, mevcut bir bağlama tek bir seçenek eklemek veya değiştirmek için kullanılır. Parametreleri şunlardır:</p><br> <ul> <li><p><code>$context</code>: Seçeneğin ekleneceği veya değiştirileceği bağlam kaynağı.</p></li> <li><p><code>$wrapper</code>: Seçeneğin ait olduğu akış sarmalayıcısının adı (örneğin, <code>'http'</code> veya <code>'ssl'</code>).</p></li> <li><p><code>$option</code>: Ayarlanacak seçeneğin adı (örneğin, <code>'timeout'</code> veya <code>'method'</code>).</p></li> <li><p><code>$value</code>: Seçeneğin değeri.</p></li> </ul><br> <h4>Bağımsız Değişkenler (Parameters)</h4><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 14 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/html-de-id-niteligi-kullanimi-kapsamli-bir-rehber-456"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/html-de-id-niteligi-kullanimi-kapsamli-bir-rehber-68f3c7b01570e.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> HTML'de `id` Niteliği Kullanımı: Kapsamlı Bir Rehber </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>HTML (HyperText Markup Language) belgelerinde, elemanları benzersiz bir şekilde tanımlamak için kullanılan temel niteliklerden biri <code>id</code> niteliğidir. Bu nitelik, bir web sayfasındaki belirli bir elemana özel bir kimlik atayarak, o elemanın CSS ile stilize edilmesini, JavaScript ile manipüle edilmesini veya sayfa içi bağlantılar (çapa bağlantıları) için hedef olarak kullanılmasını sağlar. Her <code>id</code> değeri, tüm HTML belgesi içinde <strong>benzersiz</strong> olmalıdır; bu, bir kimlik kartı numarası gibi, her elemanın kendine özgü bir tanımlayıcısı olduğu anlamına gelir.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>id</code> niteliği, herhangi bir HTML etiketine aşağıdaki genel sözdizimi ile eklenir:</p> <div class="code-block"><pre><code><etiket id="değer">İçerik</etiket></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Burada;</p><br> <ul> <li><p><code><etiket></code>: Kimlik atanan HTML elemanını (örneğin, <code><div></code>, <code><p></code>, <code><a></code>, <code><input></code> vb.) temsil eder.</p></li> <li><p><code>id</code>: Elemana benzersiz bir kimlik atayan niteliktir.</p></li> <li><p><code>"değer"</code>: Elemana atanan benzersiz kimlik değeridir. Bu değer tırnak işaretleri içinde belirtilmelidir.</p></li> </ul><br> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p><code>id</code> niteliği ve atanan değeri, web geliştirme süreçlerinde birden fazla kritik rol oynar:</p><br> <ul> <li><p><strong>Benzersizlik Zorunluluğu:</strong> Bir HTML belgesinde her <code>id</code> değeri yalnızca bir kez kullanılabilir. Bu kurala uyulmaması tarayıcının beklenen davranışları göstermemesine veya JavaScript kodlarının hatalı çalışmasına neden olabilir. Tarayıcılar bu kuralı zorunlu kılmazken, standartlara uygun ve öngörülebilir davranış için bu kurala titizlikle uyulmalıdır.</p></li> <li><p><strong>Değer Kuralları:</strong> Bir <code>id</code> değeri aşağıdaki kurallara uymalıdır:</p><br> <ul> <li><p>Bir harf (A-Z veya a-z) ile başlamalıdır.</p></li> <li><p>Alfasayısal karakterler (A-Z, a-z, 0-9), kısa çizgi (<code>-</code>) ve alt çizgi (<code>_</code>) içerebilir.</p></li> <li><p>Boşluk karakteri içermemelidir.</p></li> <li><p>Büyük/küçük harfe duyarlıdır (örneğin, <code>"myId"</code> ve <code>"myid"</code> farklı kimlikler olarak kabul edilir).</p></li> </ul><br> </li> <li><p><strong>Kullanım Alanları:</strong></p><br> <ul> <li><p><strong>CSS ile Stil Uygulama:</strong> Belirli bir elemanı hedefleyerek sadece o elemana özel stil kuralları uygulamak için kullanılır. CSS'te <code>id</code> seçicisi, <code>#</code> sembolü ile başlar (örneğin, <code>#anaBaslik { color: blue; }</code>).</p></li> <li><p><strong>JavaScript ile Eleman Manipülasyonu:</strong> JavaScript kullanarak belirli bir HTML elemanına erişmek ve onunla etkileşim kurmak (içeriğini değiştirmek, olay dinleyicileri eklemek vb.) için en yaygın yöntemlerden biridir. <code>document.getElementById("değer")</code> metodu ile elemana erişilir.</p></li> <li><p><strong>Çapa Bağlantıları (Fragment Identifiers):</strong> Bir web sayfasının içinde belirli bir bölüme doğrudan bağlantı vermek için kullanılır. Bağlantının <code>href</code> niteliği, <code>#</code> sembolü ile başlayan <code>id</code> değerini işaret eder (örneğin, <code><a href="#bolum2">Bölüm 2'ye Git</a></code>).</p></li> <li><p><strong>Form Elemanları ve Erişilebilirlik:</strong> <code><label></code> etiketi ile bir form elemanını ilişkilendirmek için <code>for</code> niteliği ile <code>id</code> değeri kullanılır, bu da erişilebilirliği artırır.</p></li> </ul><br> </li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, <code>id</code> niteliğinin farklı bağlamlarda nasıl kullanıldığını göstermektedir:</p><br> <p><strong>Örnek 1: CSS ile Stil Uygulama</strong></p> <div class="code-block"><pre><code><p id="ozelParagraf">Bu paragraf, sadece kendisine özel stillere sahiptir.</p> <!-- Bu eleman, CSS'te `#ozelParagraf` seçicisi ile hedeflenebilir. --> <!-- Örneğin: #ozelParagraf { color: red; font-weight: bold; } --></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: JavaScript ile Eleman Seçimi</strong></p> <div class="code-block"><pre><code><button id="tiklaButonu">Bana Tıkla</button> <p id="mesajAlani">Burada bir mesaj belirecek.</p> <!-- Bu buton, JavaScript'te `document.getElementById('tiklaButonu')` ile erişilerek --> <!-- tıklama olayına yanıt verebilir ve `mesajAlani` elemanının içeriğini değiştirebilir. --> <!-- Örneğin: document.getElementById('tiklaButonu').onclick = function() { --> <!-- document.getElementById('mesajAlani').textContent = 'Butona tıklandı!'; --> <!-- }; --></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: Çapa Bağlantısı (Fragment Identifier)</strong></p> <div class="code-block"><pre><code><a href="#bolumIki">Bölüm İki'ye Atla</a> <!-- ... Sayfanın devamı ... --> <!-- ... Aşağı kaydırılması gereken içerik ... --> <h3 id="bolumIki">Sayfanın İkinci Bölümü</h3> <p>Bu bölüm, yukarıdaki bağlantı tıklanarak doğrudan erişilebilir.</p></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 4: <code><label></code> ile Form Elemanını İlişkilendirme</strong></p> <div class="code-block"><pre><code><label for="kullaniciAdi">Kullanıcı Adı:</label> <input type="text" id="kullaniciAdi" name="username"></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnekte, <code><label></code> etiketi <code>for="kullaniciAdi"</code> niteliği ile <code>id="kullaniciAdi"</code> olan <code><input></code> elemanına bağlanmıştır. Bu sayede, kullanıcı etikete tıkladığında ilgili giriş alanı otomatik olarak odaklanır, bu da erişilebilirliği artırır.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p>Her <code>id</code> değeri, bir HTML belgesi içinde <strong>benzersiz</strong> olmalıdır. Aynı <code>id</code> değerinin birden fazla elemana atanması, beklenen davranış hatalarına yol açabilir ve standartlara aykırıdır.</p></li> <li><p><code>id</code> değerleri büyük/küçük harfe duyarlıdır. JavaScript ve CSS'te <code>id</code> seçicilerini kullanırken bu duruma dikkat edilmelidir.</p></li> <li><p>Bir eleman, yalnızca bir <code>id</code> niteliğine sahip olabilir. Birden fazla <code>id</code> ataması geçersizdir.</p></li> <li><p>Birden fazla elemana aynı stil veya davranışı uygulamak istendiğinde, <code>id</code> yerine <code>class</code> niteliği tercih edilmelidir. <code>id</code>, tekil ve benzersiz elemanlar için ayrılmıştır.</p></li> <li><p>HTML5 standartlarına göre, <code>id</code> değerleri geçerli bir harfle başlamalı ve boşluk karakteri içermemelidir. Geçersiz <code>id</code> değerleri, bazı tarayıcılarda veya eski HTML sürümlerinde sorunlara neden olabilir.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 10 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/css-dilinde-position-ozelliginin-detayli-kullanimi-457"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/css-dilinde-position-ozelliginin-detayli-kullanimi-68f3d5d445cf6.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> CSS Dilinde `position` Özelliğinin Detaylı Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>CSS'te elementlerin belge akışı içindeki yerleşimini ve görsel konumlandırmasını belirleyen temel özelliklerden biri <code>position</code>'dır. Bu özellik, geliştiricilere elementleri normal belge akışından çıkararak veya akış içinde belirli kurallara göre hareket ettirerek karmaşık düzenler oluşturma imkanı sunar. Web arayüzlerinde hassas kontrol sağlamak ve dinamik görsel efektler yaratmak için <code>position</code> özelliğinin farklı değerlerini anlamak esastır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>position</code> özelliği, bir elementin konumlandırma türünü belirtmek için kullanılır. Aşağıdaki değerlerden birini alabilir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>position: static | relative | absolute | fixed | sticky;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Her bir <code>position</code> değeri, elementin konumlandırma mantığını farklı şekillerde etkiler:</p><br> <ul> <li><p><strong><code>static</code>:</strong> Bu, elementlerin varsayılan konumlandırma değeridir. Elementler, belgenin normal akışı içinde yer alır. <code>top</code>, <code>right</code>, <code>bottom</code>, <code>left</code> ve <code>z-index</code> özellikleri bu durumda hiçbir etki yaratmaz.</p></li> <li><p><strong><code>relative</code>:</strong> Element, normal konumuna göre konumlandırılır. <code>top</code>, <code>right</code>, <code>bottom</code> veya <code>left</code> özellikleri kullanılarak normal konumundan uzaklaştırılabilir. Ancak, elementin orijinal konumu belgede hala yer kaplar ve diğer elementlerin yerleşimini etkiler.</p></li> <li><p><strong><code>absolute</code>:</strong> Element, normal belge akışından çıkarılır ve en yakın konumlandırılmış (<code>static</code> olmayan) üst öğesine göre konumlandırılır. Eğer konumlandırılmış bir üst öğe yoksa, başlangıçtaki kapsayıcı bloğa (genellikle <code><html></code> elementi) göre konumlanır. <code>absolute</code> konumlandırılmış bir element, diğer elementlerin yerleşimini etkilemez.</p></li> <li><p><strong><code>fixed</code>:</strong> Element, tarayıcı penceresine (viewport) göre konumlandırılır. Sayfa kaydırılsa bile ekranın aynı yerinde kalır. <code>absolute</code> gibi, normal belge akışından çıkarılır ve diğer elementlerin yerleşimini etkilemez. Navigasyon çubukları veya "başa dön" butonları için idealdir.</p></li> <li><p><strong><code>sticky</code>:</strong> Bu değer, <code>relative</code> ve <code>fixed</code> konumlandırmanın bir karışımıdır. Element, belirli bir kaydırma eşiğine ulaşana kadar <code>relative</code> olarak davranır, eşik aşıldığında ise <code>fixed</code> olarak davranmaya başlar. <code>top</code>, <code>right</code>, <code>bottom</code> veya <code>left</code> özelliklerinden en az biri belirtilmelidir.</p></li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, <code>position</code> özelliklerinin farklı kullanım senaryolarını göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: <code>relative</code> Kullanımı</strong></p><br> <p>Bu örnekte, bir kutu normal akışında konumlandırılır ancak <code>left</code> ve <code>top</code> değerleri ile hafifçe kaydırılır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><div class="container"><br> <div class="box relative-box">Relative Kutu</div><br></div><br><br><style><br> .container {<br> width: 200px;<br> height: 200px;<br> background-color: #f0f0f0;<br> border: 1px solid #ccc;<br> margin-bottom: 30px;<br> }<br><br> .box {<br> width: 100px;<br> height: 100px;<br> background-color: lightblue;<br> border: 1px solid blue;<br> text-align: center;<br> line-height: 100px;<br> }<br><br> .relative-box {<br> position: relative;<br> left: 20px;<br> top: 20px;<br> }<br></style></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: <code>absolute</code> Kullanımı</strong></p><br> <p>Burada, iç kutu dış kutuya göre konumlandırılır ve sağ üst köşeye sabitlenir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><div class="parent-absolute"><br> <div class="child-absolute">Absolute Kutu</div><br></div><br><br><style><br> .parent-absolute {<br> position: relative; /* Çocuk elementi için konumlandırma bağlamı sağlar */<br> width: 300px;<br> height: 150px;<br> background-color: #ffe0b2;<br> border: 1px solid orange;<br> margin-top: 20px;<br> }<br><br> .child-absolute {<br> position: absolute;<br> top: 10px;<br> right: 10px;<br> width: 80px;<br> height: 80px;<br> background-color: #ffcc80;<br> border: 1px solid #e65100;<br> text-align: center;<br> line-height: 80px;<br> }<br></style></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: <code>fixed</code> Kullanımı</strong></p><br> <p>Bu örnek, sayfa kaydırılsa bile ekranın sağ alt köşesinde sabit kalan bir butonu gösterir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><p style="height: 1000px;">Bu sayfa kaydırılabilen içerik içerir.<br><br> Aşağıya kaydırın ve fixed butonu görün.</p><br><br><button class="fixed-button">Başa Dön</button><br><br><style><br> .fixed-button {<br> position: fixed;<br> bottom: 20px;<br> right: 20px;<br> padding: 10px 15px;<br> background-color: #4CAF50;<br> color: white;<br> border: none;<br> border-radius: 5px;<br> cursor: pointer;<br> z-index: 1000;<br> }<br></style></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 4: <code>sticky</code> Kullanımı</strong></p><br> <p>Bir başlık, belirli bir kaydırma noktasından sonra ekranın üst kısmına yapışık kalır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><div class="sticky-container"><br> <p>Bu içerik sticky başlığın üzerindedir.</p><br> <p>Aşağıya doğru kaydırın.</p><br> <p>...</p><br> <p>...</p><br> <h3 class="sticky-header">Yapışkan Başlık</h3><br> <p>...</p><br> <p>...</p><br> <p>...</p><br> <p>...</p><br> <p style="height: 500px;">Daha fazla içerik.</p><br></div><br><br><style><br> .sticky-container {<br> height: 600px; /* İçeriğin kaydırılabilmesi için yükseklik */<br> overflow-y: scroll;<br> border: 1px solid grey;<br> }<br><br> .sticky-header {<br> position: sticky;<br> top: 0;<br> background-color: #d1ecf1;<br> padding: 10px;<br> border-bottom: 1px solid #bee5eb;<br> z-index: 1;<br> }<br></style></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p>Yalnızca konumlandırılmış (<code>static</code> olmayan) elementler için <code>z-index</code> özelliği etki eder. <code>z-index</code>, elementlerin üst üste binme sırasını belirler.</p></li> <li><p><code>absolute</code> ve <code>fixed</code> konumlandırılmış elementler, normal belge akışından tamamen çıkarılır. Bu, diğer elementlerin onların varlığından habersizce yerleşeceği anlamına gelir.</p></li> <li><p><code>relative</code> konumlandırılmış bir element, normal akışta yer kaplamaya devam eder. Yalnızca görsel olarak kaydırılır.</p></li> <li><p><code>sticky</code> konumlandırmanın çalışabilmesi için <code>top</code>, <code>right</code>, <code>bottom</code> veya <code>left</code> özelliklerinden en az birinin tanımlanması gereklidir.</p></li> <li><p><code>absolute</code> konumlandırılmış bir elementin referans noktası, en yakın <code>static</code> olmayan üst elementidir. Bu üst elementin <code>position</code> özelliği <code>relative</code>, <code>absolute</code>, <code>fixed</code> veya <code>sticky</code> olmalıdır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 13 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/bir-yil-issiz-adada-hayatta-kalma-sanati-ve-kendini-kesfetme-yolculugu-458"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/bir-yil-issiz-adada-hayatta-kalma-sanati-ve-kendini-kesfetme-yolculugu-68f3e3c944dbb.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Bir Yıl Issız Adada: Hayatta Kalma Sanatı ve Kendini Keşfetme Yolculuğu </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Herkesin hayallerini süsleyen, macera filmlerine konu olan bir senaryo vardır: Issız bir adada tek başına kalmak. Çoğu kişi için bu, kısa süreli bir kaçış, bir fantezi olarak kalır. Benim içinse, bir yıl boyunca süren <strong>gerçek bir yaşam deneyimine</strong> dönüştü. Okyanusun ortasında, medeniyetten uzakta, tamamen kendi başıma geçirdiğim bu 365 gün, bana sadece hayatta kalmayı değil, aynı zamanda kendimi ve insan doğasını da öğretti. Bu yolculukta neler öğrendiğimi sizinle paylaşmak istiyorum.</p><br> <h3>İlk Şok ve Hayatta Kalma İçgüdüsü</h3><br> <p>Adaya ilk ayak bastığım anı asla unutamam. Bir gemi kazasının ardından kendimi bu yeşil cennetin kumsallarında bulduğumda, başlangıçta hissettiğim şey heyecandan çok <strong>saf bir korkuydu</strong>. En yakın yerleşim yerine binlerce mil uzakta olduğumu biliyordum. İlk günler, tamamen temel ihtiyaçlarımı karşılamaya odaklandım. Su, yiyecek ve barınak. Bu üçlüyü güvence altına almak, hayatta kalmamın anahtarıydı.</p><br> <ul> <li><p><strong>Tatlı Su Kaynağı Bulmak:</strong> En öncelikli meseleydi. Adanın iç kısımlarını keşfederek, şans eseri bir tatlı su kaynağına ulaştım. Bu, hayata tutunmam için bir umut ışığı oldu.</p></li> <li><p><strong>Yiyecek Avı ve Toplayıcılık:</strong> Balık tutmayı, deniz ürünleri toplamayı ve adada yetişen yenilebilir bitkileri ayırt etmeyi hızla öğrendim. Her öğün, doğanın bana sunduğu bir lütuftu.</p></li> <li><p><strong>Barınak İnşa Etmek:</strong> İlk başta derme çatma bir kulübe kurdum. Zamanla, bambu ve büyük yaprakları kullanarak, beni yağmurdan ve rüzgardan koruyacak daha sağlam bir yapı inşa ettim.</p></li> </ul><br> <p>Bu ilk haftalar, insan beyninin kriz anında ne kadar hızlı adaptasyon gösterebildiğini, içgüdülerin ne kadar güçlü olduğunu bana net bir şekilde gösterdi. Her gün yeni bir meydan okumaydı ve her meydan okuma beni daha da güçlendiriyordu.</p><br> <h3>Doğayla Bütünleşme ve Yeni Bir Rutin</h3><br> <p>İlk şoku atlattıktan sonra, adanın ritmine ayak uydurmaya başladım. Güneşin doğuşuyla uyanıyor, batışıyla günü sonlandırıyordum. Zaman kavramı değişmişti; artık saatler değil, gelgitler, ayın evreleri ve mevsimsel değişiklikler rehberimdi. <strong>Doğayla böylesine iç içe yaşamak</strong>, daha önce hiç deneyimlemediğim bir huzuru beraberinde getirdi.</p><br> <p>Günlerim belirli bir rutine oturmuştu: Sabah erkenden uyanıp su kaynağımı kontrol etmek, odun toplamak, ateş yakmak, balık ağı kurmak veya yiyecek aramak. Öğleden sonraları genellikle barınağımı onarmak, aletler yapmak (keskin taşlar, ip için lifler) veya adayı keşfetmekle geçerdi. Akşamları ise yaktığım ateşin başında oturup, yıldızları izlemek ve sessizliğin sesini dinlemek en büyük keyfimdi.</p><br> <p>Bu süreçte, doğanın bir parçası olduğumu, onunla uyum içinde yaşamanın ne kadar önemli olduğunu anladım. Her canlı, her bitki, ekosistemin vazgeçilmez bir parçasıydı ve ben de onlardan biriydim. <strong>Bu farkındalık, hayata bakış açımı kökten değiştirdi.</strong></p><br> <h3>Yalnızlık mı, Yalıtılmışlık mı? Zihinsel Dönüşüm</h3><br> <p>Fiziksel hayatta kalma mücadelesi kadar, belki de daha fazlası, zihinsel dayanıklılığımı test eden bir süreçti. Issız bir adada tek başına olmak, yalnızlık ile yalıtılmışlık arasındaki ince çizgiyi bana öğretti. Başlangıçta <strong>derin bir yalnızlık hissi</strong> beni ele geçirse de, zamanla bu durum yerini huzurlu bir yalıtılmışlığa bıraktı.</p><br> <p>Kendimle yüzleşmek, geçmişi sorgulamak, geleceği düşünmek için bolca vaktim oldu. Hiçbir dış uyaran olmadan, zihnim berraklaştı. Önceliklerim değişti. Materyalist dünyanın dayattığı değerlerin ne kadar anlamsız olduğunu, gerçek zenginliğin iç huzurunda ve doğayla bağlantıda yattığını fark ettim. Kendi iç sesimi dinlemeyi, kendi kendime yetmeyi öğrendim. Bu, hayatımın en yoğun kişisel gelişim süreciydi.</p><br> <p>Zihinsel sağlığımı korumak için kendime küçük ritüeller yaratmıştım: Her gün denizde yüzmek, adanın en yüksek noktasına tırmanıp manzarayı seyretmek, kumsala şekiller çizmek. Bunlar, monotonluğu kırmanın ve ruhumu beslemenin yollarıydı. Bir yıl sonra, adaya ayak basan o korkmuş insandan çok farklı, <strong>daha sakin, daha bilge ve daha dayanıklı biri</strong> olmuştum.</p><br> <h3>Öğrendiğim En Değerli Dersler</h3><br> <p>Issız adadaki bir yıl, bana paha biçilmez dersler verdi. Bu dersler sadece hayatta kalma teknikleriyle sınırlı kalmadı, aynı zamanda insan olmanın, yaşamanın ve var olmanın derin anlamlarını kavramamı sağladı. İşte o adadan yanımda getirdiğim en önemli öğretiler:</p><br> <ul> <li><p><strong>Minimalizmin Gücü:</strong> Gerçekten neye ihtiyacımız olduğunu, neyin sadece bir arzu olduğunu anladım. Bir avuç alet, doğal yiyecekler ve basit bir barınakla yaşanabileceğini deneyimledim. Azla yetinmek, aslında çok daha fazlasına sahip olmak demekmiş.</p></li> <li><p><strong>Anın Kıymeti:</strong> Geçmişin pişmanlıkları ve geleceğin kaygıları olmadan, sadece "şimdi"de yaşamanın ne demek olduğunu öğrendim. Her nefes, her gün batımı, her taze su damlası bir mucizeydi.</p></li> <li><p><strong>Problem Çözme Yeteneği:</strong> Her gün yeni bir sorunla karşılaştım ve her birine kendi başıma çözüm bulmak zorundaydım. Bu, yaratıcılığımı ve pratik zekamı inanılmaz derecede geliştirdi.</p></li> <li><p><strong>Doğanın Bilgeliği:</strong> Hava durumunu okumayı, bitkilerin iyileştirici gücünü, hayvanların davranışlarını gözlemlemeyi öğrendim. Doğa, dünyanın en büyük öğretmenidir.</p></li> <li><p><strong>İnsan Bağlantısının Önemi:</strong> Paradoxik bir şekilde, en yalnız olduğum yerde insan bağlantısının değerini anladım. Bir gülümseme, bir sohbetin, sevgi ve dostluğun ne kadar kıymetli olduğunu fark ettim. Medeniyete döndüğümde, bu bağlantılara daha önce hiç olmadığı kadar değer verecektim.</p></li> <li><p><strong>Psikolojik Dayanıklılık ve Umut:</strong> Umutsuzluğa kapıldığım anlar oldu ama her zaman küçük bir umut ışığı buldum. İnsanın ne kadar dayanıklı olabileceğini, ruhunun her koşulda hayata tutunabileceğini gördüm. <strong>Umut, en güçlü hayatta kalma aracıdır.</strong></p></li> </ul><br> <p>Issız adada geçirdiğim bir yıl, hayatımın en zorlu ama aynı zamanda en öğretici dönemiydi. Bu deneyim, beni değiştirdi, dönüştürdü ve dünyaya yepyeni bir gözle bakmamı sağladı. Belki siz de bir gün kendinizi böyle bir durumda bulmazsınız, ama umarım benim öğrendiklerim, günlük hayatınızdaki önceliklerinizi sorgulamanıza ve doğayla daha derin bir bağ kurmanıza yardımcı olur. Unutmayın, en büyük macera, her zaman kendi içimizde saklıdır.</p><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 13 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/javascript-te-ecmascript-versiyonlarini-anlama-ve-etkili-kullanimi-459"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/javascript-te-ecmascript-versiyonlarini-anlama-ve-etkili-kullanimi-68f3f1e05cfdb.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> JavaScript’te ECMAScript Versiyonlarını Anlama ve Etkili Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>JavaScript, sürekli gelişen bir programlama dilidir ve bu gelişim, ECMAScript (ES) standartları aracılığıyla tanımlanır. ECMAScript, dilin temel özelliklerini, sözdizimini ve semantiğini belirleyen standarttır; JavaScript ise bu standardın en bilinen uygulamasıdır. Geliştiricilerin modern web uygulamaları oluşturabilmesi için, dilin farklı versiyonlarında sunulan yeni özellikleri anlaması ve bunları etkin bir şekilde kullanması kritik öneme sahiptir. Bu makale, ECMAScript versiyonlarının JavaScript geliştirme üzerindeki etkilerini ve modern özellikleri projelerinizde nasıl uygulayacağınızı detaylandırmaktadır.</p><br> <h3>ECMAScript Standartları ve Sözdizimi Evrimi</h3><br> <p>JavaScript'in sözdizimi, ECMAScript standartlarının her yeni sürümüyle birlikte evrimleşmektedir. Bu evrim, daha okunaklı, verimli ve güçlü kod yazma imkanı sunar. En belirgin değişikliklerden biri, değişken tanımlama mekanizmasında yaşanmıştır. ES6 (ECMAScript 2015) öncesinde sadece <code>var</code> anahtar kelimesi kullanılırken, ES6 ile birlikte <code>let</code> ve <code>const</code> anahtar kelimeleri tanıtılmıştır. Bu yeni anahtar kelimeler, blok kapsam (block-scoping) ve yeniden atama kısıtlamaları gibi önemli iyileştirmeler getirmiştir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>// ES5 (veya öncesi) değişken tanımlama var degiskenAdet = 10; if (true) { var degiskenAdet = 20; // Aynı kapsamda yeniden tanımlanabilir, beklenen davranışı değiştirebilir. console.log(degiskenAdet); // Çıktı: 20 } console.log(degiskenAdet); // Çıktı: 20 (Beklenenden farklı olabilir) // ES6+ ile değişken tanımlama let sayac = 0; const PI = 3.14; if (true) { let sayac = 1; // Yeni bir blok kapsamlı değişken console.log(sayac); // Çıktı: 1 // PI = 3.14159; // Hata: const ile tanımlanan bir değişken yeniden atanamaz. } console.log(sayac); // Çıktı: 0 (Blok dışındaki orijinal değişken) </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>ECMAScript, her yıl yeni bir sürümle güncellenerek dile yeni özellikler ekler. Bu sürümler genellikle ES5 (2009), ES6/ES2015, ES2016, ES2017 ve devam eden yıllık güncellemeler şeklinde adlandırılır.</p><br> <ul> <li><p><strong>ECMAScript Nedir?</strong> ECMAScript, Ecma International tarafından standardize edilen bir betik dili belirtimidir. JavaScript, JScript ve ActionScript gibi diller bu standardın uygulamalarıdır.</p></li> <li><p><strong>Sürüm Evrimi ve Özellikler:</strong> Her yeni sürüm, dile yeni sözdizimi ve API'lar ekler. Örneğin, ES6 ile ok fonksiyonları (<code>=></code>), sınıf sözdizimi (<code>class</code>), şablon dizeleri (template literals), destructuring atama ve modüller (<code>import</code>/<code>export</code>) gibi önemli özellikler gelmiştir. Daha sonraki sürümlerde ise <code>async</code>/<code>await</code> (ES2017), nesne yayma operatörü (object spread operator) ve dinamik içe aktarmalar (dynamic imports) gibi özellikler eklenmiştir.</p></li> <li><p><strong>Uyumluluk Sorunları:</strong> Yeni ECMAScript özellikleri her tarayıcı veya Node.js ortamında hemen desteklenmeyebilir. Eski tarayıcılar, modern JavaScript kodunu anlayamayabilir ve bu durum hatalara yol açabilir.</p></li> <li><p><strong>Transpilasyon ve Polyfiller:</strong> Bu uyumluluk sorununu çözmek için iki ana yöntem kullanılır:</p><br> <ul> <li><p><strong>Transpilasyon:</strong> Modern JavaScript kodunu, eski JavaScript versiyonlarına dönüştürme işlemidir. En popüler transpilatör <strong>Babel</strong>'dir. Bu sayede geliştiriciler yeni özelliklerle kod yazabilirken, sonuçta ortaya çıkan kod geniş bir yelpazedeki eski ortamlarla uyumlu olur.</p></li> <li><p><strong>Polyfiller:</strong> Eski tarayıcılarda eksik olan modern JavaScript özelliklerini (örneğin, <code>Promise</code> veya <code>Array.prototype.includes</code> gibi API'lar) taklit eden kod parçacıklarıdır. Transpilasyon sözdizimini dönüştürürken, polyfiller API'ların eksik işlevselliğini sağlar.</p></li> </ul> </li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, farklı ECMAScript versiyonlarında tanıtılan özelliklerin kullanımını ve bunların eski yaklaşımlarla karşılaştırmasını göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Ok Fonksiyonları (Arrow Functions) - ES6</strong></p><br> <p>Ok fonksiyonları, daha kısa ve daha sezgisel bir fonksiyon sözdizimi sunar ve <code>this</code> bağlamının nasıl işlediği konusunda önemli değişiklikler yapar.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>// ES5 fonksiyon tanımı function sumES5(a, b) { return a + b; } console.log("ES5 Toplam:", sumES5(5, 3)); // Çıktı: ES5 Toplam: 8 // ES6 Ok Fonksiyonu const sumES6 = (a, b) => a + b; console.log("ES6 Toplam:", sumES6(5, 3)); // Çıktı: ES6 Toplam: 8 // 'this' bağlamı farkı function CounterES5() { this.count = 0; setInterval(function() { // 'this' burada Global/Window nesnesine işaret eder (strict mode'da undefined) // Bu yüzden 'self = this' gibi bir yaklaşıma ihtiyaç duyulur. console.log("ES5 Counter:", this.count++); }, 1000); } // new CounterES5(); // Çalıştırıldığında hata verebilir veya beklenenden farklı çalışır function CounterES6() { this.count = 0; setInterval(() => { // Ok fonksiyonları, tanımlandıkları kapsamdaki 'this' değerini korur (lexical this). console.log("ES6 Counter:", this.count++); }, 1000); } // new CounterES6(); // Beklendiği gibi çalışır </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: Asenkron İşlemler için <code>async</code>/<code>await</code> - ES2017</strong></p><br> <p><code>async</code> ve <code>await</code> anahtar kelimeleri, Promise tabanlı asenkron kodu senkron koda benzer bir şekilde yazmayı sağlayarak okunabilirliği artırır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>// Bir Promise döndüren örnek fonksiyon function veriGetir() { return new Promise(resolve => { setTimeout(() => { resolve("Veri başarıyla alındı!"); }, 2000); }); } // ES5/ES6 Promises ile asenkron işlem veriGetir().then(mesaj => { console.log("Promise ile:", mesaj); // 2 saniye sonra çalışır }); // ES2017 async/await ile asenkron işlem async function veriyiIsle() { console.log("Veri bekleniyor..."); const mesaj = await veriGetir(); // Promise tamamlanana kadar bekler console.log("Async/Await ile:", mesaj); // Promise tamamlandıktan sonra çalışır console.log("İşlem tamamlandı."); } veriyiIsle(); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Hedef Ortam Farkındalığı:</strong> Kodunuzu yazarken, hedeflediğiniz tarayıcılar ve Node.js sürümleri gibi çalışma ortamlarının hangi ECMAScript özelliklerini desteklediğini daima göz önünde bulundurun. <a href="https://caniuse.com" target="_blank">caniuse.com</a> gibi kaynaklar bu konuda size yardımcı olabilir.</p></li> <li><p><strong>Babel ve Webpack Kullanımı:</strong> Büyük ölçekli projelerde veya geniş tarayıcı desteği gerektiren durumlarda, Babel gibi bir transpilatör ve Webpack gibi bir bundler kullanmak neredeyse zorunludur. Bu araçlar, modern kodunuzu eski ortamlara uyumlu hale getirirken, aynı zamanda kodunuzu optimize etmenize ve modülleri yönetmenize olanak tanır.</p></li> <li><p><strong>Polyfiller'ı Doğru Kullanın:</strong> Transpilatörler sözdizimsel değişiklikleri yönetirken, yeni API'lar için polyfiller'lara ihtiyaç duyulur. Yalnızca projenizin ihtiyaç duyduğu polyfiller'ları dahil ederek paket boyutunu minimumda tutun.</p></li> <li><p><strong>Progressive Enhancement (Aşamalı Geliştirme):</strong> Mümkün olduğunda, en yeni özelliklerle kod yazın ve eski ortamlara düşüş (fallback) sağlayın. Bu, modern tarayıcılarda daha zengin bir deneyim sunarken, eski tarayıcılarda temel işlevselliği korur.</p></li> <li><p><strong>Güncel Kalın:</strong> ECMAScript standartları her yıl yeni özelliklerle güncellendiği için, dilin en son yeniliklerini takip etmek ve bunları projelerinizde nasıl kullanabileceğinizi öğrenmek önemlidir.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 12 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-in-operatoru-setler-icindeki-veri-kontrolu-460"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-in-operatoru-setler-icindeki-veri-kontrolu-68f3ffe70f2d5.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL IN Operatörü: Setler İçindeki Veri Kontrolü </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Veritabanı yönetim sistemlerinde (DBMS) veri sorgulama, belirli kriterlere uyan kayıtları seçmek için kritik bir işlemdir. SQL <code>IN</code> operatörü, bir sütundaki değerin, belirtilen bir değer listesi içinde veya bir alt sorgu tarafından döndürülen sonuç kümesi içinde olup olmadığını kontrol etmek için kullanılan güçlü ve esnek bir araçtır. Bu operatör, birden fazla <code>OR</code> koşulunu tek bir ifadeyle ele alarak sorguların okunabilirliğini ve yazım kolaylığını önemli ölçüde artırır.</p><br> <h3>SQL IN Operatörünün Sözdizimi</h3><br> <p><code>IN</code> operatörünün temel sözdizimi iki ana biçimde incelenebilir: doğrudan bir değer listesiyle kullanım ve bir alt sorgu ile kullanım.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> -- Değer listesiyle kullanım: SELECT kolon_adi_1, kolon_adi_2, ... FROM tablo_adi WHERE hedef_kolon_adi IN (deger_1, deger_2, deger_3, ...); -- Alt sorguyla kullanım: SELECT kolon_adi_1, kolon_adi_2, ... FROM tablo_adi WHERE hedef_kolon_adi IN (SELECT alt_sorgu_kolonu FROM diger_tablo WHERE kosul); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li><p><code>SELECT kolon_adi_1, kolon_adi_2, ...</code>: Sorgu sonucunda hangi sütunların döndürüleceğini belirtir. Standart SQL <code>SELECT</code> ifadesidir.</p></li> <li><p><code>FROM tablo_adi</code>: Verilerin hangi tablodan çekileceğini belirtir.</p></li> <li><p><code>WHERE hedef_kolon_adi</code>: <code>IN</code> operatörü ile karşılaştırılacak olan sütunu ifade eder.</p></li> <li><p><code>IN</code>: Bu anahtar kelime, <code>hedef_kolon_adi</code> değerinin parantez içindeki listede veya alt sorgu sonucunda bulunup bulunmadığını kontrol eder.</p></li> <li><p><code>(deger_1, deger_2, deger_3, ...)</code>: Virgülle ayrılmış bir dizi sabit değerdir. <code>hedef_kolon_adi</code>, bu listedeki herhangi bir değere eşitse koşul doğru kabul edilir. Metin değerleri tek tırnak (<code>'</code>) içinde, sayısal değerler ise tırnaksız yazılmalıdır.</p></li> <li><p><code>(SELECT alt_sorgu_kolonu FROM diger_tablo WHERE kosul)</code>: Bu, bir alt sorgudur. <code>IN</code> operatörü, <code>hedef_kolon_adi</code> değerinin bu alt sorgunun döndürdüğü tek sütunlu sonuç kümesinde olup olmadığını kontrol eder. Bu yöntem, dinamik bir değer listesi oluşturmak için idealdir.</p></li> <li><p><code>NOT IN</code>: <code>IN</code> operatörünün tam tersidir. <code>hedef_kolon_adi</code> değerinin belirtilen listede veya alt sorgu sonucunda OLMADIĞINI kontrol eder.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örneklerde, bir <code>Urunler</code> tablosu (<code>UrunID</code>, <code>UrunAdi</code>, <code>Kategori</code>, <code>Fiyat</code>) ve bir <code>Siparisler</code> tablosu (<code>SiparisID</code>, <code>MusteriID</code>, <code>UrunID</code>, <code>SiparisTarihi</code>) ile <code>Musteriler</code> tablosu (<code>MusteriID</code>, <code>MusteriAdi</code>, <code>Sehir</code>) olduğunu varsayalım.</p><br> <h4>Örnek 1: Belirli Kategorilerdeki Ürünleri Seçme</h4><br> <p>Bu örnek, <code>Urunler</code> tablosundan 'Elektronik' veya 'Ev Gereçleri' kategorilerine ait tüm ürünleri getirir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT UrunAdi, Kategori, Fiyat FROM Urunler WHERE Kategori IN ('Elektronik', 'Ev Gerecleri'); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 2: Belirli Müşterilerin Siparişlerini Bulma (Sayısal Değer Listesi)</h4><br> <p>Belirli <code>MusteriID</code>'lere sahip siparişleri listeler.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT SiparisID, MusteriID, SiparisTarihi FROM Siparisler WHERE MusteriID IN (101, 105, 112); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 3: Bir Alt Sorgu ile Müşterilerin Şehirlerine Göre Siparişlerini Bulma</h4><br> <p>Bu örnek, 'Ankara' veya 'İzmir' şehirlerinde ikamet eden müşterilerin tüm siparişlerini getirir. Burada <code>Musteriler</code> tablosundan dönen <code>MusteriID</code>'ler, <code>Siparisler</code> tablosundaki filtreleme için kullanılır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT S.SiparisID, M.MusteriAdi, M.Sehir, S.SiparisTarihi FROM Siparisler AS S JOIN Musteriler AS M ON S.MusteriID = M.MusteriID WHERE S.MusteriID IN (SELECT MusteriID FROM Musteriler WHERE Sehir IN ('Ankara', 'Izmir')); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 4: Belirli Kategoriler Dışındaki Ürünleri Seçme (NOT IN Kullanımı)</h4><br> <p>Bu örnek, 'Giyim' ve 'Kitap' kategorileri dışındaki tüm ürünleri listeler.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT UrunAdi, Kategori, Fiyat FROM Urunler WHERE Kategori NOT IN ('Giyim', 'Kitap'); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar ve İpuçları</h3><br> <ul> <li><p><strong>Performans:</strong> Çok uzun değer listeleri veya karmaşık alt sorgular içeren <code>IN</code> operatörleri, bazı durumlarda performans sorunlarına yol açabilir. Özellikle listeler binlerce değer içeriyorsa veya alt sorgu büyük miktarda veri döndürüyorsa, sorgu optimizasyonunu gözden geçirmek (örneğin <code>JOIN</code> kullanmak) gerekebilir.</p></li> <li><p><strong><code>NULL</code> Değerler:</strong> <code>IN</code> operatörü, listedeki <code>NULL</code> değerleriyle karşılaştırıldığında özel bir davranış sergiler. Eğer listede <code>NULL</code> varsa, <code>hedef_kolon_adi IN (deger_1, NULL)</code> ifadesi, <code>hedef_kolon_adi</code>'nın <code>NULL</code> olmasına rağmen <code>NULL</code> ile eşleşmez. <code>NOT IN</code> durumunda ise, alt sorgu veya değer listesi <code>NULL</code> bir değer içeriyorsa, <code>NOT IN</code> koşulu asla doğru (<code>TRUE</code>) değerini döndürmez. Bu nedenle, <code>NULL</code> değerlerinin varlığına dikkat edilmelidir.</p></li> <li><p><strong>Alternatifler:</strong> Basit ve kısa değer listeleri için <code>IN</code> operatörü idealdir. Ancak, çok sayıda <code>OR</code> koşulu yazmak yerine <code>IN</code> kullanmak okunabilirliği artırır. Eğer performans endişeleri varsa ve alt sorgunun döndürdüğü veri kümesi büyükse, <code>JOIN</code> işlemleri veya <code>EXISTS</code> operatörü gibi alternatifler değerlendirilebilir.</p></li> <li><p><strong>Veri Tipi Tutarlılığı:</strong> <code>IN</code> operatörü içinde kullanılan değerlerin veya alt sorgunun döndürdüğü değerlerin, karşılaştırıldığı sütunun veri tipiyle uyumlu olması önemlidir. Aksi takdirde, beklenmedik sonuçlar veya hata mesajları alınabilir.</p></li> <li><p><strong>Dinamik Listeler:</strong> <code>IN</code> operatörünü bir alt sorgu ile kullanmak, koşulların dinamik olarak belirlenmesini sağlar. Bu, özellikle bir tablodaki veriye dayanarak başka bir tablodaki kayıtları filtrelemek gerektiğinde çok kullanışlıdır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 21 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-arrays-kullanimi-temelden-ileri-seviyeye-kapsamli-kilavuz-461"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/python-dilinde-arrays-kullanimi-temelden-ileri-seviyeye-kapsamli-kilavuz-68f4a8b516a9b.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde Arrays Kullanımı: Temelden İleri Seviyeye Kapsamlı Kılavuz </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python programlama dilinde, veri koleksiyonlarını depolamak için çeşitli yapılar bulunur. En yaygın kullanılanlardan biri <code>list</code> olsa da, özellikle sayısal verilerle çalışırken bellek verimliliği ve performans açısından <code>array</code> modülü önemli bir alternatif sunar. Bu makale, Python'ın <code>array</code> modülünü kullanarak tip-belirli dizilerin nasıl oluşturulduğunu, yönetildiğini ve günlük programlama görevlerinde nasıl kullanılabileceğini teknik detaylarıyla açıklamaktadır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>array</code> modülünü kullanmak için öncelikle bu modülün içe aktarılması gerekmektedir. Dizi oluşturma işlemi, dizinin depolayacağı veri tipini belirten bir "tip kodu" ve başlangıç elemanlarını içeren bir iterable nesne ile gerçekleştirilir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>from array import array dizi_adi = array('tip_kodu', [eleman1, eleman2, ...])</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p><code>array</code> modülünün temel yapısı iki ana bileşenden oluşur:</p><br> <ul> <li><p><strong>tip_kodu (Type Code):</strong> Bu tek karakterlik string, dizinin depolayacağı veri tipini belirtir. Her tip kodu, belirli bir C veri tipine karşılık gelir ve dizideki tüm elemanların bu tipte olmasını sağlar. Bu sayede bellek kullanımı optimize edilir. Yaygın kullanılan bazı tip kodları şunlardır:</p><br> <ul> <li><p><code>'b'</code>: İşaretli küçük tam sayı (signed char)</p></li> <li><p><code>'B'</code>: İşaretsiz küçük tam sayı (unsigned char)</p></li> <li><p><code>'h'</code>: İşaretli kısa tam sayı (signed short)</p></li> <li><p><code>'H'</code>: İşaretsiz kısa tam sayı (unsigned short)</p></li> <li><p><code>'i'</code>: İşaretli tam sayı (signed int)</p></li> <li><p><code>'I'</code>: İşaretsiz tam sayı (unsigned int)</p></li> <li><p><code>'l'</code>: İşaretli uzun tam sayı (signed long)</p></li> <li><p><code>'L'</code>: İşaretsiz uzun tam sayı (unsigned long)</p></li> <li><p><code>'q'</code>: İşaretli uzun uzun tam sayı (signed long long) (Sadece belirli sistemlerde mevcuttur)</p></li> <li><p><code>'Q'</code>: İşaretsiz uzun uzun tam sayı (unsigned long long) (Sadece belirli sistemlerde mevcuttur)</p></li> <li><p><code>'f'</code>: Kayan nokta (float)</p></li> <li><p><code>'d'</code>: Çift hassasiyetli kayan nokta (double)</p></li> </ul> </li><br> <li><p><strong>iterable:</strong> Bu, dizinin başlangıç elemanlarını içeren bir koleksiyondur. Genellikle bir <code>list</code> kullanılır, ancak <code>tuple</code> veya başka bir iterable nesne de olabilir. Dizi oluşturulurken bu iterable içindeki elemanlar belirtilen <code>tip_kodu</code>'na dönüştürülür. Eğer eleman tipi, <code>tip_kodu</code> ile uyumlu değilse <code>TypeError</code> hatası alınır.</p></li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, Python <code>array</code> modülünün farklı senaryolarda nasıl kullanılabileceğini göstermektedir.</p><br> <h4>1. Temel Dizi Oluşturma ve Elemanlara Erişim</h4><br> <p><code>'i'</code> tip kodu ile işaretli tam sayılardan oluşan bir dizi oluşturalım ve elemanlarına erişelim.</p> <div class="code-block"><pre><code>from array import array # 'i' tip kodlu (işaretli tam sayı) bir dizi oluşturma int_array = array('i', [1, 2, 3, 4, 5]) print("Oluşturulan Dizi:", int_array) print("Dizinin Boyutu:", len(int_array)) # İndeks kullanarak elemanlara erişim print("İlk Eleman:", int_array[0]) print("Son Eleman:", int_array[-1]) # Elemanı güncelleme int_array[2] = 10 print("Güncellenmiş Dizi:", int_array)</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>2. Farklı Veri Tipleriyle Çalışma</h4><br> <p>Kayan noktalı sayılar için <code>'f'</code> tip kodunu kullanarak bir dizi oluşturalım.</p> <div class="code-block"><pre><code>from array import array # 'f' tip kodlu (float) bir dizi oluşturma float_array = array('f', [1.0, 2.5, 3.7, 4.2]) print("Float Dizi:", float_array) # Eleman ekleme float_array.append(5.9) print("append() sonrası:", float_array) # Eleman kaldırma float_array.remove(2.5) # Değere göre kaldırır print("remove() sonrası:", float_array) # Yeni bir dizi ile genişletme another_float_array = array('f', [6.1, 7.3]) float_array.extend(another_float_array) print("extend() sonrası:", float_array)</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>3. Dosyadan Veri Okuma/Yazma</h4><br> <p><code>array</code> nesneleri, özellikle büyük ikili veri setleriyle çalışırken doğrudan dosya işlemleri için de kullanılabilir.</p> <div class="code-block"><pre><code>from array import array import os # Bir dizi oluştur data = array('i', [10, 20, 30, 40, 50]) file_name = "array_data.bin" # Diziyi ikili dosyaya yazma with open(file_name, 'wb') as f: data.tofile(f) print(f"Dizi '{file_name}' dosyasına yazıldı.") # Dosyadan geri okuma read_data = array('i') # Boş bir dizi oluştur with open(file_name, 'rb') as f: read_data.fromfile(f, len(data)) # Orijinal boyutu kadar oku print("Dosyadan okunan dizi:", read_data) # Dosyayı temizle os.remove(file_name) print(f"'{file_name}' dosyası silindi.")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar ve İpuçları</h3><br> <ul> <li><p><strong>Bellek Verimliliği:</strong> <code>array.array</code>, <code>list</code> nesnelerine göre daha az bellek kullanır çünkü tüm elemanları aynı tipte tutar ve bu elemanlar arka planda kompakt bir C dizisi olarak depolanır. Büyük sayısal veri setleriyle çalışırken bu önemlidir.</p></li><br> <li><p><strong>Tip Kısıtlaması:</strong> <code>array</code> nesneleri yalnızca belirtilen <code>tip_kodu</code>'na uygun verileri depolayabilir. Farklı tiplerde eleman eklemeye çalışmak <code>TypeError</code> hatasına yol açar. Bu, <code>list</code>'in esnekliğine kıyasla bir kısıtlamadır.</p></li><br> <li><p><strong>Performans:</strong> Tip-belirli olması ve doğrudan bellek erişimine izin vermesi nedeniyle, özellikle sayısal işlemler ve dosya G/Ç (I/O) operasyonlarında <code>array</code> nesneleri <code>list</code>'lere göre daha hızlı performans sergileyebilir.</p></li><br> <li><p><strong><code>list</code> ile Farkı:</strong> Python'da <code>list</code>, farklı veri tiplerini aynı anda barındırabilen genel amaçlı, dinamik bir dizi gibidir. <code>array.array</code> ise belirli bir veri tipine sıkı sıkıya bağlıdır ve genellikle büyük, homojen sayısal veri koleksiyonları için tercih edilir. Eğer esnekliğe ihtiyacınız varsa <code>list</code> kullanın; bellek ve performans kritikse ve verileriniz homojense <code>array</code> düşünün.</p></li><br> <li><p><strong>Modül İçe Aktarma:</strong> <code>array</code> modülü standart kütüphanenin bir parçasıdır ve ek kurulum gerektirmez. Kullanmadan önce <code>from array import array</code> veya <code>import array</code> şeklinde içe aktarmalısınız.</p></li><br> <li><p><strong>Diğer Operasyonlar:</strong> <code>array</code> nesneleri, <code>append()</code>, <code>extend()</code>, <code>insert()</code>, <code>pop()</code>, <code>remove()</code> gibi <code>list</code>'e benzer birçok yöntemi destekler. Ayrıca <code>tofile()</code>, <code>fromfile()</code>, <code>tobytes()</code>, <code>frombytes()</code> gibi ikili dosya ve bayt işlemleri için özel yöntemleri de vardır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 12 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/css-z-index-kullanimi-ogelerin-yigilma-baglamini-yonetme-464"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/css-z-index-kullanimi-ogelerin-yigilma-baglamini-yonetme-68f6a2fcd278f.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> CSS Z-index Kullanımı: Öğelerin Yığılma Bağlamını Yönetme </div> <div class="yazi-aciklama-2"> CSS'te öğelerin yığılma bağlamı içindeki derinliğini kontrol etmek için kullanılan <strong><code>z-index</code></strong> özelliği, üç boyutlu bir düzen hissi yaratmada kritik bir rol oynar. Bu özellik, çakışan öğelerin hangi sırayla görüntüleneceğini belirleyerek görsel hiyerarşiyi yönetir. <br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>z-index</code> özelliği, bir öğenin yığılma sırasını belirlemek için bir tamsayı değeri alır.</p> <div class="code-block"><pre><code> element { position: <value>; /* required */ z-index: <integer> | auto; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><code>z-index</code> özelliğinin doğru şekilde çalışabilmesi için, hedef öğenin <strong>mutlaka</strong> <code>position</code> özelliği değerinin <code>static</code> dışında (yani <code>relative</code>, <code>absolute</code>, <code>fixed</code> veya <code>sticky</code>) bir değere sahip olması gerekir. Aksi takdirde, <code>z-index</code>'in hiçbir etkisi olmayacaktır.</p><br> <p>Değerler aşağıdaki gibidir:</p><br> <ul> <li><p><strong><code><integer></code>:</strong> Bu, öğenin yığılma bağlamı içindeki dikey sırasını belirleyen bir tamsayıdır. Daha yüksek bir değer, öğenin diğerlerine göre daha önde görünmesini sağlar. Negatif değerler de kullanılabilir ve bu durumda öğe, varsayılan akıştaki öğelerin arkasına yerleşebilir. Örnek: <code>1</code>, <code>100</code>, <code>-5</code>.</p></li> <li><p><strong><code>auto</code>:</strong> Bu, öğenin yığılma sırasının ebeveyninin yığılma sırasıyla aynı olmasını sağlar. Bu, varsayılan değerdir ve yeni bir yığılma bağlamı oluşturmaz.</p></li> </ul><br> <h3>Örnekler</h3><br> <p>Aşağıdaki örnek, çakışan iki kutunun <code>z-index</code> kullanılarak nasıl sıralandığını göstermektedir. Kutulardan biri diğerinin üzerinde görünecektir.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!DOCTYPE html> <html lang="tr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"> <title>Z-index Örneği</title> <style> .box { width: 100px; height: 100px; position: absolute; border: 1px solid black; font-size: 20px; display: flex; justify-content: center; align-items: center; } .box1 { background-color: lightblue; top: 50px; left: 50px; z-index: 1; /* Bu kutu daha önde olacak */ } .box2 { background-color: lightcoral; top: 70px; left: 70px; z-index: 2; /* Bu kutu en önde olacak */ } </style> </head> <body> <div class="box box1">Kutu 1</div> <div class="box box2">Kutu 2</div> </body> </html> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Yukarıdaki örnekte, <code>.box2</code> sınıfına sahip öğe, <code>z-index: 2;</code> değeri sayesinde <code>.box1</code> sınıfına sahip öğenin (<code>z-index: 1;</code>) üzerinde görüntülenecektir. Eğer <code>z-index</code> değerleri eşit olsaydı veya hiç belirtilmeseydi, HTML yapısındaki sıraya göre daha sonra gelen öğe daha üstte olurdu.</p><br> <p>Negatif <code>z-index</code> kullanımı ile bir öğeyi diğer öğelerin veya arka planın arkasına yerleştirmek mümkündür. Bu, özellikle sabit başlıkların veya menülerin içeriğin arkasına geçmesi istenen durumlarda faydalıdır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!DOCTYPE html> <html lang="tr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"> <title>Negatif Z-index Örneği</title> <style> body { height: 200vh; /* Scrollbar için yeterli yükseklik */ margin: 0; font-family: sans-serif; } .header { position: fixed; top: 0; left: 0; width: 100%; height: 60px; background-color: #333; color: white; text-align: center; line-height: 60px; z-index: -1; /* İçeriğin arkasına gitsin */ } .content { margin-top: 80px; /* Header'ın üstünden başlasın */ padding: 20px; background-color: #f0f0f0; min-height: 100vh; } .overlay-box { position: absolute; top: 100px; left: 20px; width: 200px; height: 150px; background-color: rgba(255, 0, 0, 0.5); z-index: 0; /* Normal akışta önde olsun */ color: white; padding: 10px; } </style> </head> <body> <div class="header">Sabit Başlık (Z-index: -1)</div> <div class="content"> <p>Bu içerik, başlığın üzerinde görünecektir.</p> <div class="overlay-box"> <p>Bu kutu, başlığın üzerinde ve içeriğin içinde.</p> </div> <p>Aşağı kaydırarak başlığın içeriğin arkasına geçtiğini görebilirsiniz.</p> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.</p> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.</p> </div> </body> </html> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong><code>position</code> Gerekliliği:</strong> <code>z-index</code> özelliği yalnızca <code>position</code> değeri <code>static</code> olmayan (<code>relative</code>, <code>absolute</code>, <code>fixed</code> veya <code>sticky</code>) öğeler üzerinde etkilidir.</p></li> <li><p><strong>Yığılma Bağlamı (Stacking Context):</strong> Her <code>z-index</code> değeri, bir yığılma bağlamı içinde değerlendirilir. Bir öğe yeni bir yığılma bağlamı oluşturduğunda, onun içindeki tüm alt öğeler, ebeveynlerinin <code>z-index</code> değeri tarafından belirlenen o bağlam içinde sıralanır. Ebeveynin <code>z-index</code> değeri, alt öğelerin kendi aralarındaki sıralamadan önce gelir.</p></li> <li><p><strong>Yeni Yığılma Bağlamı Oluşturan Durumlar:</strong> <code>position</code> değeri <code>static</code> olmayan ve <code>z-index</code> değeri <code>auto</code> dışında olan öğeler yeni bir yığılma bağlamı oluşturur. Ayrıca, <code>opacity</code> değeri <code>1</code>'den küçük olan, <code>transform</code>, <code>filter</code>, <code>perspective</code> gibi belirli CSS özelliklerini içeren öğeler de yeni yığılma bağlamları oluşturabilir.</p></li> <li><p><strong>Sıra Belirleme:</strong> Aynı yığılma bağlamında ve aynı <code>z-index</code> değerine sahip iki öğe arasında, HTML belgesinde daha sonra tanımlanan öğe görsel olarak daha üstte görünür.</p></li> <li><p><strong>Negatif Değerler:</strong> Negatif <code>z-index</code> değerleri, bir öğeyi genellikle varsayılan akıştaki öğelerin arkasına, hatta bazen <code>body</code> veya <code>html</code> arka planının arkasına bile yerleştirebilir. Ancak bu, tarayıcı ve diğer stillere bağlı olarak dikkatle kullanılmalıdır.</p></li> </ul><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 10 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/javascript-siniflari-classes-kullanim-rehberi-465"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/javascript-siniflari-classes-kullanim-rehberi-68f74bc3bd3b2.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> JavaScript Sınıfları (Classes) Kullanım Rehberi </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>JavaScript, ES6 (ECMAScript 2015) ile birlikte nesne yönelimli programlama (OOP) ilkelerini daha net ve tanıdık bir sözdizimi ile uygulamak için <strong>sınıfları (classes)</strong> tanıttı. Sınıflar, prototip tabanlı kalıtım üzerine inşa edilmiş sentaktik bir şeker (syntactic sugar) olup, nesne oluşturmak ve kalıtımı yönetmek için daha anlaşılır bir yapı sunar. Bu makale, JavaScript sınıflarının temel kullanımını, sözdizimini ve pratik uygulamalarını detaylı bir şekilde ele alacaktır.</p> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <div class="code-block"><pre><code> class SınıfAdı { constructor(parametre1, parametre2) { this.özellik1 = parametre1; this.özellik2 = parametre2; } metotAdı(argüman) { // Metot içeriği return this.özellik1 + argüman; } get getterAdı() { return this.özellik1; } set setterAdı(yeniDeğer) { this.özellik1 = yeniDeğer; } static statikMetot() { return "Bu bir statik metottur."; } } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>JavaScript sınıfları, bir nesnenin nasıl oluşturulacağını tanımlayan bir şablon görevi görür. Temel bileşenleri şunlardır:</p><br> <ul> <li><p><code>class</code> Anahtar Kelimesi: Bir sınıf tanımlamak için kullanılır. Sınıf adı genellikle büyük harfle başlar (PascalCase).</p></li> <li><p><code>constructor()</code> Metodu: Bir sınıfın özel bir metodudur. Sınıftan yeni bir nesne (instance) oluşturulduğunda otomatik olarak çağrılır. Nesnenin başlangıç durumunu (özelliklerini) ayarlamak için kullanılır. Eğer bir sınıf için açıkça bir <code>constructor</code> tanımlanmazsa, JavaScript varsayılan, boş bir <code>constructor</code> ekler.</p></li> <li><p>Özellikler (Properties): Sınıf örneklerinin sahip olduğu verilerdir. <code>constructor</code> içinde <code>this.özellikAdı = değer;</code> şeklinde tanımlanır ve her örnek için benzersiz olabilir.</p></li> <li><p>Metotlar (Methods): Sınıf örneklerinin gerçekleştirebileceği eylemleri tanımlayan fonksiyonlardır. <code>metotAdı(argümanlar) { ... }</code> şeklinde tanımlanır ve sınıfın prototipine eklenir.</p></li> <li><p>Getter ve Setter Metotları: Özelliklerin değerlerine kontrollü erişim sağlamak için kullanılırlar. Bir özelliğin değerini okumak için <code>get</code>, değiştirmek için <code>set</code> anahtar kelimeleriyle tanımlanırlar. Bunlar aslında birer fonksiyon olmasına rağmen, özellik gibi erişilirler.</p></li> <li><p>Statik Metotlar (Static Methods): Bir sınıfın kendisine ait olan, ancak sınıfın örneklerine ait olmayan metotlardır. Bu metotlar, sınıfın adıyla doğrudan çağrılır ve genellikle sınıfın örneklerine özgü olmayan yardımcı fonksiyonlar veya fabrika metotları için kullanılır. <code>static</code> anahtar kelimesiyle tanımlanır.</p></li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p><strong>Örnek 1: Temel Sınıf Tanımlama ve Kullanımı</strong></p><br> <p>Aşağıdaki örnek, bir <code>Kişi</code> sınıfının nasıl tanımlandığını ve bu sınıftan nasıl nesneler oluşturulduğunu göstermektedir. Ayrıca sınıfın metotlarının nasıl çağrıldığını da içerir.</p> <div class="code-block"><pre><code> class Kişi { constructor(ad, soyad, yaş) { this.ad = ad; this.soyad = soyad; this.yaş = yaş; } tamAdGetir() { return `${this.ad} ${this.soyad}`; } yaşınıArtır() { this.yaş++; console.log(`${this.tamAdGetir()} şimdi ${this.yaş} yaşında.`); } } // Sınıftan yeni bir nesne oluşturma const kişi1 = new Kişi("Ali", "Can", 30); console.log(kişi1.tamAdGetir()); // Çıktı: Ali Can const kişi2 = new Kişi("Ayşe", "Yılmaz", 25); kişi2.yaşınıArtır(); // Çıktı: Ayşe Yılmaz şimdi 26 yaşında. </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: Kalıtım (Inheritance) Kullanımı</strong></p><br> <p>Sınıflar, <code>extends</code> anahtar kelimesiyle başka bir sınıftan kalıtım alabilir. Bu, alt sınıfın üst sınıfın özelliklerini ve metotlarını miras almasını sağlar.</p> <div class="code-block"><pre><code> class Çalışan extends Kişi { constructor(ad, soyad, yaş, pozisyon) { super(ad, soyad, yaş); // Üst sınıfın constructor'ını çağırır this.pozisyon = pozisyon; } çalışmaDurumu() { return `${this.tamAdGetir()} ${this.pozisyon} pozisyonunda çalışmaktadır.`; } } const çalışan1 = new Çalışan("Deniz", "Ak", 35, "Yazılımcı"); console.log(çalışan1.tamAdGetir()); // Çıktı: Deniz Ak (Kişi sınıfından miras alındı) console.log(çalışan1.çalışmaDurumu()); // Çıktı: Deniz Ak Yazılımcı pozisyonunda çalışmaktadır. çalışan1.yaşınıArtır(); // Çıktı: Deniz Ak şimdi 36 yaşında. (Kişi sınıfından miras alındı) </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: Getter, Setter ve Statik Metot Kullanımı</strong></p><br> <p>Bu örnek, bir sınıf içinde getter, setter ve statik metotların nasıl tanımlanıp kullanılacağını göstermektedir.</p> <div class="code-block"><pre><code> class Ayarlar { constructor(tema) { this._tema = tema; // Özel bir özellik gibi davranır } get tema() { return this._tema; } set tema(yeniTema) { if (yeniTema === "açık" || yeniTema === "koyu") { this._tema = yeniTema; console.log(`Tema ${yeniTema} olarak ayarlandı.`); } else { console.warn("Geçersiz tema değeri. 'açık' veya 'koyu' kullanın."); } } static uygulamaBilgisi() { return "Uygulama Adı: MyWebApp v1.0"; } } const kullanıcıAyarları = new Ayarlar("koyu"); console.log(kullanıcıAyarları.tema); // Çıktı: koyu (getter çağrıldı) kullanıcıAyarları.tema = "açık"; // setter çağrıldı console.log(kullanıcıAyarları.tema); // Çıktı: açık kullanıcıAyarları.tema = "mavi"; // Geçersiz tema uyarısı console.log(Ayarlar.uygulamaBilgisi()); // Çıktı: Uygulama Adı: MyWebApp v1.0 (statik metot çağrıldı) </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar ve İpuçları</h3><br> <ul> <li><p><strong>Hoisting Yok:</strong> Fonksiyon bildirimlerinin aksine, JavaScript sınıfları "hoist" edilmezler. Yani, bir sınıfı tanımlamadan önce kullanamazsınız. Önce sınıfı tanımlamalı, sonra örneğini oluşturmalısınız.</p></li> <li><p><strong>Tek Sorumluluk Prensibi:</strong> Her sınıfın tek bir sorumluluğu olmaya özen gösterin. Bu, kodunuzu daha okunabilir, sürdürülebilir ve test edilebilir hale getirir.</p></li> <li><p><strong><code>this</code> Anahtar Kelimesi:</strong> Sınıf metotları içinde <code>this</code> anahtar kelimesi, o metodu çağıran sınıf örneğine (instance) referans verir. <code>this</code>'in bağlamı (context) fonksiyonun nasıl çağrıldığına bağlı olarak değişebilir, bu nedenle özellikle callback fonksiyonlarında dikkatli olun (gerekirse arrow fonksiyonları veya <code>.bind()</code> kullanın).</p></li> <li><p><strong><code>super()</code> Kullanımı:</strong> Alt sınıfların <code>constructor</code> metodunda, üst sınıfın <code>constructor</code> metodunu çağırmak için <code>super()</code> kullanılmalıdır. <code>super()</code> çağrılmadan önce <code>this</code> anahtar kelimesine erişilemez.</p></li> <li><p><strong>Sınıflar Fonksiyondur:</strong> JavaScript sınıfları aslında özel bir tür fonksiyondur. <code>typeof SınıfAdı</code> ifadesi <code>"function"</code> döndürür. Bu, JavaScript'in prototip tabanlı doğasının bir yansımasıdır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 12 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-dilinde-between-operatoru-aralik-bazli-veri-sorgulama-466"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-dilinde-between-operatoru-aralik-bazli-veri-sorgulama-68f7f471ef136.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Dilinde BETWEEN Operatörü: Aralık Bazlı Veri Sorgulama </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>SQL, ilişkisel veritabanlarını yönetmek ve sorgulamak için kullanılan güçlü bir dildir. Veri tabanlarından belirli koşullara uyan kayıtları çekmek, analitik ve raporlama süreçlerinin temelini oluşturur. Bu bağlamda, belirli bir aralıktaki değerleri filtrelemek için kullanılan <code>BETWEEN</code> operatörü, sorguları daha okunabilir ve etkili hale getiren önemli bir araçtır. Bu makale, <code>BETWEEN</code> operatörünün sözdizimini, detaylı kullanımını ve pratik örneklerini ele alacaktır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>BETWEEN</code> operatörünün temel sözdizimi aşağıdaki gibidir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT kolon1, kolon2, ... FROM tablo_adi WHERE kolon_adi BETWEEN deger1 AND deger2;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Yukarıdaki sözdiziminde yer alan her bir bileşenin anlamı aşağıda açıklanmıştır:</p><br> <ul> <li><p><code>SELECT kolon1, kolon2, ...</code>: Sorgu sonucunda gösterilmesini istediğiniz kolonları belirtirsiniz. Tüm kolonları seçmek için <code>*</code> kullanabilirsiniz.</p></li> <li><p><code>FROM tablo_adi</code>: Verilerin çekileceği tablonun adını belirtir.</p></li> <li><p><code>WHERE kolon_adi</code>: Filtreleme koşulunun uygulanacağı kolonu belirtir. Bu kolon, sayısal, metin veya tarih/saat veri tipinde olabilir.</p></li> <li><p><code>BETWEEN</code>: Belirtilen aralığın başlangıcını ve sonunu dahil ederek bir koşul oluşturduğunu belirten anahtar kelimedir.</p></li> <li><p><code>deger1</code>: Aralık başlangıç değeridir. Bu değer, <code>kolon_adi</code> ile aynı veri tipinde olmalıdır.</p></li> <li><p><code>AND</code>: <code>BETWEEN</code> operatörü ile birlikte kullanılan ve aralık bitiş değerini belirten mantıksal operatördür.</p></li> <li><p><code>deger2</code>: Aralık bitiş değeridir. Bu değer de <code>kolon_adi</code> ile aynı veri tipinde olmalıdır.</p></li> </ul><br> <p><code>BETWEEN</code> operatörü, <code>deger1</code> ve <code>deger2</code> dahil olmak üzere, bu iki değer arasındaki tüm kayıtları döndürür. Mantıksal olarak, <code>kolon_adi >= deger1 AND kolon_adi <= deger2</code> ifadesine eşdeğerdir.</p><br> <h3>Örnekler</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, <code>BETWEEN</code> operatörünün farklı veri tipleriyle nasıl kullanılabileceğini göstermektedir. Örneklerde <code>Urunler</code> adında bir tablo varsayılmıştır.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Sayısal Değerler Arasında Sorgulama</strong></p><br> <p>Fiyatı 50 ile 100 (dahil) arasında olan ürünleri listeleme.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT UrunAdi, Fiyat FROM Urunler WHERE Fiyat BETWEEN 50 AND 100;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: Tarih Değerleri Arasında Sorgulama</strong></p><br> <p>2023 yılının Mart ayı içinde (1 Mart 2023 ile 31 Mart 2023 dahil) eklenen ürünleri listeleme.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT UrunAdi, EklenmeTarihi FROM Urunler WHERE EklenmeTarihi BETWEEN '2023-03-01' AND '2023-03-31';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: Metin Değerleri Arasında Sorgulama (Alfabetik Sıraya Göre)</strong></p><br> <p>UrunAdi 'A' ile 'C' arasında (alfabetik olarak 'A' ve 'C' dahil, 'D'den küçük) olan ürünleri listeleme.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT UrunAdi, Fiyat FROM Urunler WHERE UrunAdi BETWEEN 'A' AND 'C';</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Not:</strong> Metin değerlerinde <code>BETWEEN</code> kullanımı, veritabanının harf duyarlılığı (case sensitivity) ayarına göre farklı sonuçlar verebilir. Bazı sistemlerde 'C' ile 'Czzzz' arasındaki tüm değerleri kapsarken, bazılarında sadece 'C' ile başlayanları veya 'C' harfini kapsar. Genellikle belirtilen üst değerin ilk harfini takip eden değerlere kadar kapsar.</p><br> <p><strong>Örnek 4: <code>NOT BETWEEN</code> Kullanımı</strong></p><br> <p>Fiyatı 50 ile 100 arasında OLMAYAN ürünleri listeleme.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT UrunAdi, Fiyat FROM Urunler WHERE Fiyat NOT BETWEEN 50 AND 100;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Dahil Edicilik:</strong> <code>BETWEEN</code> operatörü, belirtilen başlangıç ve bitiş değerlerini sorgu sonucuna dahil eder. Yani, <code>deger1 <= kolon_adi <= deger2</code> koşulunu sağlar.</p></li> <li><p><strong>Veri Tipi Tutarlılığı:</strong> <code>BETWEEN</code> operatörü ile kullanılan değerlerin (<code>deger1</code> ve <code>deger2</code>) sorgulanan kolonun veri tipiyle uyumlu olması önemlidir. Aksi takdirde hatalı sonuçlar veya tip uyumsuzluğu hataları oluşabilir.</p></li> <li><p><strong>Tarih ve Saat Hassasiyeti:</strong> Tarih ve saat değerleriyle çalışırken dikkatli olunmalıdır. Örneğin, <code>BETWEEN '2023-01-01' AND '2023-01-31'</code> ifadesi, 31 Ocak 2023'ün sadece başlangıcını (00:00:00) kapsar. Eğer o günün tüm saatlerini dahil etmek istiyorsanız, bitiş değerini <code>'2023-01-31 23:59:59.999'</code> (veritabanı hassasiyetine göre) gibi bir değere ayarlamanız gerekebilir veya <code><</code> operatörünü kullanarak <code>WHERE EklenmeTarihi >= '2023-01-01' AND EklenmeTarihi < '2023-02-01'</code> şeklinde bir yaklaşım tercih edebilirsiniz.</p></li> <li><p><strong>Sıralama Önemi:</strong> <code>BETWEEN deger1 AND deger2</code> ifadesinde <code>deger1</code> genellikle <code>deger2</code>'den küçük veya eşit olmalıdır. Çoğu veritabanı yönetim sistemi (DBMS), <code>deger1</code>'in <code>deger2</code>'den büyük olması durumunda boş bir sonuç kümesi döndürecektir.</p></li> <li><p><strong>Alternatif Kullanım:</strong> <code>BETWEEN</code> operatörünün alternatifi olarak <code>>=</code> ve <code><=</code> operatörleri ile <code>AND</code> mantıksal operatörü kullanılabilir. Örneğin, <code>WHERE Fiyat >= 50 AND Fiyat <= 100</code> ifadesi, <code>WHERE Fiyat BETWEEN 50 AND 100</code> ile aynı sonucu verir. <code>BETWEEN</code> genellikle sorgunun okunabilirliğini artırır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 13 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-python-iterators-kullanimi-467"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/python-dilinde-python-iterators-kullanimi-68f89d2972572.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde Python Iterators Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python'da <strong>iterators</strong> (yineleyiciler), verimli ve bellek dostu bir şekilde veri koleksiyonları üzerinde gezinmek için temel bir mekanizma sunar. Bu kavram, listeler, demetler, dizeler gibi standart koleksiyon türlerinin ve özel veri yapılarının nasıl döngülenebildiğini anlamak için hayati öneme sahiptir. Bir iterator, bir dizi veri üzerinde adım adım ilerlemeyi sağlayan bir nesnedir ve Python'ın <code>for</code> döngülerinin arkasındaki gücü temsil eder. Bu makale, Python iterators kavramını, temel sözdizimini ve pratik uygulama yöntemlerini detaylı bir şekilde açıklayacaktır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p>Python'da bir iterator oluşturmak ve kullanmak için temel olarak iki ana fonksiyon ve özel metotlar bulunur:</p><br> <ul> <li><p><code>iter()</code>: Bir nesneden bir iterator elde etmek için kullanılır.</p></li> <li><p><code>next()</code>: Bir iteratörden bir sonraki öğeyi almak için kullanılır.</p></li> </ul><br> <p>Kendi iterator'ınızı tanımlamak istediğinizde, sınıfınızda aşağıdaki özel metotları (`dunder metotlar`) uygulamanız gerekmektedir:</p><br> <ul> <li><p><code>__iter__(self)</code>: Bu metot, bir iteratör nesnesi döndürmelidir. Genellikle, bu metot çağrıldığında `self` (nesnenin kendisi) döndürülür.</p></li> <li><p><code>__next__(self)</code>: Bu metot, bir sonraki öğeyi döndürmelidir. Tüm öğeler tüketildiğinde, <code>StopIteration</code> istisnasını yükseltmelidir.</p></li> </ul><br> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Bir <strong>iterable</strong> (yinelenebilir) nesne, üzerinde döngü yapılabilecek herhangi bir nesnedir; yani, bu nesneden bir iterator elde edilebilir. Listeler, demetler, dizeler ve sözlükler Python'daki yaygın yinelenebilir nesnelerdir. Bu nesneler, <code>__iter__()</code> metodunu uygularlar ve bu metot çağrıldığında kendilerinden bir iterator nesnesi döndürürler.</p><br> <p>Bir <strong>iterator</strong> ise, bir iterable nesneden elde edilen ve durumu hatırlayabilen bir nesnedir. Iterator nesnesinin <code>__next__()</code> metodu vardır. Bu metot her çağrıldığında, iterator'ın temsil ettiği veri dizisinden bir sonraki öğeyi verir. Dizide başka öğe kalmadığında, <code>__next__()</code> metodu otomatik olarak <code>StopIteration</code> istisnasını yükseltir. Bu istisna, döngü mekanizmalarına (örneğin <code>for</code> döngüsüne) öğelerin tükendiğini bildirir.</p><br> <p><code>for</code> döngüsü, perde arkasında bu mekanizmayı kullanır: Öncelikle, döngü yapılacak nesne üzerinde <code>iter()</code> fonksiyonunu çağırarak bir iterator elde eder. Ardından, her döngü adımında bu iterator üzerinde <code>next()</code> fonksiyonunu çağırır. <code>StopIteration</code> istisnası yükseltildiğinde döngüyü sonlandırır.</p><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, Python iterators'ın nasıl çalıştığını ve nasıl kendi iterator'ınızı oluşturabileceğinizi göstermektedir.</p><br> <h4>Örnek 1: Standart Bir Iterable Üzerinde Iterator Kullanımı</h4><br> <p>Bir liste üzerinde <code>iter()</code> ve <code>next()</code> fonksiyonlarının doğrudan kullanımını inceleyelim.</p> <div class="code-block"><pre><code> # Bir iterable liste tanımlayın my_list = [10, 20, 30, 40] # Listeden bir iterator elde edin my_iterator = iter(my_list) # next() fonksiyonunu kullanarak öğeleri tek tek alın print(next(my_iterator)) # Çıktı: 10 print(next(my_iterator)) # Çıktı: 20 print(next(my_iterator)) # Çıktı: 30 print(next(my_iterator)) # Çıktı: 40 # Tüm öğeler tüketildiğinde StopIteration istisnası yükselir # print(next(my_iterator)) # Hata: StopIteration </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 2: Kendi Iterator Sınıfınızı Oluşturma</h4><br> <p>Belirli bir aralıktaki sayıları üreten özel bir iterator sınıfı tanımlayalım.</p> <div class="code-block"><pre><code> class MyRangeIterator: def __init__(self, start, end): self.current = start self.end = end def __iter__(self): # Iterator nesnesinin kendisini döndürür return self def __next__(self): if self.current < self.end: # Mevcut değeri döndür ve bir sonraki adıma hazırla value = self.current self.current += 1 return value else: # Aralık bittiğinde StopIteration yükselt raise StopIteration # Kendi iterator sınıfımızı kullanarak bir nesne oluşturalım my_custom_range = MyRangeIterator(1, 5) # for döngüsü ile iterator'ı kullanalım print("For döngüsü ile:") for num in my_custom_range: print(num) # Çıktı: 1 2 3 4 # Iterator bir kez tüketildikten sonra tekrar kullanılamaz (yeni bir nesne oluşturulmalı) print("\nManuel next() ile (yeni iterator):") my_custom_range_manual = MyRangeIterator(1, 3) print(next(my_custom_range_manual)) # Çıktı: 1 print(next(my_custom_range_manual)) # Çıktı: 2 # print(next(my_custom_range_manual)) # Hata: StopIteration </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Iterable ve Iterator Farkı:</strong> Bir <strong>iterable</strong>, üzerinde döngü yapılabilecek bir nesnedir (<code>__iter__()</code> metoduna sahiptir). Bir <strong>iterator</strong> ise, bu iterable'dan elde edilen ve bir sonraki öğeyi döndürme yeteneğine sahip olan (<code>__next__()</code> metoduna sahip) bir nesnedir. Her iterator bir iterable'dır, ancak her iterable bir iterator değildir.</p></li> <li><p><strong>Bellek Verimliliği:</strong> Iteratorlar, tüm veri kümesini belleğe yüklemek yerine, öğeleri talep edildiğinde birer birer ürettikleri için özellikle büyük veri kümeleriyle çalışırken bellek dostu bir çözüm sunar. Bu, "lazy evaluation" (tembel değerlendirme) prensibine dayanır.</p></li> <li><p><strong><code>StopIteration</code> İstisnası:</strong> Bu istisna, bir iterator'ın tüm öğelerini tüketmesi durumunda <code>__next__()</code> metodu tarafından otomatik olarak yükseltilir. Bu, Python'daki döngü mekanizmalarının döngüyü güvenli bir şekilde sonlandırmasını sağlar.</p></li> <li><p><strong>Tek Kullanımlık Yapı:</strong> Çoğu iterator, öğeleri bir kez tükettikten sonra sıfırlanmaz ve tekrar kullanılamaz. Eğer aynı veri kümesi üzerinde tekrar döngü yapmak isterseniz, iterable nesneden yeni bir iterator elde etmeniz gerekir.</p></li> <li><p><strong>Generator'lar ile İlişkisi:</strong> Python'da generator'lar, iterator oluşturmanın daha basit ve kısa bir yoludur. <code>yield</code> anahtar kelimesi kullanılarak tanımlanan generator fonksiyonları veya generator ifadeleri, otomatik olarak bir iterator döndürür ve <code>__iter__()</code> ile <code>__next__()</code> metotlarını sizin yerinize yönetir.</p></li> </ul><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 24 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/css-overflow-ozelligi-icerik-tasmasini-yonetme-469"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/css-overflow-ozelligi-icerik-tasmasini-yonetme-68fb404b2906b.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> CSS Overflow Özelliği: İçerik Taşmasını Yönetme </div> <div class="yazi-aciklama-2"> Web tasarımında, bir elementin içeriğinin ayrılan alana sığmadığı durumlar sıkça karşılaşılır. CSS'in <code>overflow</code> özelliği, bu tür içerik taşmalarını yönetmek için güçlü bir mekanizma sunar. Bu özellik, bir elementin içeriği, belirtilen boyutlarından daha büyük olduğunda ne olacağını kontrol etmeyi sağlar. Doğru kullanıldığında, <code>overflow</code> özelliği web sayfalarının düzenini korurken kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştirebilir. Bu makale, <code>overflow</code> özelliğinin sözdizimini, değerlerini ve pratik kullanım senaryolarını detaylı bir şekilde inceleyecektir.<br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <code>overflow</code> özelliği, bir elementin içeriğinin kutusunun dışına taştığı zaman ne olacağını belirler. Bu özellik hem yatay (<code>overflow-x</code>) hem de dikey (<code>overflow-y</code>) taşmaları ayrı ayrı kontrol etmek için kullanılabilir, veya kısa yol olarak <code>overflow</code> tek başına her iki yönü de aynı anda etkileyebilir. <div class="code-block"><pre><code> selector { overflow: visible | hidden | scroll | auto | initial | inherit; overflow-x: visible | hidden | scroll | auto | initial | inherit; /* Yatay taşmayı kontrol eder */ overflow-y: visible | hidden | scroll | auto | initial | inherit; /* Dikey taşmayı kontrol eder */ } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <code>overflow</code> özelliğinin alabileceği anahtar kelime değerleri ve bunların anlamları aşağıda açıklanmıştır.<br> <ul> <li><p><code><strong>visible</strong></code>: Varsayılan değerdir. İçerik, elementin kutusunun dışına taşsa bile görünür kalır. Bu durum, diğer elementlerin üzerine binebilir ve sayfa düzenini bozabilir.</p></li> <li><p><code><strong>hidden</strong></code>: İçeriğin elementin kutusunun dışına taşan kısımlarını gizler. Kullanıcı bu gizli içeriğe erişemez.</p></li> <li><p><code><strong>scroll</strong></code>: Hem yatay hem de dikey yönlerde kaydırma çubukları ekler, içerik taşsın veya taşmasın. Bu, her zaman kaydırma çubuklarının görünür olacağı anlamına gelir, bu da bazen görsel tutarsızlığa neden olabilir.</p></li> <li><p><code><strong>auto</strong></code>: Yalnızca içerik taştığında kaydırma çubuklarını ekler. Yatay veya dikey taşma varsa, ilgili kaydırma çubuğu görünür hale gelir. Bu genellikle en esnek ve kullanıcı dostu seçenektir.</p></li> <li><p><code><strong>overlay</strong></code>: <code>scroll</code> ile benzerdir ancak kaydırma çubukları içeriğin üzerine biner, bu da içeriğin boyutunu küçültmez. Modern tarayıcılarda bu genellikle <code>auto</code> ile aynı şekilde davranır, ancak eski tarayıcılarda farklılık gösterebilir.</p></li> <li><p><code><strong>initial</strong></code>: Özelliği varsayılan değerine ayarlar (<code>visible</code>).</p></li> <li><p><code><strong>inherit</strong></code>: Özelliği üst elementinden miras alır.</p></li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> Aşağıdaki örnekler, <code>overflow</code> özelliğinin farklı değerlerinin nasıl çalıştığını göstermektedir. Her örnekte, <code>.container</code> sınıfına sahip bir <code><div></code> elementi, belirli bir genişlik ve yüksekliğe sahip olup, içine sığmayan uzun bir metin içerir.<br> <p><strong>Örnek 1: <code>overflow: visible;</code> (Varsayılan Davranış)</strong></p><br> <p>Bu örnekte, içerik elementin dışına taşacak ve görünür kalacaktır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!-- HTML Kodu --> <div class="container visible-example"> <p>Bu metin, kabın belirlenen boyutlarından çok daha uzundur. overflow: visible; değeri nedeniyle, metin kabın dışına taşacak ve tamamen görünür kalacaktır. Bu, diğer sayfa elementleriyle çakışmalara neden olabilir ve genel düzeni bozabilir. Web sayfalarında bu varsayılan davranışı kontrol etmek önemlidir.</p> </div> /* CSS Kodu */ .visible-example { width: 200px; height: 100px; border: 2px solid #ccc; overflow: visible; /* Varsayılan değer */ } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: <code>overflow: hidden;</code></strong></p><br> <p>İçeriğin taşan kısımları gizlenecektir. Kullanıcı bu kısımları göremez veya erişemez.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!-- HTML Kodu --> <div class="container hidden-example"> <p>Bu metin, kabın belirlenen boyutlarından çok daha uzundur. overflow: hidden; değeri nedeniyle, kabın dışına taşan kısımlar tamamen gizlenecektir. Kullanıcı bu gizli içeriğe hiçbir şekilde erişemez. Bu, içeriğin önemli bir bölümünün kaybolmasına yol açabilir.</p> </div> /* CSS Kodu */ .hidden-example { width: 200px; height: 100px; border: 2px solid #ccc; overflow: hidden; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: <code>overflow: scroll;</code></strong></p><br> <p>Taşma olsun olmasın, her zaman kaydırma çubukları görünecektir.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!-- HTML Kodu --> <div class="container scroll-example"> <p>Bu metin, kabın belirlenen boyutlarından çok daha uzundur. overflow: scroll; değeri sayesinde, içeriğe erişmek için her zaman kaydırma çubukları görünecektir, içerik taşsa da taşmasa da. Hem yatay hem de dikey kaydırma çubukları her zaman mevcuttur. Bu, tutarlı bir kullanıcı arayüzü sağlayabilir ancak bazen gereksiz kaydırma çubuklarına yol açabilir.</p> </div> /* CSS Kodu */ .scroll-example { width: 200px; height: 100px; border: 2px solid #ccc; overflow: scroll; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 4: <code>overflow: auto;</code></strong></p><br> <p>Yalnızca içerik taştığında kaydırma çubukları görünecektir. Bu, genellikle en iyi uygulamadır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!-- HTML Kodu --> <div class="container auto-example"> <p>Bu metin, kabın belirlenen boyutlarından çok daha uzundur. overflow: auto; değeri en esnek çözümü sunar; sadece içerik taştığında ilgili kaydırma çubukları (yatay veya dikey) görünür hale gelir. İçerik sığıyorsa, kaydırma çubukları görünmez. Bu, kullanıcı deneyimini optimize eder.</p> </div> /* CSS Kodu */ .auto-example { width: 200px; height: 100px; border: 2px solid #ccc; overflow: auto; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 5: <code>overflow-x</code> ve <code>overflow-y</code> kullanımı</strong></p><br> <p>Bu örnekte, yatay taşma gizlenirken dikey taşma için kaydırma çubuğu eklenecektir.</p> <div class="code-block"><pre><code> <!-- HTML Kodu --> <div class="container specific-example"> <p>Bu metin, özellikle yatayda çok uzun, dikeyde ise normalden biraz daha uzundur. overflow-x: hidden; ve overflow-y: scroll; değerleri ile yatay taşma gizlenecek, ancak dikey taşma için kaydırma çubuğu her zaman görünür olacaktır. Bu, farklı yönlerde farklı taşma davranışları gerektiğinde faydalıdır.</p> </div> /* CSS Kodu */ .specific-example { width: 150px; height: 100px; border: 2px solid #ccc; white-space: nowrap; /* Metnin yatayda taşmasını sağlamak için */ overflow-x: hidden; overflow-y: scroll; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><code>overflow</code> özelliğini kullanırken, elemente mutlaka bir <code>width</code> veya <code>max-width</code> ile <code>height</code> veya <code>max-height</code> değeri atamanız önemlidir. Aksi takdirde, element içeriğine göre genişleyip daralacağı için taşma durumu oluşmayabilir.</p></li> <li><p><code>overflow: hidden;</code> kullanırken dikkatli olun. Önemli içeriğin kullanıcıdan gizlenmesine neden olabilir ve erişilebilirlik sorunları yaratabilir.</p></li> <li><p><code>overflow: scroll;</code> her zaman kaydırma çubukları göstereceği için, içeriğin taşmadığı durumlarda bile gereksiz görsel öğeler yaratabilir. Genellikle <code>overflow: auto;</code> daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunar.</p></li> <li><p>Satır içi elementler (<code><span></code>, <code><a></code> vb.) için <code>overflow</code> özelliği doğrudan uygulanamaz. Bu elementlerin <code>display</code> özelliği <code>block</code>, <code>inline-block</code> veya <code>flex</code> gibi bir değere ayarlanmalıdır.</p></li> <li><p><code>position: absolute;</code> veya <code>position: fixed;</code> ile konumlandırılmış alt elementler, üst elementlerinin <code>overflow</code> özelliğinden etkilenmeyebilir. Bu durum, taşma bağlamını (stacking context) anlamayı gerektirir.</p></li> <li><p>Özellikle mobil cihazlarda kaydırma çubuklarının görünümü ve davranışı tarayıcılar arasında farklılık gösterebilir. Kaydırma çubuklarını özelleştirmek için tarayıcı önekli CSS özellikleri kullanılabilir (örneğin, Webkit tabanlı tarayıcılar için <code>::-webkit-scrollbar</code>).</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 11 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-dilinde-sql-aliases-kullanimi-471"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-dilinde-sql-aliases-kullanimi-68fc91af0aa3e.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Dilinde SQL Aliases Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>SQL (Yapısal Sorgu Dili), veritabanlarından bilgi almak, yönetmek ve değiştirmek için kullanılan güçlü bir dildir. Büyük ve karmaşık veritabanlarıyla çalışırken, sorguların anlaşılırlığı ve bakımı kritik öneme sahiptir. İşte bu noktada <strong>SQL Aliases</strong> (takma adlar) devreye girer. Aliases, tablolara veya sütunlara geçici olarak farklı bir ad atamanıza olanak tanır. Bu sayede sorgularınız daha kısa, daha okunabilir ve aynı zamanda daha yönetilebilir hale gelir. Özellikle uzun tablo adları, karmaşık sütun ifadeleri veya birden fazla tablonun birleştirildiği durumlarda aliases kullanımı, sorgu mantığını netleştirmek için vazgeçilmez bir araçtır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p>SQL Aliases kullanımı iki ana formda incelenebilir: sütun aliases ve tablo aliases.</p><br> <p><strong>Sütun Aliases:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT column_name AS alias_name FROM table_name;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>veya</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT column_name alias_name FROM table_name;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Tablo Aliases:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT alias_name.column_name FROM table_name AS alias_name;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>veya</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT alias_name.column_name FROM table_name alias_name;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Her iki alias türü de sorgunun kapsamı içinde geçerli olan geçici isimler atar ve veritabanındaki gerçek tablo veya sütun adlarını değiştirmez.</p><br> <ul> <li><p><strong><code>AS</code> Anahtar Kelimesi:</strong> Sütun veya tablo aliases tanımlarken <code>AS</code> anahtar kelimesi isteğe bağlıdır. Ancak, sorgu okunabilirliğini artırdığı için genellikle kullanılması tavsiye edilir. Örneğin, <code>SELECT column_name AS alias_name</code> ifadesi, <code>SELECT column_name alias_name</code> ifadesine göre daha açıklayıcıdır.</p></li> <li><p><strong>Sütun Aliases:</strong> Bir sütuna veya bir sütun ifadesine (örneğin, iki sütunun birleştirilmesi veya bir matematiksel işlem sonucu) geçici bir ad vermek için kullanılır. Bu, özellikle raporlama amacıyla daha anlamlı ve kullanıcı dostu başlıklar oluşturmak veya hesaplanmış değerlere kolayca referans vermek istediğinizde faydalıdır. Eğer takma ad boşluk içeriyorsa veya özel karakterler barındırıyorsa, çift tırnak (<code>"</code>) veya köşeli parantez (<code>[]</code>) içine alınması gerekebilir (veritabanı sistemine göre değişir).</p></li> <li><p><strong>Tablo Aliases:</strong> Bir tabloya geçici bir ad vermek için kullanılır. Bu, genellikle karmaşık sorgularda, özellikle <code>JOIN</code> işlemleriyle birden fazla tablo birleştirildiğinde veya bir tablonun kendi kendine birleştirildiği (self-join) durumlarda sorguyu kısaltmak ve sütun adları arasındaki belirsizliği ortadan kaldırmak için çok kullanışlıdır. Tablo takma adları, sorgunun <code>FROM</code> veya <code>JOIN</code> bölümlerinde tanımlanır ve sorgunun geri kalanında tabloya bu takma ad ile referans verilir.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, SQL Aliases'ın farklı senaryolarda nasıl kullanıldığını göstermektedir. Örneklerde <code>Musteriler</code> (<code>MusteriID</code>, <code>Ad</code>, <code>Soyad</code>, <code>Email</code>) ve <code>Siparisler</code> (<code>SiparisID</code>, <code>MusteriID</code>, <code>SiparisTarihi</code>, <code>ToplamTutar</code>) adında iki tablonun var olduğu varsayılmıştır.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Sütun Takma Adı ile Daha Okunabilir Çıktı</strong></p><br> <p>Müşterilerin ad ve soyadını tek bir sütunda 'Tam Adı' olarak görmek isteyelim.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT Ad AS MusteriAdi, Soyad AS MusteriSoyadi, Ad || ' ' || Soyad AS TamAdi FROM Musteriler;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu sorgu, <code>Ad</code> sütununu <code>MusteriAdi</code>, <code>Soyad</code> sütununu <code>MusteriSoyadi</code> ve <code>Ad</code> ile <code>Soyad</code>'ı birleştirerek oluşan ifadeyi <code>TamAdi</code> olarak döndürür.</p><br> <p><strong>Örnek 2: Tablo Takma Adları ile <code>JOIN</code> Sorgusunu Kısaltma</strong></p><br> <p>Müşteri adlarını ve yaptıkları siparişlerin toplam tutarlarını listelemek isteyelim.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT m.Ad, m.Soyad, s.SiparisID, s.ToplamTutar FROM Musteriler AS m JOIN Siparisler AS s ON m.MusteriID = s.MusteriID WHERE s.ToplamTutar > 100;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Burada <code>Musteriler</code> tablosuna <code>m</code>, <code>Siparisler</code> tablosuna ise <code>s</code> takma adı verilmiştir. Bu sayede sorgu içindeki referanslar (örneğin <code>m.Ad</code> yerine <code>Musteriler.Ad</code>) daha kısa ve nettir.</p><br> <p><strong>Örnek 3: Hesaplanan Sütuna Takma Ad Verme</strong></p><br> <p>Her siparişin ortalama tutarını hesaplayıp, bu ortalamayı 'Ortalama Sipariş Tutarı' olarak adlandıralım.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT AVG(ToplamTutar) AS "Ortalama Sipariş Tutarı" FROM Siparisler;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnekte, hesaplanan <code>AVG(ToplamTutar)</code> değerine <code>"Ortalama Sipariş Tutarı"</code> adını verdik. Takma ad boşluk içerdiği için çift tırnak kullanılmıştır.</p><br> <p><strong>Örnek 4: Self-Join (Kendine Birleştirme) ile Takma Ad Kullanımı</strong></p><br> <p>Aynı şehirden iki farklı müşteriyi bulmak isteyelim (<code>Musteriler</code> tablosunda bir de <code>Sehir</code> sütunu olduğunu varsayalım).</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT m1.Ad AS Musteri1_Ad, m1.Soyad AS Musteri1_Soyad, m2.Ad AS Musteri2_Ad, m2.Soyad AS Musteri2_Soyad, m1.Sehir FROM Musteriler AS m1 JOIN Musteriler AS m2 ON m1.Sehir = m2.Sehir AND m1.MusteriID <> m2.MusteriID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><code>Musteriler</code> tablosunu iki farklı takma ad (<code>m1</code> ve <code>m2</code>) ile kendi kendine birleştirerek, aynı şehirden farklı müşterileri bulabiliyoruz. Takma adlar, hangi sütunun hangi 'versiyon'dan geldiğini netleştirmeye yardımcı olur.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Geçici Kapsam:</strong> Aliases, yalnızca oluşturuldukları sorgunun yürütülmesi boyunca geçerlidir. Veritabanının şemasını kalıcı olarak değiştirmezler.</p></li> <li><p><strong><code>AS</code> İsteğe Bağlıdır:</strong> Çoğu SQL veritabanında <code>AS</code> anahtar kelimesi, hem sütun hem de tablo takma adları için isteğe bağlıdır. Ancak, sorgunun okunabilirliğini artırmak için kullanılması şiddetle tavsiye edilir.</p></li> <li><p><strong>Boşluklu veya Özel Karakterli Takma Adlar:</strong> Eğer bir takma ad boşluk içeriyorsa veya özel karakterler barındırıyorsa (örneğin, <code>"Toplam Satışlar"</code>), veritabanı sisteminize bağlı olarak çift tırnak (<code>"</code>), köşeli parantez (<code>[]</code>) veya ters tırnak (<code>` `</code>) içine alınması gerekebilir.</p></li> <li><p><strong>Kullanım Kısıtlamaları:</strong> Sütun takma adları genellikle <code>SELECT</code>, <code>ORDER BY</code> ve <code>GROUP BY</code> yan tümcelerinde kullanılabilir. Ancak, çoğu veritabanı sisteminde <code>WHERE</code> yan tümcesinde doğrudan kullanılamazlar. Bunun nedeni, <code>WHERE</code> yan tümcesi işlenirken sütun takma adlarının henüz tanımlanmamış olmasıdır. Bu tür durumlarda, takma adı içeren ifadeyi tekrar yazmanız veya bir alt sorgu (subquery) kullanmanız gerekebilir.</p></li> <li><p><strong>Okunabilirlik ve Karmaşıklık:</strong> Aliases, sorguları kısaltarak ve anlaşılır hale getirerek okunabilirliği artırır. Ancak, aşırı kısa veya anlamsız takma adlar (örneğin, <code>a</code>, <code>b</code> gibi) kullanmak, sorguyu başka bir geliştiricinin anlamasını zorlaştırabilir. İyi adlandırılmış takma adlar seçmek önemlidir.</p></li> </ul><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 6 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-modullerin-etkin-kullanimi-472"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="images/post_banner/post_68fe7c2935d406.28780984.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde Modüllerin Etkin Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python programlama dili, kodun yeniden kullanılabilirliğini ve projelerin düzenini sağlamak amacıyla modül kavramını benimsemiştir. Modüller, Python kodunun organize edilmiş birimleridir ve fonksiyonlar, sınıflar, değişkenler gibi yapıları içerebilir. Bu yaklaşım, büyük ölçekli uygulamaların geliştirilmesini kolaylaştırır, kodu daha okunabilir hale getirir ve hata ayıklama sürecini optimize eder. Bir modül, esasen <code>.py</code> uzantılı bir dosyadır ve başka Python programları tarafından içe aktarılarak kullanılabilir. Bu rehber, Python dilinde modüllerin nasıl tanımlandığını, nasıl içe aktarıldığını ve etkin bir şekilde nasıl kullanıldığını adım adım açıklayacaktır.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p>Python'da bir modülü veya modül içindeki belirli bileşenleri içe aktarmak için çeşitli sözdizimleri mevcuttur. Her bir sözdizimi, farklı kullanım senaryolarına hizmet eder.</p><br> <ul> <li><p>Tüm modülü içe aktarma:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>import module_name</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> </li> <li><p>Modülü bir takma ad (alias) ile içe aktarma:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>import module_name as alias_name</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> </li> <li><p>Modülden belirli nesneleri içe aktarma:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>from module_name import object_name_1, object_name_2</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> </li> <li><p>Modülden belirli bir nesneyi takma ad ile içe aktarma:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>from module_name import object_name as alias_name</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> </li> <li><p>Modüldeki tüm nesneleri içe aktarma (önerilmez):</p><br> <div class="code-block"><pre><code>from module_name import *</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> </li> </ul><br> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li><p><code>import module_name</code>: Bu ifade, belirtilen modülün tamamını mevcut kapsam içine alır. Modül içindeki fonksiyonlara, sınıflara veya değişkenlere erişmek için her zaman modül adını önek olarak kullanmak gerekir. Örneğin, <code>math</code> modülündeki <code>sqrt</code> fonksiyonuna <code>math.sqrt()</code> şeklinde erişilir.</p></li> <li><p><code>import module_name as alias_name</code>: Bu yöntem, özellikle uzun modül adlarına sahip modüller için veya farklı modüllerden aynı isimde nesneler içe aktarılırken isim çakışmalarını önlemek amacıyla kullanılır. Modüle daha kısa veya daha açıklayıcı bir takma ad verilir. Kullanım örneği: <code>alias_name.object_name</code>.</p></li> <li><p><code>from module_name import object_name_1, object_name_2</code>: Bu sözdizimi, bir modülün tamamını değil, yalnızca belirli fonksiyonlarını, sınıflarını veya değişkenlerini içe aktarır. İçe aktarılan nesneler doğrudan kendi isimleriyle kullanılabilir; modül adını önek olarak kullanmaya gerek kalmaz. Bu, kodun daha kısa ve okunabilir olmasını sağlayabilir.</p></li> <li><p><code>from module_name import object_name as alias_name</code>: Bu, belirli bir nesneyi içe aktarırken ona bir takma ad atamanın yoludur. Özellikle içe aktarılan nesnenin adı mevcut kapsamdaki başka bir isimle çakışıyorsa veya daha kısa bir isimle kullanılmak isteniyorsa faydalıdır.</p></li> <li><p><code>from module_name import *</code>: Bu ifade, belirtilen modüldeki tüm genel nesneleri (alt çizgi ile başlamayanlar) mevcut kapsam içine aktarır. Kodun kısalmasını sağlasa da, <strong>isim çakışmalarına (namespace pollution) neden olabileceği ve kodun okunabilirliğini azaltabileceği için genellikle önerilmez</strong>. Hangi nesnelerin içe aktarıldığını açıkça görmek zorlaşır.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <h4>Örnek 1: Standart <code>math</code> Modülünü Kullanma</h4><br> <p>Bu örnek, Python'ın yerleşik <code>math</code> modülünü kullanarak basit matematiksel işlemlerin nasıl gerçekleştirileceğini gösterir.</p> <div class="code-block"><pre><code>import math # Pi sayısına erişim print(f"Pi sayısı: {math.pi}") # Karekök hesaplama sayi = 16 karekok = math.sqrt(sayi) print(f"{sayi}'nin karekökü: {karekok}") # Faktöriyel hesaplama fakt = math.factorial(5) print(f"5'in faktöriyeli: {fakt}")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>Örnek 2: <code>random</code> Modülünü Takma Ad ile Kullanma</h4><br> <p><code>random</code> modülünü <code>rnd</code> takma adıyla içe aktararak rastgele sayı üretimini gösteren bir örnektir.</p> <div class="code-block"><pre><code>import random as rnd # 1 ile 100 arasında rastgele bir tam sayı üretme rastgele_sayi = rnd.randint(1, 100) print(f"Üretilen rastgele sayı: {rastgele_sayi}") # Rastgele bir eleman seçme liste = ["elma", "armut", "kiraz", "muz"] secilen_meyve = rnd.choice(liste) print(f"Seçilen meyve: {secilen_meyve}")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>Örnek 3: <code>datetime</code> Modülünden Belirli Nesneleri İçe Aktarma</h4><br> <p><code>datetime</code> modülünden sadece <code>date</code> ve <code>timedelta</code> sınıflarını içe aktararak mevcut tarih ve gelecekteki bir tarihi hesaplama örneği.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import date, timedelta # Bugünün tarihini alma bugun = date.today() print(f"Bugünün tarihi: {bugun}") # 7 gün sonraki tarihi hesaplama gelecek_tarih = bugun + timedelta(days=7) print(f"7 gün sonraki tarih: {gelecek_tarih}")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>Örnek 4: Kendi Modülünüzü Oluşturma ve Kullanma</h4><br> <p>Bu örnek, kendi <code>.py</code> dosyanızı (modülünüzü) oluşturup başka bir Python betiğinde nasıl kullanacağınızı gösterir.</p><br> <p>İlk olarak, <code>my_module.py</code> adında bir dosya oluşturalım:</p> <div class="code-block"><pre><code># my_module.py def selamla(isim): """Belirtilen ismi selamlayan bir fonksiyon.""" return f"Merhaba, {isim}!" def topla(a, b): """İki sayıyı toplayan bir fonksiyon.""" return a + b </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <p>Şimdi bu modülü <code>main_app.py</code> adında başka bir dosyada kullanalım (aynı dizinde olmalılar):</p> <div class="code-block"><pre><code># main_app.py import my_module # my_module'deki selamla fonksiyonunu kullanma mesaj = my_module.selamla("Dünya") print(mesaj) # my_module'deki topla fonksiyonunu kullanma sonuc = my_module.topla(10, 20) print(f"Toplam: {sonuc}") # Belirli bir fonksiyonu doğrudan içe aktarma from my_module import selamla print(selamla("Python"))</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>İsim Çatışmaları (Namespace Pollution)</strong>: <code>from module import *</code> ifadesi, modüldeki tüm nesneleri doğrudan mevcut ad alanına getirir. Bu, kendi kodunuzdaki değişken veya fonksiyon isimleriyle çakışmalara yol açabilir ve hatalara neden olabilir. Bu nedenle, bu kullanım genellikle kaçınılması gereken bir pratiktir.</p></li> <li><p><strong>Modül Arama Yolu (<code>sys.path</code>)</strong>: Python, <code>import</code> ifadesiyle bir modül ararken belirli dizinlere bakar. Bu dizinler <code>sys.path</code> listesinde bulunur. Kendi modüllerinizin bulunabilmesi için ya mevcut çalışma dizininde olmaları ya da <code>sys.path</code>'e eklenmiş bir dizinde yer almaları gerekir.</p></li> <li><p><strong>Göreceli İçe Aktarmalar (Relative Imports)</strong>: Büyük projelerde, bir paketin içindeki alt modüller arasında içe aktarma yaparken göreceli içe aktarmalar (örneğin, <code>from . import other_module</code> veya <code>from .. import parent_module</code>) kullanılır. Bu, kodun taşınabilirliğini artırır.</p></li> <li><p><strong>Modül Yeniden Yükleme</strong>: Bir modülü değiştirdikten sonra, Python yorumlayıcısını yeniden başlatmadan değişiklikleri görmek için <code>importlib.reload(module_name)</code> kullanılabilir. Ancak bu, genellikle geliştirme aşamasında kullanılır ve üretim kodunda nadiren ihtiyaç duyulur.</p></li> <li><p><strong>Modül Adlandırma Kuralları</strong>: Python topluluğunda kabul görmüş adlandırma standartlarına (PEP 8) uymak önemlidir. Modül adları genellikle küçük harflerle ve alt çizgilerle ayrılmış kelimelerle (<code>snake_case</code>) yazılır (örneğin, <code>my_utility_module.py</code>).</p></li> <li><p><strong>Döngüsel İçe Aktarmalar (Circular Imports)</strong>: İki veya daha fazla modülün birbirini doğrudan veya dolaylı olarak içe aktarması durumunda döngüsel içe aktarma oluşur. Bu durum, çalışma zamanı hatalarına yol açabilir ve kodun anlaşılmasını zorlaştırır. Tasarımda bu tür döngülerden kaçınılmalıdır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 18 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/html-dilinde-html-dosya-yollarinin-kullanimi-473"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/html-dilinde-html-dosya-yollarinin-kullanimi-68fe8bec2582d.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> HTML Dilinde HTML Dosya Yollarının Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Web belgeleri içerisinde harici kaynaklara, örneğin görsellere, stil sayfalarına veya JavaScript dosyalarına referans vermek, modern web geliştirmenin temelini oluşturur. Bu referanslar, tarayıcının belirtilen kaynağı doğru bir şekilde bulabilmesi için dosya yolları (file paths) aracılığıyla tanımlanır. HTML'de dosya yollarının doğru kullanımı, sitenizin işlevselliği, performans kalitesi ve sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahiptir.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p>HTML'de dosya yolları temelde iki ana kategoriye ayrılır: <strong>göreceli (relative) yollar</strong> ve <strong>mutlak (absolute) yollar</strong>. Her iki yol türünün de kendine özgü kullanım senaryoları ve sözdizimleri mevcuttur.</p><br> <ul> <li> <p><strong>Göreceli Yollar:</strong> Mevcut HTML dosyasının konumuna bağlı olarak hedeflenen kaynağın konumunu belirtir. Sözdizimi, mevcut dizine göre ileri, geri veya aynı dizin içinde gezinmeyi içerir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <!-- Aynı dizindeki bir dosya --> <img src="resim.jpg" alt="Açıklama"> <!-- Alt dizindeki bir dosya --> <link rel="stylesheet" href="css/stil.css"> <!-- Üst dizindeki bir dosya --> <script src="../js/komut.js"></script> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> </li> <li> <p><strong>Mutlak Yollar:</strong> İki alt kategoriye ayrılır: <strong>kök-göreceli (root-relative) yollar</strong> ve <strong>tam URL (full URL) yollar</strong>.</p><br> <ul> <li> <p><strong>Kök-Göreceli Yollar:</strong> Web sitesinin kök dizininden (root directory) başlayarak kaynağın konumunu belirtir. Bir eğik çizgi (<code>/</code>) ile başlar.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <img src="/assets/resim.jpg" alt="Açıklama"> <link rel="stylesheet" href="/css/main.css"> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> </li> <li> <p><strong>Tam URL Yollar:</strong> Protokol (<code>http://</code> veya <code>https://</code>), alan adı ve kaynağın tam yolu dahil olmak üzere, kaynağın internet üzerindeki tam adresini belirtir. Genellikle harici kaynaklar veya CDN'ler için kullanılır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <a href="https://www.example.com/sayfa.html">Example Sayfası</a> <script src="https://cdn.example.com/library.js"></script> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> </li> </ul> </li> </ul> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Dosya yollarındaki çeşitli gösterimlerin anlamları aşağıdaki gibidir:</p><br> <ul> <li> <p><strong><code>dosya.html</code> veya <code>resim.jpg</code>:</strong> Bu gösterim, referans verilen dosyanın mevcut HTML dosyasının bulunduğu <strong>aynı dizinde</strong> olduğunu belirtir. Örneğin, <code>index.html</code> ve <code>resim.jpg</code> aynı klasördeyse, <code><img src="resim.jpg"></code> yeterlidir.</p><br> </li> <li> <p><strong><code>klasor/dosya.html</code> veya <code>css/stil.css</code>:</strong> Bu gösterim, referans verilen dosyanın mevcut dizin içindeki <strong>belirtilen alt dizinde</strong> olduğunu ifade eder. Örneğin, <code>index.html</code>'den <code>css</code> adlı bir alt klasördeki <code>stil.css</code> dosyasına erişmek için <code>href="css/stil.css"</code> kullanılır.</p><br> </li> <li> <p><strong><code>./klasor/dosya.html</code>:</strong> Başındaki <code>./</code>, mevcut dizini (current directory) temsil eder. Bu, <code>klasor/dosya.html</code> ile aynı anlama gelir ancak bazen okunabilirliği artırmak veya mevcut dizini açıkça belirtmek için kullanılır. Çoğu durumda isteğe bağlıdır.</p><br> </li> <li> <p><strong><code>../klasor/dosya.html</code>:</strong> <code>../</code> gösterimi, mevcut dizinin <strong>bir üst dizinini (parent directory)</strong> ifade eder. Kaynak, mevcut dosyanın bulunduğu dizinin bir seviye yukarısındaki bir dizinde veya onun alt dizinlerinde yer alıyorsa kullanılır. Örneğin, <code>proje/sayfalar/alt_sayfa.html</code> dosyasından <code>proje/resimler/foto.jpg</code>'ye erişmek için <code>src="../resimler/foto.jpg"</code> kullanılır.</p><br> </li> <li> <p><strong><code>/klasor/dosya.html</code>:</strong> Başlangıçtaki <code>/</code>, web sitesinin <strong>kök dizinini (root directory)</strong> temsil eder. Bu tür yollar, sitenin herhangi bir yerinden kaynağa sabit bir şekilde erişim sağlar ve genellikle büyük sitelerde veya kalıcı bağlantılar için tercih edilir. Örneğin, <code>/img/logo.png</code>, web sitesinin kök dizinindeki <code>img</code> klasörünün içindeki <code>logo.png</code> dosyasını işaret eder.</p><br> </li> <li> <p><strong><code>https://www.example.com/klasor/dosya.html</code>:</strong> Bu, kaynağın <strong>tam URL'sini</strong> ifade eder. Web üzerindeki herhangi bir konumu işaret edebilir ve genellikle harici sitelerden veya CDN'lerden kaynak yüklemek için kullanılır.</p><br> </li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, farklı senaryolarda dosya yollarının HTML içerisinde nasıl kullanıldığını göstermektedir:</p><br> <p><strong>Örnek 1: Aynı Dizin İçindeki Resim</strong></p><br> <p><code>index.html</code> ve <code>banner.jpg</code> aynı dizinde:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <img src="banner.jpg" alt="Web Sitesi Banner"> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <p><strong>Örnek 2: Alt Dizin İçindeki Stil Dosyası</strong></p><br> <p><code>index.html</code>, <code>css</code> klasörü ve <code>css/main.css</code>:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <link rel="stylesheet" href="css/main.css"> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <p><strong>Örnek 3: Üst Dizin İçindeki JavaScript Dosyası</strong></p><br> <p>Dizin yapısı: <code>proje/pages/hakkinda.html</code> ve <code>proje/js/script.js</code></p><br> <div class="code-block"><pre><code> <script src="../js/script.js"></script> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <p><strong>Örnek 4: Kök-Göreceli Yolla Resim ve Bağlantı</strong></p><br> <p>Web sitesinin kök dizininde <code>img</code> ve <code>pages</code> klasörleri var. <code>img/logo.png</code> ve <code>pages/iletisim.html</code>:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <img src="/img/logo.png" alt="Şirket Logosu"> <a href="/pages/iletisim.html">İletişim</a> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <p><strong>Örnek 5: Harici Kaynak (Tam URL)</strong></p><br> <p>Bir CDN'den (Content Delivery Network) alınan bir JavaScript kütüphanesi:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> <script src="https://ajax.googleapis.com/ajax/libs/jquery/3.7.1/jquery.min.js"></script> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li> <p><strong>Dizin Yapısı:</strong> Projenizin dizin yapısını iyi organize etmek, dosya yollarının yönetimini büyük ölçüde kolaylaştırır. Kaynakları mantıksal klasörlere ayırın (örn. <code>img</code>, <code>css</code>, <code>js</code>).</p><br> </li> <li> <p><strong>Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı:</strong> Bazı web sunucuları (özellikle Linux tabanlı olanlar) dosya adlarında ve yollarında büyük/küçük harf duyarlıdır. Örneğin, <code>Resim.jpg</code> ile <code>resim.jpg</code> farklı dosyalar olarak algılanabilir. Tutarlılık için genellikle küçük harf kullanılması tavsiye edilir.</p><br> </li> <li> <p><strong>Kök-Göreceli Yolların Avantajları:</strong> Kök-göreceli yollar, sayfanın konumu değişse bile (örn. URL yeniden yazma veya sayfa derinliği) kaynaklara erişimi sabit tutar. Bu, büyük ve karmaşık sitelerde bağlantı yönetimini basitleştirir.</p><br> </li> <li> <p><strong>Göreceli Yolların Dezavantajları:</strong> Göreceli yollar, HTML dosyasının konumu değiştiğinde bozulabilir. Geliştirme ortamında çalışırken pratik olsa da, dinamik URL yapılarına sahip sitelerde sorunlara yol açabilir.</p><br> </li> <li> <p><strong>Boşluk ve Özel Karakterler:</strong> Dosya ve klasör adlarında boşluk veya özel karakterler (örn. <code>#</code>, <code>&</code>, <code>%</code>) kullanmaktan kaçının. Bu durumlar URL kodlaması gerektirebilir ve hatalara yol açabilir. Bunun yerine kısa çizgiler (<code>-</code>) veya alt çizgiler (<code>_</code>) tercih edin.</p><br> </li> <li> <p><strong>Test Etme:</strong> Her zaman tüm dosya yollarınızı farklı tarayıcılarda ve farklı sunucu ortamlarında test edin. Geliştirme ortamınızda çalışan bir yol, üretim sunucusunda çalışmayabilir.</p><br> </li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 9 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/javascript-dilinde-asenkron-programlama-kapsamli-bir-kilavuz-475"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/javascript-dilinde-asenkron-programlama-kapsamli-bir-kilavuz-68ffdd7b4cb16.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> JavaScript Dilinde Asenkron Programlama: Kapsamlı Bir Kılavuz </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>JavaScript, doğası gereği tek iş parçacıklı (single-threaded) bir dildir. Bu durum, uzun süren veya dış kaynaklara bağımlı işlemleri (örneğin, ağ istekleri, dosya okuma/yazma) doğrudan ana iş parçacığında yürütmenin kullanıcı arayüzünü kilitlemesine ve uygulamanın donmasına neden olacağı anlamına gelir. Bu tür senaryolarda uygulamanın yanıt verebilirliğini korumak ve verimli çalışmasını sağlamak için <strong>asenkron programlama</strong> teknikleri kullanılır. Bu kılavuz, JavaScript'te asenkron işlemlerin nasıl yönetildiğini, özellikle modern <code>async</code>/<code>await</code> sözdizimi ve altında yatan <code>Promise</code> mekanizmasını adım adım açıklamaktadır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p>Modern JavaScript'te asenkron kod yazmanın en yaygın ve okunabilir yolu <code>async</code> ve <code>await</code> anahtar kelimelerini kullanmaktır. Bu sözdizimi, <code>Promise</code> tabanlı asenkron kodun senkron koda benzer bir şekilde yazılmasını sağlar.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>async function fetchData() { try { const response = await fetch('https://api.example.com/data'); const data = await response.json(); console.log(data); } catch (error) { console.error('Veri çekme hatası:', error); } } fetchData(); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li> <p><code><strong>async</strong></code> <strong>Anahtar Kelimesi:</strong> Bir fonksiyonun önüne <code>async</code> anahtar kelimesini eklemek, o fonksiyonu her zaman bir <code>Promise</code> döndüren asenkron bir fonksiyon yapar. Eğer fonksiyon açıkça bir <code>Promise</code> döndürmüyorsa, JavaScript otomatik olarak döndürülen değeri bir <code>Promise</code> içine sarar. Bu, asenkron fonksiyonların zincirleme (chaining) bir şekilde veya <code>await</code> ile kullanılabilmesini sağlar.</p> </li> <li> <p><code><strong>await</strong></code> <strong>Anahtar Kelimesi:</strong> Sadece <code>async</code> olarak işaretlenmiş bir fonksiyonun içinde kullanılabilen <code>await</code> anahtar kelimesi, bir <code>Promise</code>'in çözülmesini (yani başarılı bir şekilde tamamlanmasını veya reddedilmesini) bekler. <code>await</code> kullanılan satırda kodun yürütülmesi duraklatılır ve <code>Promise</code> çözüldüğünde devam eder. Eğer <code>Promise</code> başarılı olursa, <code>await</code> ifadesi <code>Promise</code>'in değerini döndürür. Eğer <code>Promise</code> reddedilirse, <code>await</code> bir hata fırlatır ve bu hata <code>try...catch</code> bloğu ile yakalanabilir.</p> </li> <li> <p><code><strong>Promise</strong></code><strong> Nesnesi:</strong> <code>async</code>/<code>await</code> sözdiziminin temelinde <code>Promise</code> nesnesi yatar. Bir <code>Promise</code>, asenkron bir işlemin nihai sonucunu (başarı değeri veya hata nedeni) temsil eden bir JavaScript nesnesidir. Üç ana durumu vardır: <ul> <li><p><code><strong>pending</strong></code> (beklemede): Asenkron işlem henüz tamamlanmadı.</p></li> <li><p><code><strong>fulfilled</strong></code> (tamamlandı/çözüldü): Asenkron işlem başarıyla tamamlandı ve bir değer döndürdü.</p></li> <li><p><code><strong>rejected</strong></code> (reddedildi): Asenkron işlem bir hata nedeniyle başarısız oldu.</p></li> </ul> <code>Promise</code>'ler, <code>.then()</code> metodu ile başarılı sonuçları, <code>.catch()</code> metodu ile hataları ve <code>.finally()</code> metodu ile her iki durumda da çalışacak kod bloklarını yönetmek için kullanılır.</p> </li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <h4>Örnek 1: Temel Asenkron İşlem ve Veri Çekme</h4><br> <p>Bu örnek, bir ağ isteğini simüle eden bir fonksiyonun <code>async</code>/<code>await</code> ile nasıl çağrıldığını ve sonucunun nasıl işlendiğini göstermektedir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>function simulateNetworkRequest(url) { return new Promise(resolve => { setTimeout(() => { console.log(`Veri ${url} adresinden başarıyla çekildi.`); resolve({ id: 1, data: `Veri ${url} için` }); }, 2000); // 2 saniye gecikme }); } async function getDataFromApi() { console.log('API\'den veri çekiliyor...'); const result = await simulateNetworkRequest('https://api.example.com/users'); console.log('Çekilen veri:', result); console.log('Veri çekme işlemi tamamlandı.'); } getDataFromApi(); // Beklenen Çıktı: // API'den veri çekiliyor... // (2 saniye sonra) // Veri https://api.example.com/users adresinden başarıyla çekildi. // Çekilen veri: { id: 1, data: 'Veri https://api.example.com/users için' } // Veri çekme işlemi tamamlandı. </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 2: Hata Yönetimi</h4><br> <p>Asenkron işlemlerde hata yönetimi kritik öneme sahiptir. <code>try...catch</code> blokları, <code>await</code> ile tetiklenen <code>Promise</code> reddedilmelerini yakalamak için kullanılır.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>function simulateFailedNetworkRequest(url) { return new Promise((resolve, reject) => { setTimeout(() => { if (Math.random() > 0.5) { // Rastgele hata simülasyonu reject(new Error(`Hata: ${url} adresinden veri çekilemedi.`)); } else { resolve({ id: 2, data: `Başarılı veri ${url} için` }); } }, 1500); }); } async function fetchDataWithErrorHandling() { console.log('Hata yönetimi ile veri çekiliyor...'); try { const data = await simulateFailedNetworkRequest('https://api.example.com/products'); console.log('Çekilen veri:', data); } catch (error) { console.error('Bir hata oluştu:', error.message); } finally { console.log('Veri çekme girişimi sonlandı.'); } } fetchDataWithErrorHandling(); // Beklenen Çıktı (başarılı olursa): // Hata yönetimi ile veri çekiliyor... // (1.5 saniye sonra) // Çekilen veri: { id: 2, data: 'Başarılı veri https://api.example.com/products için' } // Veri çekme girişimi sonlandı. // Beklenen Çıktı (hata olursa): // Hata yönetimi ile veri çekiliyor... // (1.5 saniye sonra) // Bir hata oluştu: Hata: https://api.example.com/products adresinden veri çekilemedi. // Veri çekme girişimi sonlandı. </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 3: Paralel Asenkron İşlemler</h4><br> <p>Birden fazla asenkron işlemi aynı anda başlatmak ve hepsinin tamamlanmasını beklemek için <code>Promise.all()</code> kullanılabilir. Bu, bekleme sürelerini optimize eder.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>function fetchResource(resourceName, delay) { return new Promise(resolve => { setTimeout(() => { console.log(`${resourceName} çekildi.`); resolve(`${resourceName} verisi`); }, delay); }); } async function fetchMultipleResources() { console.log('Kaynaklar paralel olarak çekiliyor...'); const [users, products, orders] = await Promise.all([ fetchResource('Kullanıcılar', 3000), // 3 saniye fetchResource('Ürünler', 1000), // 1 saniye fetchResource('Siparişler', 2000) // 2 saniye ]); console.log('Tüm kaynaklar çekildi.'); console.log('Kullanıcılar:', users); console.log('Ürünler:', products); console.log('Siparişler:', orders); } fetchMultipleResources(); // Beklenen Çıktı: // Kaynaklar paralel olarak çekiliyor... // (1 saniye sonra) Ürünler çekildi. // (2 saniye sonra) Siparişler çekildi. // (3 saniye sonra) Kullanıcılar çekildi. // Tüm kaynaklar çekildi. // Kullanıcılar: Kullanıcılar verisi // Ürünler: Ürünler verisi // Siparişler: Siparişler verisi </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li> <p><code><strong>await</strong></code> <strong>Kullanımı:</strong> <code>await</code> anahtar kelimesi yalnızca <code>async</code> olarak işaretlenmiş fonksiyonların içinde kullanılabilir. Global kapsamda veya senkron fonksiyonlarda doğrudan <code>await</code> kullanmaya çalışmak sözdizimi hatasına yol açacaktır.</p> </li> <li> <p><code><strong>async</strong></code> <strong>Fonksiyonların Dönüş Değeri:</strong> Her <code>async</code> fonksiyon, döndürdüğü değeri otomatik olarak bir <code>Promise</code> içine sarar. Eğer bir değer döndürülmezse, <code>Promise.resolve(undefined)</code> döndürülür.</p> </li> <li> <p><strong>Hata Yönetimi:</strong> <code>async</code>/<code>await</code> ile hata yönetimi için <code>try...catch</code> blokları kullanmak, senkron koddaki hata yönetimine benzer bir yapı sunarak kodu daha okunabilir hale getirir. <code>Promise</code> reddedildiğinde, <code>await</code> bir hata fırlatır ve bu <code>catch</code> bloğu tarafından yakalanır.</p> </li> <li> <p><code><strong>Promise.all()</strong></code> <strong>ve Paralellik:</strong> Birden fazla bağımsız asenkron işlemi paralel olarak yürütmek ve hepsinin sonucunu beklemek için <code>Promise.all()</code> kullanın. Bu, toplam yürütme süresini önemli ölçüde azaltabilir. Eğer işlemlerden herhangi biri reddedilirse, <code>Promise.all()</code> hemen reddedilerek hatayı döndürür.</p> </li> <li> <p><strong>Bloke Edici Olmayan (Non-blocking) Yapı:</strong> Asenkron işlemler, uzun süren görevlerin ana iş parçacığını bloke etmesini engeller. Bu sayede uygulamanız kullanıcı etkileşimlerine yanıt vermeye devam eder ve daha akıcı bir kullanıcı deneyimi sunar.</p> </li> <li> <p><code><strong>Callback Hell</strong></code><strong>'den Kaçınma:</strong> <code>async</code>/<code>await</code>, iç içe geçmiş yoğun geri çağırma (callback) fonksiyonlarından kaynaklanan "callback hell" sorununu çözmek için modern ve daha temiz bir alternatif sunar. Bu, kodun okunabilirliğini ve bakımını büyük ölçüde iyileştirir.</p> </li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 8 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-joins-iliskisel-veritabanlarinda-birlestirme-islemleri-476"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-joins-iliskisel-veritabanlarinda-birlestirme-islemleri-6900862fdff8c.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Joins: İlişkisel Veritabanlarında Birleştirme İşlemleri </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>İlişkisel veritabanları, veri bütünlüğünü sağlamak ve yedekliliği azaltmak amacıyla ilgili verileri genellikle birden fazla tabloda saklar. Eksiksiz bir bilgi kümesi elde etmek, bu farklı tabloların verilerini birleştirmeyi sıkça gerektirir. SQL Joins, aralarındaki ilgili bir sütuna dayanarak iki veya daha fazla tablodan satırları bağlayarak bu işlemi gerçekleştirmek için temel bir mekanizma sunar. Karmaşık veritabanı şemalarında farklı SQL Join türlerini anlamak, verimli ve doğru veri çekimi için hayati öneme sahiptir.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p>SQL Join operatörlerinin genel sözdizimi aşağıdaki gibidir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT kolon1, kolon2, ... FROM tablo1 [INNER | LEFT | RIGHT | FULL] JOIN tablo2 ON tablo1.ortak_kolon = tablo2.ortak_kolon WHERE kosul;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Yukarıdaki sözdiziminde yer alan her bir bileşen, belirli bir amaca hizmet eder:</p> <ul> <li><p><code>SELECT kolon1, kolon2, ...</code>: Sorgu sonucunda gösterilecek sütunları belirtir. Bu sütunlar birleştirilen tablolardan herhangi birinden seçilebilir.</p></li> <li><p><code>FROM tablo1</code>: Sorgunun ana tablosunu belirtir. Birleştirme işlemi bu tablodan başlar.</p></li> <li><p><code>[INNER | LEFT | RIGHT | FULL] JOIN tablo2</code>: Birleştirme türünü ve ikinci tabloyu belirtir. Dört ana Join türü vardır:</p> <ul> <li><p><strong>INNER JOIN</strong>: İki tabloda da eşleşen değerlere sahip satırları döndürür. Eğer her iki tabloda da bir eşleşme yoksa, o satır sonuç kümesine dahil edilmez. En yaygın kullanılan Join türüdür.</p></li> <li><p><strong>LEFT JOIN</strong> (veya <strong>LEFT OUTER JOIN</strong>): Sol tablodaki tüm satırları döndürür ve sağ tablodan eşleşen satırları getirir. Sol tablodaki bir satır için sağ tabloda eşleşme bulunamazsa, sağ tablonun sütunları için <code>NULL</code> değerleri döndürülür.</p></li> <li><p><strong>RIGHT JOIN</strong> (veya <strong>RIGHT OUTER JOIN</strong>): Sağ tablodaki tüm satırları döndürür ve sol tablodan eşleşen satırları getirir. Sağ tablodaki bir satır için sol tabloda eşleşme bulunamazsa, sol tablonun sütunları için <code>NULL</code> değerleri döndürülür.</p></li> <li><p><strong>FULL JOIN</strong> (veya <strong>FULL OUTER JOIN</strong>): Her iki tablodaki tüm satırları döndürür. Bir tabloda eşleşme olmasa bile, diğer tablodan gelen eşleşmeyen satırlar da dahil edilir ve eşleşmeyen taraftaki sütunlar için <code>NULL</code> değerleri döndürülür.</p></li> </ul> </li> <li><p><code>ON tablo1.ortak_kolon = tablo2.ortak_kolon</code>: Join koşulunu belirtir. Bu koşul, iki tablo arasındaki hangi sütunların eşleştirilmesi gerektiğini tanımlar. Genellikle bu, birincil anahtar (Primary Key) ve yabancı anahtar (Foreign Key) ilişkisi olan sütunlardır.</p></li> <li><p><code>WHERE kosul</code>: İsteğe bağlı olarak, birleştirme işlemi tamamlandıktan sonra sonuç kümesini daha da filtrelemek için kullanılır.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler için iki tablo kullandığımızı varsayalım:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>-- Calisanlar Tablosu CREATE TABLE Calisanlar ( CalisanID INT PRIMARY KEY, Ad VARCHAR(50), Soyad VARCHAR(50), DepartmanID INT ); INSERT INTO Calisanlar (CalisanID, Ad, Soyad, DepartmanID) VALUES (1, 'Ayşe', 'Yılmaz', 101), (2, 'Mehmet', 'Demir', 102), (3, 'Zeynep', 'Kaya', 101), (4, 'Ali', 'Can', 103), (5, 'Elif', 'Tekin', NULL); -- Departmanlar Tablosu CREATE TABLE Departmanlar ( DepartmanID INT PRIMARY KEY, DepartmanAdi VARCHAR(50) ); INSERT INTO Departmanlar (DepartmanID, DepartmanAdi) VALUES (101, 'İnsan Kaynakları'), (102, 'Muhasebe'), (103, 'Pazarlama'), (104, 'Ar-Ge');</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <h4>INNER JOIN Örneği</h4><br> <p>Bu örnek, sadece hem <code>Calisanlar</code> hem de <code>Departmanlar</code> tablolarında eşleşen <code>DepartmanID</code> değerlerine sahip çalışanları ve departman adlarını döndürür.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT C.Ad, C.Soyad, D.DepartmanAdi FROM Calisanlar AS C INNER JOIN Departmanlar AS D ON C.DepartmanID = D.DepartmanID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <p><strong>Çıktı Açıklaması:</strong> <code>DepartmanID</code> değeri <code>NULL</code> olan 'Elif Tekin' ve <code>Departmanlar</code> tablosunda eşleşmesi olmayan 'Ar-Ge' departmanı sonuç kümesine dahil edilmez. Sadece eşleşen veriler listelenir.</p><br> <h4>LEFT JOIN Örneği</h4><br> <p>Bu örnek, <code>Calisanlar</code> tablosundaki tüm çalışanları ve varsa ilgili departman adlarını döndürür. Departmanı olmayan çalışanlar için departman adı <code>NULL</code> olarak görünür.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT C.Ad, C.Soyad, D.DepartmanAdi FROM Calisanlar AS C LEFT JOIN Departmanlar AS D ON C.DepartmanID = D.DepartmanID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <p><strong>Çıktı Açıklaması:</strong> 'Elif Tekin' (<code>DepartmanID</code>'si <code>NULL</code> olan) listede yer alır ve <code>DepartmanAdi</code> sütunu için <code>NULL</code> değeri gösterilir. <code>Departmanlar</code> tablosunda olup <code>Calisanlar</code> tablosunda eşleşmesi olmayan 'Ar-Ge' departmanı sonuçta yer almaz.</p><br> <h4>RIGHT JOIN Örneği</h4><br> <p>Bu örnek, <code>Departmanlar</code> tablosundaki tüm departmanları ve varsa bu departmanlarda çalışan kişilerin adlarını döndürür. Çalışanı olmayan departmanlar için çalışan adları <code>NULL</code> olarak görünür.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT C.Ad, C.Soyad, D.DepartmanAdi FROM Calisanlar AS C RIGHT JOIN Departmanlar AS D ON C.DepartmanID = D.DepartmanID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <p><strong>Çıktı Açıklaması:</strong> 'Ar-Ge' departmanı (<code>DepartmanID</code>'si 104) listede yer alır ve <code>Ad</code> ile <code>Soyad</code> sütunları için <code>NULL</code> değerleri gösterilir. <code>Calisanlar</code> tablosunda olup <code>Departmanlar</code> tablosunda eşleşmesi olmayan 'Elif Tekin' sonuçta yer almaz.</p><br> <h4>FULL JOIN Örneği</h4><br> <p>Bu örnek, her iki tablodaki tüm satırları döndürür. Eşleşme olmayan yerlerde <code>NULL</code> değerleri görünür.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT C.Ad, C.Soyad, D.DepartmanAdi FROM Calisanlar AS C FULL JOIN Departmanlar AS D ON C.DepartmanID = D.DepartmanID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div><br> <p><strong>Çıktı Açıklaması:</strong> Hem departmanı olmayan 'Elif Tekin' (<code>DepartmanAdi</code> <code>NULL</code>) hem de çalışanı olmayan 'Ar-Ge' departmanı (<code>Ad</code> ve <code>Soyad</code> <code>NULL</code>) sonuç kümesinde yer alır. Diğer tüm eşleşen satırlar da gösterilir.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Tablo Takma Adları (Aliases):</strong> Join işlemlerinde, tablo adları yerine <code>AS</code> anahtar kelimesiyle takma adlar (örneğin <code>Calisanlar AS C</code>) kullanmak sorguları daha kısa ve okunabilir hale getirir. Bu, özellikle birden fazla tabloyla çalışırken veya bir tabloyu kendiyle birleştirirken (self-join) çok faydalıdır.</p></li> <li><p><strong>Performans:</strong> Büyük tablolar üzerinde karmaşık Join işlemleri performans sorunlarına yol açabilir. Uygun indeksleme ve sorgu optimizasyonları, bu sorunların önüne geçmede kritik öneme sahiptir.</p></li> <li><p><strong>NULL Değerler:</strong> <code>LEFT</code>, <code>RIGHT</code> ve <code>FULL JOIN</code> kullanırken, eşleşme olmayan taraftaki sütunlar için <code>NULL</code> değerlerinin döndürüldüğünü unutmayın. Bu durum, veri analizi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli bir noktadır.</p></li> <li><p><strong>Birden Fazla JOIN:</strong> Bir sorguda ikiden fazla tabloyu birleştirmek için birden fazla <code>JOIN</code> ifadesi art arda kullanılabilir.</p></li> <li><p><strong>JOIN Koşulu:</strong> <code>ON</code> anahtar kelimesiyle belirtilen koşul, tablolar arasındaki ilişkinin doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlar. Yanlış veya eksik bir koşul, hatalı veya eksik sonuçlara yol açabilir.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 9 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/ultra-islenmis-gidalarin-gizli-faydalari-her-sey-kotu-mu-477"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/ultra-islenmis-gidalarin-gizli-faydalari-her-sey-kotu-mu-69012ef449160.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Ultra İşlenmiş Gıdaların Gizli Faydaları: Her Şey Kötü Mü? </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Beslenme dünyasında ultra işlenmiş gıdalar (UİG'ler) genellikle şeytanlaştırılır. Haklı olarak da, çoğu zaman yüksek şeker, tuz ve sağlıksız yağ içerikleriyle obezite, kalp hastalıkları ve diyabet gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilirler. Ancak bir gazeteci ve SEO yazarı olarak, konulara her zaman daha derinlemesine bakmayı severim. Peki, gerçekten de tüm ultra işlenmiş gıdalar tamamen zararlı mıdır? Yoksa bu geniş kategorinin içinde, belirli koşullar altında fayda sağlayabilecek bazı "gri alanlar" var mı?</p><br> <p>Bugün, beslenme uzmanlarının bile şaşırtıcı bulabileceği bir konuyu ele alacağız: <strong>Hangi ultra işlenmiş gıdalar faydalı olabilir?</strong> Bu, kolay bir soru değil ve cevabı da basit "evet" veya "hayır" şeklinde değil. Unutmayalım ki "ultra işlenmiş" terimi, gıdanın ne kadar endüstriyel işlemden geçtiğini ve genellikle katkı maddeleri içerdiğini ifade eder. Bu, her zaman besin değerinin düşük olduğu anlamına gelmeyebilir, ancak çoğu zaman böyle olur. Ancak bazı istisnalar, özellikle modern yaşamın getirdiği ihtiyaçlar ve beslenme eksiklikleriyle mücadele etmek adına önemli roller üstlenebilir.</p><br> <h3>Ultra İşlenmiş Gıda Nedir ve Neden Kötü Bir Üne Sahiptir?</h3><br> <p>Öncelikle, ultra işlenmiş gıdanın tanımını netleştirelim. NOVA sınıflandırmasına göre, ultra işlenmiş gıdalar (Grup 4), genellikle evde bulunmayan endüstriyel içerikler ve çoklu işleme aşamaları içeren ürünlerdir. Şekerleme, fast food, paketli atıştırmalıklar, gazlı içecekler bu kategoriye girer. Genellikle lezzetli, ucuz ve uzun raf ömrüne sahip olmaları için tasarlanmışlardır. Bu özellikler onları cazip kılarken, besin değerlerinin düşük olması ve aşırı tüketim eğilimi nedeniyle sağlık için risk oluştururlar.</p><br> <p>Peki, bu kötü ünün arkasında yatan nedenler nelerdir? Çoğu UİG, doğal lif, vitamin ve mineral açısından fakirdir. Bunun yerine, enerji yoğunluğu yüksek, ancak besin değeri düşük "boş kalori" sağlarlar. Ayrıca, tatlandırıcılar, renklendiriciler, emülgatörler gibi katkı maddeleri de içerirler ki bunların uzun vadeli etkileri hala tartışılmaktadır. Ancak tüm bunlara rağmen, bazı UİG'ler, <strong>belirli beslenme ihtiyaçlarını karşılamak üzere özel olarak tasarlanmıştır</strong> ve bu bağlamda faydalı olabilir.</p><br> <h3>Gözden Kaçan Faydalı Ultra İşlenmiş Gıdalar (İstisnalar)</h3><br> <p>İşte size şaşırtıcı gelebilecek, ancak dikkatli bir bakış açısıyla faydalı sayılabilecek ultra işlenmiş gıda örnekleri:</p><br> <ul> <li> <p><strong>Zenginleştirilmiş Kahvaltılık Gevrekler (Düşük Şekerli ve Tam Tahıllı Seçenekler):</strong> Evet, birçoğu şeker yüklüdür ve kaçınılması gereken ürünlerdir. Ancak, bazı kahvaltılık gevrekler, özellikle tam tahıllı olanlar ve ilave şeker oranı düşük tutulanlar, <strong>demir, B vitaminleri (özellikle folik asit) ve lif</strong> gibi önemli besin maddeleriyle zenginleştirilmiştir. Özellikle hamile kadınlar için folik asit takviyesi, çocuklarda demir eksikliği anemisi riskini azaltmak veya vegan/vejetaryen bireylerin B12 vitamini alımını desteklemek adına pratik ve etkili bir yol olabilir. Burada anahtar kelime "düşük şekerli" ve "tam tahıllı" olmasıdır.</p> </li><br> <li> <p><strong>Bitkisel Süt Alternatifleri (Zenginleştirilmiş Olanlar):</strong> Badem sütü, soya sütü, yulaf sütü gibi ürünler, laktoz intoleransı olanlar, süt alerjisi olanlar veya vegan beslenenler için harika alternatiflerdir. Bu ürünlerin çoğu, inek sütünde bulunan <strong>kalsiyum, D vitamini ve B12 vitamini</strong> gibi önemli besin maddeleriyle zenginleştirilmiştir. Doğal hallerinde bu vitamin ve mineralleri içermezler, bu yüzden endüstriyel işlemle "ultra işlenmiş" kategorisine girseler de, beslenme eksikliklerini gidermek adına kritik bir rol oynarlar. Etiket okuma burada çok önemlidir; zenginleştirilmiş olup olmadığını kontrol edin ve ilave şekerden kaçının.</p> </li><br> <li> <p><strong>Bebek Mamaları:</strong> Anne sütünün yerine geçemese de, bazı durumlarda anne sütünün yetersiz kaldığı veya hiç verilemediği durumlarda bebek mamaları <strong>hayati öneme sahiptir</strong>. Bu mamalar, bebeklerin sağlıklı gelişimi için gerekli olan tüm besin maddelerini (protein, karbonhidrat, yağ, vitaminler ve mineraller) içerecek şekilde bilimsel olarak formüle edilmiş ultra işlenmiş ürünlerdir. En titizlikle düzenlenmiş gıda ürünlerinden biridir ve milyonlarca bebeğin yaşamını kurtarmış veya sağlıklı büyümesine olanak sağlamıştır.</p> </li><br> <li> <p><strong>Sporcu Besinleri (Özellikle Protein Tozları ve Bazı Barlar):</strong> Yoğun antrenman yapan sporcular, kas onarımı ve gelişimi için normal beslenmeyle alamayacakları kadar yüksek miktarda proteine ihtiyaç duyabilirler. Protein tozları, peynir altı suyu (whey), kazein veya bitkisel bazlı (bezelye, pirinç vb.) olabilir ve hızlı ve konsantre bir protein kaynağı sunar. Benzer şekilde, bazı sporcu barları, özellikle ilave şeker içermeyen ve yüksek protein/lif oranına sahip olanlar, antrenman sonrası toparlanma veya öğün yerine geçebilecek pratik çözümler sunabilir. Bunlar ultra işlenmiş kategorisine girse de, <strong>belirli bir ihtiyaca yönelik olarak optimize edilmişlerdir</strong>.</p> </li><br> <li> <p><strong>Tıbbi Beslenme Ürünleri (Örn. Besin Takviyeli İçecekler):</strong> Hastanelerde, yaşlı bakım evlerinde veya evde yeme güçlüğü çeken, iştahsız veya özel beslenme gereksinimleri olan bireyler için kullanılan besin takviyeli içecekler (örneğin, Ensure, Boost gibi markalar), <strong>beslenme yetersizliğini önlemek veya tedavi etmek için tasarlanmış</strong> ultra işlenmiş ürünlerdir. Bu ürünler, tüm makro ve mikro besinleri dengeli bir şekilde içerir ve hastaların sağlığını sürdürmeleri için kritik öneme sahiptir.</p> </li><br> </ul> <h3>Neden Bu Gıdalar "Faydalı" Kategorisine Girebilir?</h3><br> <p>Bu örneklerde de görüldüğü gibi, ultra işlenmiş gıdaların faydalı olabilmesinin temel nedenleri şunlardır:</p><br> <ul> <li> <p><strong>Besin Zenginleştirmesi (Fortifikasyon):</strong> Vitamin ve mineral eksiklikleriyle mücadele etmek için gıdalara eklenen besin maddeleri, özellikle hassas popülasyonlar için büyük önem taşır.</p> </li><br> <li> <p><strong>Erişilebilirlik ve Kolaylık:</strong> Bazı ultra işlenmiş gıdalar, özellikle yoğun yaşam tarzına sahip bireyler veya kısıtlı mutfak imkanları olanlar için, dengeli bir öğün veya besin takviyesi sağlamanın en pratik yolunu sunar.</p> </li><br> <li> <p><strong>Özel Beslenme İhtiyaçları:</strong> Alerjiler, intoleranslar, hastalıklar veya sporcu beslenmesi gibi özel durumlar, belirli ultra işlenmiş gıdaların vazgeçilmez olmasını sağlayabilir.</p> </li><br> <li> <p><strong>Raf Ömrü ve Güvenlik:</strong> İşlenmiş gıdalar, bozulma riskini azaltarak gıda güvenliğini artırır ve gıda israfını önlemeye yardımcı olabilir.</p> </li><br> </ul> <h3>Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Altın Kurallar</h3><br> <p>Bu istisnalar olsa da, ultra işlenmiş gıda tüketimine yaklaşımımızda dikkatli olmalıyız. <strong>Çoğu ultra işlenmiş gıda hala ana beslenme kaynağımız olmamalıdır.</strong> İşte dikkat etmeniz gerekenler:</p><br> <ul> <li> <p><strong>Etiket Okuma:</strong> Her zaman besin etiketlerini kontrol edin. Şeker, tuz ve doymuş yağ oranının düşük, lif, vitamin ve mineral içeriğinin yüksek olduğundan emin olun.</p> </li><br> <li> <p><strong>İçerik Listesi:</strong> İçerik listesi ne kadar kısa ve anlaşılırsa o kadar iyidir. Bilmediğiniz, telaffuzu zor katkı maddelerinin çokluğu genellikle iyiye işaret değildir.</p> </li><br> <li> <p><strong>Bütünsel Beslenme Odaklılık:</strong> Bu "faydalı" ultra işlenmiş gıdalar bile, taze meyve, sebze, tam tahıllar, baklagiller ve yağsız protein kaynaklarından oluşan dengeli bir diyetin sadece küçük bir parçasını oluşturmalıdır.</p> </li><br> <li> <p><strong>Bağlam Önemlidir:</strong> Bir sporcu için protein tozu faydalıyken, hareketsiz bir birey için gereksiz kalori kaynağı olabilir. Tüketim kararınızı kişisel ihtiyaçlarınıza ve yaşam tarzınıza göre verin.</p> </li><br> </ul> <p>Sonuç olarak, ultra işlenmiş gıdalar dünyası siyah ve beyaz değildir. Evet, büyük bir kısmı sağlığımız için risk taşıyor ve mümkün olduğunca kaçınmalıyız. Ancak, <strong>modern gıda mühendisliği ve beslenme biliminin birleşimiyle, belirli ultra işlenmiş ürünler, özellikle besin eksikliklerini gidermek, özel diyet ihtiyaçlarını karşılamak veya hayat kurtarıcı çözümler sunmak adına önemli bir rol oynayabilir.</strong> Önemli olan, bilinçli seçimler yapmak, etiketleri okumak ve genel beslenme düzenimizin büyük bir kısmını işlenmemiş veya minimum işlenmiş gıdalardan oluşturmaktır. Her zaman olduğu gibi, denge ve bilgi anahtardır.</p><br> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 14 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-tarih-ve-saat-islemleri-datetime-modulu-kullanimi-478"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="images/post_banner/post_6902711a5a8d69.02679472.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde Tarih ve Saat İşlemleri: `datetime` Modülü Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python, tarih ve saat verilerini işlemek için güçlü ve esnek bir modül olan <code>datetime</code> modülünü sunar. Bu modül, tarihleri, saatleri veya her ikisini birden temsil eden nesnelerle çalışmayı kolaylaştırır. Bir uygulamanın olayları zaman damgasıyla kaydetmesi, randevuları planlaması veya belirli bir zaman dilimindeki verileri analiz etmesi gerektiğinde, <code>datetime</code> modülü temel bir araç haline gelir.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p><code>datetime</code> modülü, farklı ihtiyaçlar için çeşitli sınıflar sunar. En yaygın kullanılanları şunlardır:</p><br> <ul> <li><p><code><strong>date</strong></code>: Yıl, ay ve gün bilgilerini içerir.</p></li> <li><p><code><strong>time</strong></code>: Saat, dakika, saniye ve mikrosaniye bilgilerini içerir.</p></li> <li><p><code><strong>datetime</strong></code>: Hem tarih hem de saat bilgilerini içerir.</p></li> <li><p><code><strong>timedelta</strong></code>: İki tarih veya saat arasındaki farkı temsil eder.</p></li> </ul><br> <p>Bu sınıfları kullanmak için öncelikle modülün içe aktarılması gerekir:</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import date, time, datetime, timedelta</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Her bir sınıfın temel kullanımını ve nesne oluşturma yöntemlerini inceleyelim:</p><br> <h4><code>date</code> Sınıfı</h4><br> <p>Bir <code>date</code> nesnesi oluşturmak için <code>date(yıl, ay, gün)</code> yapısı kullanılır. Yıl dört haneli, ay 1-12 arası, gün 1-31 arası bir değer olmalıdır.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import date bugun = date(2023, 10, 26) print(bugun) # Çıktı: 2023-10-26</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Mevcut tarihi almak için <code>date.today()</code> metodu kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import date bugun_an = date.today() print(f"Bugünün tarihi: {bugun_an}") # Örnek Çıktı: Bugünün tarihi: 2023-10-26</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4><code>time</code> Sınıfı</h4><br> <p>Bir <code>time</code> nesnesi oluşturmak için <code>time(saat, dakika, saniye, mikrosaniye)</code> yapısı kullanılır. Mikrosaniye isteğe bağlıdır. Saat 0-23, dakika 0-59, saniye 0-59, mikrosaniye 0-999999 aralığında olmalıdır.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import time su_an_saat = time(14, 30, 0, 500000) # 14:30:00.500000 print(su_an_saat) # Çıktı: 14:30:00.500000</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4><code>datetime</code> Sınıfı</h4><br> <p>Hem tarih hem de saat bilgilerini içeren en yaygın kullanılan sınıftır. Bir <code>datetime</code> nesnesi oluşturmak için <code>datetime(yıl, ay, gün, saat, dakika, saniye, mikrosaniye)</code> yapısı kullanılır. Saat, dakika, saniye ve mikrosaniye parametreleri isteğe bağlıdır.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime belirli_zaman = datetime(2023, 10, 26, 15, 45, 30) print(belirli_zaman) # Çıktı: 2023-10-26 15:45:30</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Mevcut tarih ve saati almak için <code>datetime.now()</code> metodu kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime su_an = datetime.now() print(f"Şu anki tarih ve saat: {su_an}") # Örnek Çıktı: Şu anki tarih ve saat: 2023-10-26 15:45:30.123456</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4><code>timedelta</code> Sınıfı</h4><br> <p>İki <code>date</code>, <code>time</code> veya <code>datetime</code> nesnesi arasındaki farkı temsil eder. Ayrıca, bir tarih veya saate belirli bir süre eklemek veya çıkarmak için de kullanılabilir.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime, timedelta bugun = datetime.now() gelecek_hafta = bugun + timedelta(weeks=1) gecen_ay = bugun - timedelta(days=30) print(f"Bugün: {bugun}") print(f"Gelecek hafta: {gelecek_hafta}") print(f"Geçen ay: {gecen_ay}")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <h4>Tarih ve Saat Formatlama (<code>strftime</code>)</h4><br> <p><code>strftime()</code> metodu, <code>datetime</code> nesnelerini belirli bir formatta string'e dönüştürmek için kullanılır. Format kodları, tarih ve saat bileşenlerini temsil eder.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime simdi = datetime.now() print(f"Varsayılan format: {simdi}") # Örnek: 2023-10-26 15:45:30.123456 # Özel formatlama formatli_tarih_saat = simdi.strftime("%Y-%m-%d %H:%M:%S") print(f"Formatlı (YYYY-MM-DD HH:MM:SS): {formatli_tarih_saat}") # Örnek: 2023-10-26 15:45:30 formatli_tarih_turkce = simdi.strftime("%d %B %Y, %A") print(f"Formatlı (DD Ay YYYY, Gün): {formatli_tarih_turkce}") # Örnek: 26 Ekim 2023, Perşembe formatli_saat_am_pm = simdi.strftime("%I:%M %p") print(f"Formatlı (HH:MM AM/PM): {formatli_saat_am_pm}") # Örnek: 03:45 PM</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Yaygın <code>strftime</code> format kodları:</p><br> <ul> <li><p><code>%Y</code>: Dört haneli yıl (örn. 2023)</p></li> <li><p><code>%m</code>: İki haneli ay (01-12)</p></li> <li><p><code>%d</code>: İki haneli gün (01-31)</p></li> <li><p><code>%H</code>: 24 saat formatında saat (00-23)</p></li> <li><p><code>%M</code>: İki haneli dakika (00-59)</p></li> <li><p><code>%S</code>: İki haneli saniye (00-59)</p></li> <li><p><code>%f</code>: Mikrosaniye (000000-999999)</p></li> <li><p><code>%A</code>: Haftanın tam adı (örn. Perşembe)</p></li> <li><p><code>%B</code>: Ayın tam adı (örn. Ekim)</p></li> <li><p><code>%a</code>: Haftanın kısa adı (örn. Per)</p></li> <li><p><code>%b</code>: Ayın kısa adı (örn. Eki)</p></li> <li><p><code>%j</code>: Yılın günü (001-366)</p></li> <li><p><code>%w</code>: Haftanın günü (0 Pazar, 6 Cumartesi)</p></li> <li><p><code>%x</code>: Yerel tarih formatı</p></li> <li><p><code>%X</code>: Yerel saat formatı</p></li> <li><p><code>%c</code>: Yerel tarih ve saat formatı</p></li> <li><p><code>%I</code>: 12 saat formatında saat (01-12)</p></li> <li><p><code>%p</code>: AM/PM göstergesi</p></li> </ul><br> <h4>String'den Tarih ve Saate Dönüştürme (<code>strptime</code>)</h4><br> <p><code>strptime()</code> metodu, belirli bir formatta string bir ifadeyi <code>datetime</code> nesnesine dönüştürmek için kullanılır. Bu, özellikle dış kaynaklardan alınan tarih verilerini işlerken önemlidir.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime tarih_string = "26-10-2023 16:00:00" format_string = "%d-%m-%Y %H:%M:%S" donusturulen_tarih = datetime.strptime(tarih_string, format_string) print(f"String'den dönüştürülen datetime nesnesi: {donusturulen_tarih}") # Çıktı: String'den dönüştürülen datetime nesnesi: 2023-10-26 16:00:00 # Farklı bir format diger_tarih_string = "2023/10/26 4:00 PM" diger_format = "%Y/%m/%d %I:%M %p" donusturulen_tarih_2 = datetime.strptime(diger_tarih_string, diger_format) print(f"İkinci örnek: {donusturulen_tarih_2}") # Çıktı: İkinci örnek: 2023-10-26 16:00:00</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><code>strptime</code> metodunda kullanılan format string'in, dönüştürülecek string ile tam olarak eşleşmesi gerektiğini unutmamak önemlidir; aksi takdirde bir <code>ValueError</code> hatası alınır.</p><br> <h4>Tarih ve Saat Karşılaştırmaları</h4><br> <p><code>datetime</code> nesneleri, standart karşılaştırma operatörleri (<code><</code>, <code>></code>, <code><=</code>, <code>>=</code>, <code>==</code>, <code>!=</code>) kullanılarak kolayca karşılaştırılabilir.</p> <div class="code-block"><pre><code>from datetime import datetime simdi = datetime.now() gelecek_zaman = datetime(2024, 1, 1, 0, 0, 0) # Yeni Yıl gecmis_zaman = datetime(2023, 1, 1, 0, 0, 0) # Geçen Yıl Başlangıcı print(f"Şimdi < Gelecek Zaman: {simdi < gelecek_zaman}") print(f"Şimdi > Geçmiş Zaman: {simdi > gecmis_zaman}") print(f"Gelecek Zaman == Geçmiş Zaman: {gelecek_zaman == gecmis_zaman}")</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Zaman Dilimleri (Timezones):</strong> <code>datetime</code> modülü varsayılan olarak zaman dilimi bilgisini içermez (naive datetime nesneleri). Zaman dilimi farklarını yönetmek için <code>pytz</code> gibi üçüncü taraf kütüphaneler veya Python 3.9 ve sonrası için <code>zoneinfo</code> modülü kullanılması önerilir.</p></li> <li><p><strong>Performans:</strong> Büyük ölçekli zaman serisi işlemleri veya çok sayıda tarih hesaplaması yapılıyorsa, <code>pandas</code> kütüphanesi gibi daha optimize edilmiş araçlar değerlendirilebilir.</p></li> <li><p><strong>Hata Yönetimi:</strong> <code>strptime()</code> kullanırken, geçersiz bir tarih string'i veya uyumsuz bir format verilirse <code>ValueError</code> hatası fırlatılır. Bu durumları <code>try-except</code> blokları ile yönetmek önemlidir.</p></li> <li><p><strong>Modül İçe Aktarımı:</strong> Genellikle <code>from datetime import datetime, date, time, timedelta</code> şeklinde belirli sınıfları içe aktarmak daha yaygındır. Ancak tüm modülü <code>import datetime</code> olarak içe aktarıp <code>datetime.datetime.now()</code> gibi kullanmak da mümkündür.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 9 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/css-dilinde-inline-block-kullanimi-480"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/css-dilinde-inline-block-kullanimi-6903d1fe84b1b.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> CSS Dilinde Inline-block Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Web tasarımında elementlerin yerleşimi ve düzeni, kullanıcı deneyimi açısından kritik bir öneme sahiptir. CSS'in <code>display</code> özelliği, elementlerin tarayıcı tarafından nasıl işleneceğini belirler. Bu özellik, yaygın olarak kullanılan <code>block</code> ve <code>inline</code> değerlerinin yanı sıra, bu ikisinin avantajlarını birleştiren <strong><code>inline-block</code></strong> değerini de sunar. Bu makalede, <code>inline-block</code>'un ne olduğunu, nasıl kullanıldığını ve web sayfalarınızda esnek düzenler oluşturmak için sunduğu faydaları detaylıca inceleyeceğiz.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p>Bir HTML elementine <code>inline-block</code> özelliklerini uygulamak için aşağıdaki CSS sözdizimi kullanılır:</p> <div class="code-block"><pre><code>.element-adi { display: inline-block; }</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>CSS'te elementler genellikle ya <code>block</code> seviyesinde ya da <code>inline</code> seviyesinde davranır:</p><br> <ul> <li><p><strong><code>block</code> elementler</strong>: Tüm mevcut genişliği kaplar, yeni bir satırda başlar ve altındaki diğer elementleri de yeni bir satıra iter. Genişlik (<code>width</code>), yükseklik (<code>height</code>), üst/alt kenar boşluğu (<code>margin-top</code>, <code>margin-bottom</code>) ve dolgu (<code>padding</code>) değerleri uygulanabilir. Örnek: <code><div></code>, <code><p></code>, <code><h1></code>.</p></li> <li><p><strong><code>inline</code> elementler</strong>: Sadece içeriği kadar yer kaplar, yeni bir satırda başlamaz ve diğer <code>inline</code> elementlerle aynı satırda yer alır. Genişlik ve yükseklik değerleri genellikle göz ardı edilir; üst/alt kenar boşluğu ve dolgu değerleri elementin düzenini etkilemez. Örnek: <code><span></code>, <code><a></code>, <code><strong></code>.</p></li> </ul><br> <p><strong><code>inline-block</code></strong>, bu iki davranışın en iyi yönlerini birleştirir:</p><br> <ul> <li><p>Bir <code>inline</code> element gibi diğer elementlerle aynı satırda yan yana durabilir.</p></li> <li><p>Bir <code>block</code> element gibi genişlik (<code>width</code>), yükseklik (<code>height</code>), kenar boşluğu (<code>margin</code>) ve dolgu (<code>padding</code>) değerleri uygulanabilir.</p></li> <li><p><code>vertical-align</code> özelliği ile dikey olarak hizalanabilir, bu da esnek düzenler oluşturmada büyük kolaylık sağlar.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, <code>inline-block</code>'un farklı senaryolarda nasıl kullanılabileceğini göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Temel Kutu Düzeni</strong></p><br> <p>Üç adet <code>div</code> elementini yan yana konumlandırmak ve onlara belirli boyutlar vermek için <code>inline-block</code> kullanabiliriz.</p> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Kodu --> <div class="kutu">Kutu 1</div> <div class="kutu">Kutu 2</div> <div class="kutu">Kutu 3</div></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code>/* CSS Kodu */ .kutu { display: inline-block; width: 150px; height: 100px; margin: 10px; padding: 20px; background-color: #f0f0f0; border: 1px solid #ccc; text-align: center; line-height: 100px; /* İçeriği dikey ortalamak için */ }</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnekte, her bir <code>.kutu</code> elementi hem yan yana dizilmiş hem de kendine ait genişlik, yükseklik ve kenar boşluklarına sahip olmuştur.</p><br> <p><strong>Örnek 2: Yatay Navigasyon Menüsü</strong></p><br> <p>Bir navigasyon menüsündeki liste öğelerini (<code><li></code>) yatay olarak hizalamak için <code>inline-block</code> sıklıkla tercih edilir.</p> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Kodu --> <nav> <ul> <li><a href="#">Ana Sayfa</a></li> <li><a href="#">Hakkımızda</a></li> <li><a href="#">Hizmetler</a></li> <li><a href="#">İletişim</a></li> </ul> </nav></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code>/* CSS Kodu */ nav ul { list-style: none; /* Liste işaretlerini kaldır */ margin: 0; padding: 0; background-color: #333; overflow: hidden; /* float kullanıldığında parent'ı temizlemek için */ } nav li { display: inline-block; } nav li a { display: block; /* Bağlantının tüm li alanını kaplaması için */ color: white; text-align: center; padding: 14px 16px; text-decoration: none; } nav li a:hover { background-color: #555; }</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Burada, <code><li></code> elementlerine <code>display: inline-block;</code> uygulanarak yan yana sıralanmaları sağlanmıştır. <code><a></code> etiketine ise <code>display: block;</code> verilerek tıklanabilir alanın genişletilmesi ve <code>padding</code> uygulamasının doğru çalışması sağlanmıştır.</p><br> <p><strong>Örnek 3: Form Elemanlarını Düzenleme</strong></p><br> <p>Form etiketlerini (<code><label></code>) ve giriş alanlarını (<code><input></code>) yan yana hizalamak için de <code>inline-block</code> kullanılabilir.</p> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Kodu --> <form> <div class="form-grup"> <label for="ad">Adınız:</label> <input type="text" id="ad" name="ad"> </div> <div class="form-grup"> <label for="email">E-posta:</label> <input type="email" id="email" name="email"> </div> </form></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code>/* CSS Kodu */ .form-grup label { display: inline-block; width: 90px; text-align: right; margin-right: 10px; } .form-grup input { display: inline-block; padding: 5px; margin-bottom: 10px; }</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnekte, etiketler ve giriş alanları yan yana gelmiş ve etiketlere belirli bir genişlik verilerek giriş alanlarının daha düzenli görünmesi sağlanmıştır.</p><br> <h3>Önemli Notlar ve İpuçları</h3><br> <ul> <li><p><strong>Boşluk Sorunu (Whitespace Issue):</strong> <code>inline-block</code> elementler arasında HTML kodunda bırakılan boşluklar (satır sonları, boşluklar) tarayıcı tarafından küçük bir boşluk olarak yorumlanabilir. Bu istenmeyen boşlukları gidermek için CSS (<code>font-size: 0;</code> parent elementte, sonra çocukta tekrar ayarla), HTML (etiketleri birleştirme yorumları), veya nadiren <code>margin-left: -4px;</code> gibi teknikler kullanılabilir. Ancak modern yaklaşımlarda <code>flexbox</code> veya <code>grid</code> gibi alternatifler bu sorunu doğal olarak çözmektedir.</p></li> <li><p><strong>Dikey Hizalama (<code>vertical-align</code>):</strong> <code>inline-block</code> elementler, <code>inline</code> elementler gibi davranarak <code>vertical-align</code> özelliği ile dikey olarak hizalanabilir. Bu, aynı satırdaki farklı yükseklikteki elementlerin üst, orta veya alt hizalanmasında oldukça kullanışlıdır.</p></li> <li><p><strong>Genişlik ve Yükseklik Kontrolü:</strong> <code>inline-block</code> elementlere doğrudan <code>width</code> ve <code>height</code> değerleri atanabilir, bu da düzen kontrolünü önemli ölçüde artırır. Bu, <code>inline</code> elementlerde mümkün değildir.</p></li> <li><p><strong>Tarayıcı Uyumluluğu:</strong> <code>display: inline-block;</code> özelliği oldukça eski bir özelliktir ve tüm modern tarayıcılar tarafından geniş çapta desteklenir. Bu nedenle, genel uyumluluk konusunda endişe etmenize gerek yoktur.</p></li> <li><p><strong>Alternatif Düzen Modelleri:</strong> Karmaşık ve duyarlı (responsive) düzenler oluşturmak için <code>inline-block</code> hala geçerli bir seçenek olsa da, günümüzde <strong><code>flexbox</code></strong> ve <strong><code>CSS Grid</code></strong> gibi daha güçlü ve esnek düzen modelleri mevcuttur. Bu modern yaklaşımlar, özellikle boşluk sorunları gibi <code>inline-block</code>'un bazı sınırlamalarını aşar.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 9 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-dilinde-inner-join-kullanimi-detayli-rehber-482"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="images/post_banner/post_690600c5a32999.69201499.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Dilinde INNER JOIN Kullanımı: Detaylı Rehber </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>İlişkisel veritabanı yönetim sistemlerinde (RDBMS) veriler genellikle normalize edilmiş birden fazla tabloda saklanır. Bu tablolar arasındaki ilişkileri kullanarak anlamlı bir veri kümesi elde etmek için birleştirme (<code>JOIN</code>) işlemleri kritik öneme sahiptir. Bu makale, SQL'deki en yaygın ve temel birleştirme türlerinden biri olan <code>INNER JOIN</code> operatörünün kullanımını, sözdizimini ve pratik örneklerini teknik bir bakış açısıyla detaylandırmaktadır.</p><br> <h3>Sözdizimi</h3><br> <p><code>INNER JOIN</code>, iki veya daha fazla tablodan ortak bir kolondaki eşleşen değerlere dayanarak satırları birleştirir. Yalnızca her iki tabloda da bir eşleşme bulunduğunda satırları sonuç kümesine dahil eder.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT kolon1, kolon2, ... FROM tablo1 INNER JOIN tablo2 ON tablo1.ortak_kolon = tablo2.ortak_kolon; </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li><p><code>SELECT kolon1, kolon2, ...</code>: Sonuç kümesinde görüntülemek istediğiniz kolonları belirtir. Bu kolonlar birleştirilen tablolardan herhangi birine ait olabilir. Kolon adları çakışıyorsa, <code>tablo_adı.kolon_adı</code> formatında belirtilmelidir.</p></li> <li><p><code>FROM tablo1</code>: Birleştirme işlemine başlayacağınız ilk tabloyu belirtir. Bu genellikle "sol" tablo olarak adlandırılır.</p></li> <li><p><code>INNER JOIN tablo2</code>: <code>tablo1</code> ile birleştirmek istediğiniz ikinci tabloyu (sağ tablo) belirtir.</p></li> <li><p><code>ON tablo1.ortak_kolon = tablo2.ortak_kolon</code>: Bu kısım, birleştirme koşulunu tanımlar. Her iki tablodaki hangi kolonların eşleşmesi gerektiğini belirtir. <code>INNER JOIN</code> yalnızca bu koşulun doğru olduğu satırları döndürür. Kolonlar genellikle tablolar arasındaki birincil ve yabancı anahtar ilişkilerini temsil eder.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örneklerde, bir eğitim veritabanı senaryosu üzerinden <code>INNER JOIN</code> kullanımını inceleyeceğiz. Veritabanımızda <code>Ogrenciler</code> ve <code>Kayitlar</code> adında iki tablo olduğunu varsayalım.</p><br> <p><strong>Ogrenciler Tablosu:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code> CREATE TABLE Ogrenciler ( OgrenciID INT PRIMARY KEY, Ad VARCHAR(50), Soyad VARCHAR(50) ); INSERT INTO Ogrenciler (OgrenciID, Ad, Soyad) VALUES (1, 'Ayşe', 'Yılmaz'), (2, 'Mehmet', 'Demir'), (3, 'Zeynep', 'Kaya'), (4, 'Ali', 'Can'); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Kayitlar Tablosu:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code> CREATE TABLE Kayitlar ( KayitID INT PRIMARY KEY, OgrenciID INT, KursAdi VARCHAR(100), FOREIGN KEY (OgrenciID) REFERENCES Ogrenciler(OgrenciID) ); INSERT INTO Kayitlar (KayitID, OgrenciID, KursAdi) VALUES (101, 1, 'Veritabanı Yönetimi'), (102, 2, 'Programlamaya Giriş'), (103, 1, 'Web Geliştirme'), (104, 3, 'Veri Analizi'); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Örnek 1: İki Tabloyu Birleştirme</h4><br> <p>Hangi öğrencinin hangi kursa kayıtlı olduğunu görmek için <code>Ogrenciler</code> ve <code>Kayitlar</code> tablolarını <code>OgrenciID</code> kolonu üzerinden birleştirelim.</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT O.Ad, O.Soyad, K.KursAdi FROM Ogrenciler AS O INNER JOIN Kayitlar AS K ON O.OgrenciID = K.OgrenciID; </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Açıklama:</strong> Bu sorgu, <code>Ogrenciler</code> tablosundaki her <code>OgrenciID</code> ile <code>Kayitlar</code> tablosundaki eşleşen <code>OgrenciID</code> değerlerini bulur. Sonuç olarak, kayıtlı her öğrencinin adı, soyadı ve aldığı kursun adını listeler. <code>AS O</code> ve <code>AS K</code> takma adlar (aliases) kullanarak sorguyu daha okunabilir hale getirdik.</p><br> <h4>Örnek 2: Birden Fazla Tabloyu Birleştirme</h4><br> <p>Şimdi üçüncü bir tablo, <code>KursDetaylari</code> ekleyelim ve bir öğrencinin aldığı kursun detaylarını (örneğin, ders saati) görmek isteyelim.</p><br> <p><strong>KursDetaylari Tablosu:</strong></p><br> <div class="code-block"><pre><code> CREATE TABLE KursDetaylari ( KursAdi VARCHAR(100) PRIMARY KEY, DersSaati INT, KrediSayisi INT ); INSERT INTO KursDetaylari (KursAdi, DersSaati, KrediSayisi) VALUES ('Veritabanı Yönetimi', 45, 3), ('Programlamaya Giriş', 60, 4), ('Web Geliştirme', 50, 3), ('Veri Analizi', 75, 5); </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Öğrencilerin hangi kurslara kayıtlı olduğunu ve bu kursların ders saatlerini listeleyen bir sorgu oluşturalım:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT O.Ad, O.Soyad, K.KursAdi, KD.DersSaati FROM Ogrenciler AS O INNER JOIN Kayitlar AS K ON O.OgrenciID = K.OgrenciID INNER JOIN KursDetaylari AS KD ON K.KursAdi = KD.KursAdi; </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Açıklama:</strong> Bu sorgu, <code>Ogrenciler</code>, <code>Kayitlar</code> ve <code>KursDetaylari</code> tablolarını zincirleme bir şekilde birleştirir. İlk olarak öğrencilerle kayıtları, ardından kayıtlarla kurs detaylarını eşleştirerek her öğrencinin aldığı kursun adını ve ders saatini getirir.</p><br> <h4>Örnek 3: Belirli Koşullara Göre Birleştirme ve Filtreleme</h4><br> <p>Sadece 50 ders saatinden fazla olan kurslara kayıtlı öğrencileri görmek isteyelim:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> SELECT O.Ad, O.Soyad, K.KursAdi, KD.DersSaati FROM Ogrenciler AS O INNER JOIN Kayitlar AS K ON O.OgrenciID = K.OgrenciID INNER JOIN KursDetaylari AS KD ON K.KursAdi = KD.KursAdi WHERE KD.DersSaati > 50; </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Açıklama:</strong> Önceki sorguya bir <code>WHERE</code> koşulu eklenerek, sadece <code>DersSaati</code> 50'den büyük olan kurslara kayıtlı öğrenciler filtrelenmiştir. <code>INNER JOIN</code> işlemi tamamlandıktan sonra filtreleme uygulanır.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong><code>ON</code> ve <code>WHERE</code> Koşulları:</strong> <code>ON</code> koşulu, tabloların nasıl birleştirileceğini tanımlarken, <code>WHERE</code> koşulu birleştirilmiş sonuç kümesini daha da filtrelemek için kullanılır. <code>ON</code> koşulundaki eşleşmeyen satırlar hiçbir zaman sonuç kümesine dahil edilmezken, <code>WHERE</code> koşulu birleştirme sonrası sonuçları etkiler.</p></li> <li><p><strong>Kolon Adı Çakışmaları ve Takma Adlar:</strong> Farklı tablolarda aynı ada sahip kolonlar varsa (örneğin, her iki tabloda da bir <code>ID</code> kolonu), sorguda bu kolonları belirtirken tablo adı ön eki (<code>tablo_adı.kolon_adı</code>) veya takma adlar (<code>alias.kolon_adı</code>) kullanmak zorunludur. Bu, "ambiguous column name" (belirsiz kolon adı) hatasını önler ve sorgunun okunabilirliğini artırır.</p></li> <li><p><strong>Performans İpuçları:</strong> Büyük tablolarda <code>INNER JOIN</code> performansı için birleştirme koşulunda kullanılan kolonlarda indekslerin bulunması kritik öneme sahiptir. İndeksler, veritabanı motorunun eşleşen satırları çok daha hızlı bulmasına yardımcı olur.</p></li> <li><p><strong><code>NULL</code> Değerler:</strong> <code>INNER JOIN</code>, <code>ON</code> koşulunda <code>NULL</code> değerlerle eşleşme yapmaz. Eğer bir tabloda eşleşme kolonu <code>NULL</code> ise, bu satır <code>INNER JOIN</code> sonucunda yer almaz. <code>NULL</code> değerleri de dahil etmek isterseniz, <code>LEFT JOIN</code> veya <code>RIGHT JOIN</code> gibi farklı <code>JOIN</code> türlerini değerlendirmeniz gerekebilir.</p></li> <li><p><strong>Veri Bütünlüğü:</strong> <code>INNER JOIN</code> kullanırken, birleştirme koşulunda kullanılan kolonlardaki veri bütünlüğünün doğru olduğundan emin olun. Tutarsız veriler veya yanlış eşleşme koşulları hatalı veya eksik sonuçlara yol açabilir.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 17 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/python-dilinde-math-modulu-kullanimi-483"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="images/post_banner/post_6905fde4165bb3.73308941.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> Python Dilinde Math Modülü Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Python'ın standart kütüphanesinin bir parçası olan <code>math</code> modülü, temel ve gelişmiş matematiksel fonksiyonlara erişim sağlar. Bu modül, bilimsel hesaplamalar, mühendislik uygulamaları ve karmaşık matematiksel problemlerin çözümü için vazgeçilmez bir araçtır. <code>math</code> modülü, çoğu durumda kayan noktalı sayılar (<code>float</code>) üzerinde işlem yapmak üzere tasarlanmıştır ve sabitler, trigonometrik fonksiyonlar, logaritmik fonksiyonlar, üs alma işlemleri ve daha fazlasını içerir.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p><code>math</code> modülünü kullanmak için öncelikle onu Python programınıza dahil etmeniz gerekmektedir. Bu işlem, genellikle dosyanın başında <code>import</code> anahtar kelimesi kullanılarak yapılır. Modül dahil edildikten sonra, içerdiği fonksiyonlara ve sabitlere <code>math.</code> öneki ile erişilir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>import math # Bir fonksiyona erişim sonuc = math.sqrt(25) # Bir sabite erişim pi_degeri = math.pi </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>Yukarıdaki sözdizimi, <code>math</code> modülünün nasıl kullanılacağına dair temel prensipleri ortaya koymaktadır. Her bir bileşenin işlevi aşağıdaki gibidir:</p><br> <ul> <li><p><code>import math</code>: Bu ifade, Python'a <code>math</code> adlı modülü yüklemesini söyler. Modül yüklendikten sonra, içinde tanımlı tüm fonksiyonlar, sınıflar ve değişkenler programınızda kullanılabilir hale gelir.</p></li> <li><p><code>math.fonksiyon_adı(argümanlar)</code>: Modül içindeki bir fonksiyona erişmek için kullanılır. <code>math.</code> öneki, fonksiyonun <code>math</code> modülüne ait olduğunu belirtir ve aynı ada sahip diğer fonksiyonlarla olası ad çakışmalarını önler. Örneğin, <code>math.sqrt(25)</code> ifadesi 25'in karekökünü hesaplar.</p></li> <li><p><code>math.sabit_adı</code>: Modül içinde tanımlanmış matematiksel sabitlere erişmek için kullanılır. Örneğin, <code>math.pi</code> sabiti pi (π) değerini, <code>math.e</code> sabiti Euler sayısını (e) temsil eder.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, <code>math</code> modülünün çeşitli fonksiyonlarının gerçek dünya senaryolarında nasıl kullanılabileceğini göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Temel Sabitler ve Karekök Hesaplama</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>import math # Pi ve Euler sabitlerini kullanma print(f"Pi değeri: {math.pi}") print(f"e değeri: {math.e}") # Bir sayının karekökünü bulma sayi = 144 karekok = math.sqrt(sayi) print(f"{sayi}'nin karekökü: {karekok}") # Bir sayının üssünü alma (2^3) us_alma = math.pow(2, 3) print(f"2 üzeri 3: {us_alma}") </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnek, <code>math.pi</code> ve <code>math.e</code> gibi sabitlerin nasıl kullanıldığını ve <code>math.sqrt()</code> ile bir sayının karekökünün, <code>math.pow()</code> ile de bir sayının üssünün nasıl hesaplandığını göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 2: Trigonometrik Fonksiyonlar</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>import math # Açı değerini radyana çevirme (trigonometrik fonksiyonlar radyan bekler) derece = 90 radyan = math.radians(derece) print(f"{derece} derece radyan olarak: {radyan}") # Sinüs, Kosinüs ve Tanjant hesaplama sinus_degeri = math.sin(radyan) cosinus_degeri = math.cos(radyan) tanjant_degeri = math.tan(radyan) print(f"sin({derece}°): {sinus_degeri}") print(f"cos({derece}°): {cosinus_degeri}") print(f"tan({derece}°): {tanjant_degeri}") </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnek, <code>math.radians()</code> fonksiyonunun dereceleri radyanlara dönüştürmek için nasıl kullanıldığını ve ardından <code>math.sin()</code>, <code>math.cos()</code>, <code>math.tan()</code> gibi trigonometrik fonksiyonların nasıl uygulandığını göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 3: Logaritmik ve Tavan/Taban Fonksiyonları</strong></p> <div class="code-block"><pre><code>import math # Doğal logaritma (ln) ve 10 tabanında logaritma (log10) sayi_log = 100 dogal_log = math.log(sayi_log) taban10_log = math.log10(sayi_log) taban2_log = math.log2(sayi_log) # Python 2.6 ve sonrası print(f"{sayi_log}'un doğal logaritması: {dogal_log}") print(f"{sayi_log}'un 10 tabanında logaritması: {taban10_log}") print(f"{sayi_log}'un 2 tabanında logaritması: {taban2_log}") # Tavan (ceil) ve Taban (floor) değerleri ondalikli_sayi = 4.7 tavan_degeri = math.ceil(ondalikli_sayi) taban_degeri = math.floor(ondalikli_sayi) print(f"{ondalikli_sayi}'nin tavan değeri: {tavan_degeri}") print(f"{ondalikli_sayi}'nin taban değeri: {taban_degeri}") </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Bu örnek, <code>math.log()</code>, <code>math.log10()</code>, <code>math.log2()</code> fonksiyonlarının farklı tabanlarda logaritma hesaplamak için kullanılışını ve <code>math.ceil()</code> ile bir sayıyı yukarı, <code>math.floor()</code> ile aşağı tam sayıya yuvarlamanın nasıl yapıldığını açıklamaktadır.</p><br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Kayan Noktalı Sayılar (<code>float</code>)</strong>: <code>math</code> modülündeki fonksiyonların çoğu, kayan noktalı sayılarla (<code>float</code>) çalışmak üzere tasarlanmıştır. Tam sayı (<code>int</code>) argümanları genellikle otomatik olarak kayan noktalı sayılara dönüştürülür.</p></li> <li><p><strong>Açı Birimleri</strong>: Trigonometrik fonksiyonlar (<code>sin</code>, <code>cos</code>, <code>tan</code> vb.) açıları radyan cinsinden bekler. Derece cinsinden bir açıyı kullanmak için <code>math.radians()</code> fonksiyonunu kullanarak önce radyanlara dönüştürmeniz gerekmektedir.</p></li> <li><p><strong>Hata Yönetimi</strong>: Geçersiz argümanlar (örneğin, negatif bir sayının karekökü <code>math.sqrt(-1)</code>) <code>ValueError</code> hatasına neden olabilir. Bu tür durumları ele almak için uygun hata yönetimi (<code>try-except</code> blokları) kullanılmalıdır.</p></li> <li><p><strong><code>math.pow()</code> ve <code>**</code> Operatörü</strong>: Python'da üs alma işlemi için hem <code>math.pow()</code> fonksiyonu hem de <code>**</code> operatörü bulunur. <code>math.pow()</code> her zaman kayan noktalı bir sonuç dönerken, <code>**</code> operatörü, işlenenlerin türüne bağlı olarak bir tam sayı veya kayan noktalı sonuç döndürebilir.</p></li> <li><p><strong><code>math.fabs()</code> ve <code>abs()</code></strong>: Mutlak değer almak için <code>math.fabs()</code> ve yerleşik <code>abs()</code> fonksiyonları mevcuttur. <code>math.fabs()</code> her zaman kayan noktalı bir sonuç dönerken, <code>abs()</code> işlenenle aynı türde bir sonuç döner.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 21 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/html-dilinde-html-layout-kullanimi-yapisal-duzenleme-kilavuzu-484"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/html-dilinde-html-layout-kullanimi-yapisal-duzenleme-kilavuzu-69071dbfb7481.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> HTML Dilinde HTML Layout Kullanımı: Yapısal Düzenleme Kılavuzu </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Web geliştirme sürecinde, etkili ve erişilebilir bir kullanıcı deneyimi sunmanın temelini, iyi yapılandırılmış bir HTML düzeni oluşturur. HTML layout, bir web sayfasının içeriğini mantıksal ve hiyerarşik bir şekilde organize etmek için kullanılan elemanları ve teknikleri ifade eder. Doğru layout kullanımı, arama motoru optimizasyonu (SEO) için kritik öneme sahip olduğu gibi, ekran okuyucular gibi yardımcı teknolojilerle etkileşimde bulunan kullanıcılar için de sayfa içeriğinin anlaşılabilirliğini artırır. Bu kılavuz, HTML'in yapısal elemanlarını kullanarak modern web sayfaları oluşturmanın temel prensiplerini detaylandıracaktır.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi (Syntax)</h3><br> <p>HTML layout oluştururken kullanılan temel yapısal ve semantik elemanlar, bir web sayfasının ana bölgelerini tanımlar. Aşağıdaki kod bloğu, tipik bir HTML sayfa düzeninin temel sözdizimini göstermektedir.</p> <div class="code-block"><pre><code><header> <h1>Web Sitesi Başlığı</h1> <nav> <ul> <li><a href="#">Ana Sayfa</a></li> <li><a href="#">Hakkımızda</a></li> </ul> </nav> </header> <main> <section> <h2>Ana İçerik Bölümü</h2> <p>Bu bölümde sayfanın ana içeriği yer alır.</p> </section> <aside> <h3>Yan Panel</h3> <p>İlgili bilgiler veya reklamlar burada bulunabilir.</p> </aside> </main> <footer> <p>© 2023 Tüm Hakları Saklıdır.</p> </footer></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>HTML5 ile tanıtılan semantik etiketler, geliştiricilere içeriğin amacını tarayıcılara ve arama motorlarına daha net bir şekilde iletme imkanı sunar. Bu etiketlerin her biri, belirli bir içeriğin türünü ve rolünü belirtir.</p><br> <ul> <li><p><code><header></code>: Bir dokümanın veya bölümün giriş içeriğini temsil eder. Genellikle başlıklar, logolar, navigasyon menüleri ve arama formları gibi ögeleri içerir.</p></li> <li><p><code><nav></code>: Sayfadaki diğer bölümlere veya farklı sayfalara bağlantı sağlayan navigasyon linklerini içerir. Genellikle birincil navigasyon menüleri için kullanılır.</p></li> <li><p><code><main></code>: Dokümanın veya uygulamanın baskın içeriğini temsil eder. Bir HTML dokümanında yalnızca bir adet <code><main></code> etiketi bulunmalıdır.</p></li> <li><p><code><article></code>: Bağımsız, kendi kendine yeten bir içerik parçasını temsil eder. Bir blog yazısı, haber makalesi veya kullanıcı yorumu gibi içerikler için idealdir.</p></li> <li><p><code><section></code>: Geniş bir belgeyi veya uygulamayı mantıksal tematik gruplara ayırmak için kullanılır. Genellikle bir başlık (<code><h1></code>-<code><h6></code>) ile başlar.</p></li> <li><p><code><aside></code>: Ana içeriğin dışında kalan ancak ana içerikle ilişkili olan içeriği temsil eder. Genellikle yan paneller, reklamlar veya alıntı blokları için kullanılır.</p></li> <li><p><code><footer></code>: Bir dokümanın veya bölümün altbilgisini temsil eder. Genellikle telif hakkı bilgileri, yazar bilgileri, iletişim bilgileri ve ilgili linkler bulunur.</p></li> <li><p><code><div></code>: Herhangi bir semantik anlamı olmayan jenerik bir kapsayıcıdır. Genellikle CSS ile stillendirmek veya JavaScript ile manipüle etmek için kullanılır. İçeriğin semantik bir etikete uymadığı durumlarda tercih edilir.</p></li> <li><p><code><span></code>: <code><div></code> etiketinin satır içi (inline) karşılığıdır. Metnin bir bölümünü stillendirmek veya işaretlemek için kullanılır ve herhangi bir semantik anlam taşımaz.</p></li> </ul> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, yukarıda açıklanan HTML layout elemanlarının farklı senaryolarda nasıl kullanılabileceğini göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Temel Web Sayfası Düzeni</strong><br> Bu örnek, tipik bir web sayfasının ana hatlarını, header, navigasyon, ana içerik ve footer kullanarak nasıl oluşturulacağını gösterir.</p> <div class="code-block"><pre><code><header> <h1>Web Sitem</h1> <nav> <ul> <li><a href="#">Anasayfa</a></li> <li><a href="#">Hizmetler</a></li> <li><a href="#">İletişim</a></li> </ul> </nav> </header> <main> <section> <h2>Hoş Geldiniz!</h2> <p>Bu, sitemizin ana içeriğidir. Sayfamızı keşfetmek için yukarıdaki menüyü kullanın.</p> </section> </main> <footer> <p>© 2023 Tüm Hakları Saklıdır.</p> </footer></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: Blog Yazısı Düzeni</strong><br> Bir blog yazısı gibi kendi içinde bağımsız bir içeriği (<code><article></code>) ve bununla ilgili ek bilgileri (<code><aside></code>) içeren bir düzen örneği.</p> <div class="code-block"><pre><code><header> <h1>Blog Başlığı</h1> <nav> <ul> <li><a href="#">Ana Sayfa</a></li> <li><a href="#">Kategoriler</a></li> </ul> </nav> </header> <main> <article> <h2>HTML Layout Kullanımı</h2> <p>Yazar: Jane Doe • Tarih: 15 Kasım 2023</p> <p>Bu makale, HTML layout prensiplerini detaylıca inceler.</p> <section> <h3>Giriş</h3> <p>Web sayfalarının düzeni, kullanıcı deneyimi için kritik öneme sahiptir.</p> </section> </article> <aside> <h3>İlgili Yazılar</h3> <ul> <li><p><a href="#">CSS ile Düzenleme</a></p></li> <li><p><a href="#">SEO Dostu HTML</a></p></li> </ul> </aside> </main> <footer> <p>© 2023 Blog Adı.</p> </footer></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>İpuçları/Önemli Notlar</h3><br> <p>Etkili ve sürdürülebilir bir HTML layout oluşturmak için aşağıdaki ipuçlarını göz önünde bulundurmak önemlidir:</p><br> <ul> <li><p><strong>Semantik Etiket Kullanımı:</strong> Her zaman içeriğin anlamına en uygun semantik HTML5 etiketlerini (<code><header></code>, <code><nav></code>, <code><main></code>, <code><article></code>, <code><section></code>, <code><aside></code>, <code><footer></code>) tercih edin. Bu, hem SEO hem de erişilebilirlik açısından faydalıdır.</p></li> <li><p><strong><code><div></code> Etiketinin Doğru Kullanımı:</strong> <code><div></code> etiketini yalnızca içeriğin semantik bir etikete uymadığı veya stil veya komut dosyası hedefleri için jenerik bir kapsayıcıya ihtiyaç duyulduğu durumlarda kullanın.</p></li> <li><p><strong>CSS ile Ayırma:</strong> HTML, içeriğin yapısını tanımlarken, içeriğin görsel sunumu ve yerleşimi tamamen CSS (Cascading Style Sheets) ile yönetilmelidir. HTML markup'ınıza stil bilgisi eklemekten kaçının.</p></li> <li><p><strong>Erişilebilirlik:</strong> Semantik etiketler, ekran okuyucular gibi yardımcı teknolojilerin web sayfasını daha iyi anlamasına yardımcı olur. Bu da web sitenizin daha geniş bir kitleye ulaşmasını sağlar.</p></li> <li><p><strong>Mobil Uyumluluk:</strong> Modern web layout'ları genellikle responsive tasarım ilkeleriyle birleştirilir. HTML yapınızı oluştururken, farklı ekran boyutlarına uyum sağlayabilecek esnek bir temel oluşturmaya özen gösterin.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 5 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/css-dilinde-hizalama-align-ozelliklerinin-kapsamli-kullanimi-485"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/css-dilinde-hizalama-align-ozelliklerinin-kapsamli-kullanimi-6907c67ea9979.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> CSS Dilinde Hizalama (Align) Özelliklerinin Kapsamlı Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Web tasarımında estetik ve kullanıcı deneyimi açısından düzenli bir yerleşim, bir sayfanın başarısı için kritik öneme sahiptir. CSS (Cascading Style Sheets), öğelerin konumlandırılması ve hizalanması konusunda güçlü araçlar sunar. Bu kılavuz, metinlerden kutu modellere kadar çeşitli web öğelerini etkili bir şekilde hizalamak için kullanabileceğiniz CSS özelliklerini teknik bir yaklaşımla ele almaktadır. Sayfa düzeninizi optimize etmek ve görsel hiyerarşiyi güçlendirmek için bu özelliklerin nasıl kullanılacağını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p>CSS'te hizalama işlemleri, genellikle bir seçiciye uygulanan özellik-değer çiftleri şeklinde ifade edilir. Hizalama özelliği, belirli bir bağlama veya kapsayıcıya göre öğenin konumunu belirler. Temel sözdizimi aşağıdaki gibidir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code> selector { alignment-property: value; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p>Burada <code>selector</code>, stillerin uygulanacağı HTML öğesini veya öğe grubunu temsil eder. <code>alignment-property</code>, hizalama türünü belirleyen CSS özelliğidir (örneğin, <code>text-align</code>, <code>justify-content</code>) ve <code>value</code> ise bu hizalamanın nasıl gerçekleştirileceğini (örneğin, <code>center</code>, <code>flex-start</code>) tanımlar.</p><br> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <p>CSS'te hizalama, farklı bağlamlarda çeşitli özellikler aracılığıyla sağlanır. İşte en yaygın kullanılan hizalama yöntemleri ve özellikleri:</p><br> <ul> <li><p><strong>Metin ve Satır İçi Öğelerin Hizalanması (<code>text-align</code>):</strong><br>Bu özellik, bir blok öğesinin içindeki metni ve satır içi (<code>inline</code>) öğeleri yatay olarak hizalamak için kullanılır. Yaygın değerleri <code>left</code>, <code>right</code>, <code>center</code> ve <code>justify</code>'dir.</p></li> <li><p><strong>Dikey Hizalama (<code>vertical-align</code>):</strong><br><code>inline</code>, <code>inline-block</code> veya <code>table-cell</code> öğelerinin dikey hizalamasını kontrol eder. Genellikle metin ve ikonların aynı satırda dikey olarak hizalanmasında kullanılır. Değerleri arasında <code>top</code>, <code>middle</code>, <code>bottom</code>, <code>baseline</code> ve yüzde değerleri bulunur.</p></li> <li><p><strong>Blok Öğeleri Yatay Ortalamak (<code>margin: auto</code>):</strong><br>Belirli bir genişliğe sahip blok seviyesi öğeleri (örneğin, <code><div></code>) yatay olarak ortalamak için <code>margin-left</code> ve <code>margin-right</code> özelliklerini <code>auto</code> olarak ayarlamak yaygın bir yöntemdir. Bu, genellikle <code>margin: 0 auto;</code> şeklinde kullanılır.</p></li> <li><p><strong>Flexbox ile Hizalama:</strong><br>CSS Flexbox, öğeleri tek boyutlu bir eksen boyunca (yatay veya dikey) hizalamak için güçlü bir model sunar. <ul> <li><p><code>justify-content</code>: Ana eksen boyunca (varsayılan olarak yatay) öğelerin nasıl dağıtılacağını kontrol eder. Değerleri: <code>flex-start</code>, <code>flex-end</code>, <code>center</code>, <code>space-between</code>, <code>space-around</code>, <code>space-evenly</code>.</p></li> <li><p><code>align-items</code>: Çapraz eksen boyunca (varsayılan olarak dikey) öğelerin nasıl hizalanacağını kontrol eder. Değerleri: <code>flex-start</code>, <code>flex-end</code>, <code>center</code>, <code>stretch</code>, <code>baseline</code>.</p></li> <li><p><code>align-self</code>: Tek bir flex öğesinin çapraz eksendeki hizalamasını, kapsayıcının <code>align-items</code> değerini geçersiz kılarak ayarlar.</p></li> </ul></p></li> <li><p><strong>CSS Grid ile Hizalama:</strong><br>CSS Grid, öğeleri iki boyutlu (hem yatay hem dikey) bir ızgara içinde hizalamak için tasarlanmıştır. <ul> <li><p><code>justify-items</code>: Bir grid kapsayıcısının içindeki öğelerin satır içi (inline) eksende nasıl hizalanacağını kontrol eder. Değerleri: <code>start</code>, <code>end</code>, <code>center</code>, <code>stretch</code>.</p></li> <li><p><code>align-items</code>: Bir grid kapsayıcısının içindeki öğelerin blok (block) eksende nasıl hizalanacağını kontrol eder. Değerleri: <code>start</code>, <code>end</code>, <code>center</code>, <code>stretch</code>.</p></li> <li><p><code>place-items</code>: <code>align-items</code> ve <code>justify-items</code> için bir kısaltmadır.</p></li> <li><p><code>justify-self</code>: Tek bir grid öğesinin satır içi eksendeki hizalamasını, kapsayıcının <code>justify-items</code> değerini geçersiz kılarak ayarlar.</p></li> <li><p><code>align-self</code>: Tek bir grid öğesinin blok eksendeki hizalamasını, kapsayıcının <code>align-items</code> değerini geçersiz kılarak ayarlar.</p></li> <li><p><code>place-self</code>: <code>align-self</code> ve <code>justify-self</code> için bir kısaltmadır.</p></li> </ul></p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, farklı hizalama senaryolarını göstermektedir.</p><br> <h4>Metin Hizalama</h4><br> <p>Bir paragraf içindeki metni ortalamak için <code>text-align</code> özelliği kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <p class="centered-text">Bu metin ortalanmış olacaktır.</p> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code> .centered-text { text-align: center; color: #333; font-size: 1.2em; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Blok Öğeyi Yatay Ortalamak</h4><br> <p>Belirli bir genişliğe sahip bir <code><div></code> öğesini sayfa içinde yatay olarak ortalamak için <code>margin: auto</code> kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <div class="centered-block"> <p>Bu blok öğe ortalanmıştır.</p> </div> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code> .centered-block { width: 60%; /* Ortalamak için genişlik gerekli */ margin: 0 auto; padding: 20px; background-color: #f0f0f0; border: 1px solid #ccc; text-align: center; /* İçindeki metni de ortalar */ } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Flexbox ile Öğeleri Ortalamak</h4><br> <p>Bir kapsayıcı içindeki öğeleri hem yatay hem de dikey olarak ortalamak için Flexbox kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <div class="flex-container"> <div class="flex-item">Ortalanmış Öğe</div> </div> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code> .flex-container { display: flex; justify-content: center; /* Yatayda ortala */ align-items: center; /* Dikeyde ortala */ height: 200px; /* Kapsayıcıya yükseklik verilmeli */ background-color: #e0f2f7; border: 1px solid #a7d9ed; } .flex-item { padding: 15px 30px; background-color: #007bff; color: white; font-weight: bold; border-radius: 5px; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h4>Grid ile Öğeleri Ortalamak</h4><br> <p>Bir grid kapsayıcısındaki öğeyi veya öğeleri hem yatay hem de dikey olarak ortalamak için Grid özellikleri kullanılır.</p> <div class="code-block"><pre><code> <div class="grid-container"> <div class="grid-item">Ortalanmış Grid Öğe</div> </div> </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <div class="code-block"><pre><code> .grid-container { display: grid; place-items: center; /* Hem yatay hem dikeyde ortalar */ height: 200px; /* Kapsayıcıya yükseklik verilmeli */ background-color: #e6ffe6; border: 1px solid #b3e6b3; } .grid-item { padding: 15px 30px; background-color: #28a745; color: white; font-weight: bold; border-radius: 5px; } </code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Bağlama Duyarlılık:</strong> Hizalama özellikleri, uygulandıkları kapsayıcının veya öğenin <strong><code>display</code></strong> özelliğine göre farklılık gösterir. Örneğin, <code>text-align</code> yalnızca blok seviyesi kapsayıcıların içindeki metin ve satır içi öğeler üzerinde etkilidir; bir blok öğeyi kendi başına ortalamaz.</p></li> <li><p><strong>Genişlik Kısıtlaması:</strong> Bir blok öğeyi <code>margin: auto;</code> ile yatay olarak ortalamak için öğeye <strong>mutlaka bir genişlik (<code>width</code>)</strong> değeri atanmalıdır. Aksi takdirde, öğe tüm mevcut genişliği kaplayacak ve ortalanmayacaktır.</p></li> <li><p><strong>Dikey Ortalamada Zorluklar:</strong> Geleneksel CSS yöntemleriyle (Flexbox veya Grid olmadan) dikey ortalama genellikle daha karmaşıktır. <code>vertical-align</code> sadece satır içi öğeler veya tablo hücreleri için etkilidir. Blok öğeleri dikey olarak ortalamak için Flexbox, Grid veya mutlak konumlandırma (<code>position: absolute; top: 50%; transform: translateY(-50%);</code>) gibi modern teknikler tercih edilmelidir.</p></li> <li><p><strong>Flexbox ve Grid Ekseni Anlayışı:</strong> Flexbox ve Grid'de hizalama yaparken, ana eksen (main-axis) ve çapraz eksen (cross-axis) kavramlarını iyi anlamak kritiktir. <code>flex-direction</code> veya <code>grid-template-columns</code>/<code>rows</code> gibi özellikler, bu eksenlerin yönünü belirler ve dolayısıyla <code>justify-content</code> ve <code>align-items</code>'ın davranışını doğrudan etkiler.</p></li> <li><p><strong>Tarayıcı Uyumluluğu:</strong> Özellikle Flexbox ve Grid gibi modern layout modülleri, güncel tarayıcılarda geniş çapta desteklenmektedir. Ancak eski tarayıcıları hedefliyorsanız, ön ekler (vendor prefixes) veya alternatif yöntemler kullanmanız gerekebilir.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 4 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/javascript-dilinde-html-dom-kullanimi-detayli-rehber-486"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/javascript-dilinde-html-dom-kullanimi-detayli-rehber-690917f7ca64b.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> JavaScript Dilinde HTML DOM Kullanımı: Detaylı Rehber </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>Web sayfaları, tarayıcılar tarafından yüklenirken bir <strong>Belge Nesne Modeli (DOM)</strong> olarak yapılandırılır. Bu model, HTML belgesinin mantıksal yapısını temsil eder ve JavaScript'in web sayfasının içeriğine, yapısına ve stiline dinamik olarak erişmesini ve bunları değiştirmesini sağlayan bir API (Uygulama Programlama Arayüzü) sunar. Bu makale, JavaScript kullanarak HTML DOM ile nasıl etkileşim kuracağınızı, elementleri nasıl seçeceğinizi, içeriklerini ve stillerini nasıl değiştireceğinizi ve olayları nasıl yöneteceğinizi adım adım açıklayacaktır.</p><br> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p>JavaScript'in DOM ile etkileşim kurmasının temelinde, belgedeki HTML elementlerini seçmek ve ardından bu elementlerin özelliklerine veya metotlarına erişmek yatar. Aşağıdaki sözdizimleri, en yaygın DOM seçim ve manipülasyon yöntemlerini özetlemektedir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>// Element seçimi document.getElementById("elementId"); document.getElementsByClassName("className"); document.getElementsByTagName("tagName"); document.querySelector("cssSelector"); document.querySelectorAll("cssSelector"); // Element özellikleri ve metotları element.innerHTML; element.textContent; element.style.propertyName; element.setAttribute("attributeName", "value"); element.classList.add("className"); element.addEventListener("eventName", functionHandler); document.createElement("tagName"); parentElement.appendChild(childElement); parentElement.removeChild(childElement);</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li><p><strong><code>document</code> Nesnesi:</strong> DOM'a erişimin ana giriş noktasıdır. Tüm HTML belgesini temsil eder.</p></li> <li><p><strong>Element Seçim Metotları:</strong></p> <ul> <li><p><strong><code>document.getElementById("elementId")</code>:</strong> Belirtilen <code>id</code> niteliğine sahip tek bir elementi döndürür. <code>id</code>'ler bir sayfada benzersiz olmalıdır.</p></li> <li><p><strong><code>document.getElementsByClassName("className")</code>:</strong> Belirtilen sınıf adına sahip tüm elementleri içeren bir <code>HTMLCollection</code> döndürür. Canlı bir koleksiyondur, yani DOM'daki değişiklikler koleksiyonu otomatik olarak günceller.</p></li> <li><p><strong><code>document.getElementsByTagName("tagName")</code>:</strong> Belirtilen etiket adına sahip tüm elementleri içeren bir <code>HTMLCollection</code> döndürür.</p></li> <li><p><strong><code>document.querySelector("cssSelector")</code>:</strong> Belirtilen CSS seçici ile eşleşen belgedeki ilk elementi döndürür.</p></li> <li><p><strong><code>document.querySelectorAll("cssSelector")</code>:</strong> Belirtilen CSS seçici ile eşleşen tüm elementleri içeren bir <code>NodeList</code> döndürür. Statik bir koleksiyondur.</p></li> </ul> </li> <li><p><strong>Element Özellikleri ve Metotları:</strong></p> <ul> <li><p><strong><code>element.innerHTML</code>:</strong> Bir elementin HTML içeriğini (alt elementler dahil) alır veya ayarlar. HTML etiketlerini yorumlar.</p></li> <li><p><strong><code>element.textContent</code>:</strong> Bir elementin ve tüm alt elementlerinin metin içeriğini alır veya ayarlar. HTML etiketlerini metin olarak ele alır.</p></li> <li><p><strong><code>element.style.propertyName</code>:</strong> Bir elementin CSS stil özelliklerine erişim sağlar. Örneğin, <code>element.style.backgroundColor = "red";</code>.</p></li> <li><p><strong><code>element.setAttribute("attributeName", "value")</code>:</strong> Bir elementin belirtilen niteliğini ayarlar veya günceller. Örneğin, <code>element.setAttribute("href", "https://example.com");</code>.</p></li> <li><p><strong><code>element.classList</code>:</strong> Bir elementin CSS sınıflarını yönetmek için bir dizi metot (<code>add</code>, <code>remove</code>, <code>toggle</code>, <code>contains</code>) sunar.</p></li> <li><p><strong><code>element.addEventListener("eventName", functionHandler)</code>:</strong> Bir elemente olay dinleyicisi ekler. Örneğin, bir butona tıklama olayını dinlemek için <code>"click"</code> kullanılır.</p></li> <li><p><strong><code>document.createElement("tagName")</code>:</strong> Belirtilen etiket adıyla yeni bir HTML elementi oluşturur.</p></li> <li><p><strong><code>parentElement.appendChild(childElement)</code>:</strong> Belirtilen bir çocuğu, belirtilen ana elementin son çocuğu olarak ekler.</p></li> <li><p><strong><code>parentElement.removeChild(childElement)</code>:</strong> Belirtilen ana elementten belirtilen çocuğu kaldırır.</p></li> </ul> </li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örnekler, JavaScript'in DOM ile nasıl etkileşim kurduğunu göstermektedir.</p><br> <p><strong>Örnek 1: Bir HTML Elementinin İçeriğini Güncelleme</strong></p><br> <p>Bu örnekte, bir paragraf elementinin metin içeriği JavaScript ile değiştirilmektedir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Yapısı --> <p id="mesaj">Merhaba Dünya!</p> <!-- JavaScript Kodu --> <script> // id'si "mesaj" olan elementi seç const mesajElementi = document.getElementById("mesaj"); // Elementin metin içeriğini değiştir mesajElementi.textContent = "JavaScript ile mesaj güncellendi!"; </script></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 2: Bir Elementin Stilini Değiştirme</strong></p><br> <p>Bu örnek, bir <code><div></code> elementinin arka plan rengini ve yazı rengini değiştirmektedir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Yapısı --> <div id="kutu" style="width: 100px; height: 100px; border: 1px solid black;"> Bu bir kutu. </div> <!-- JavaScript Kodu --> <script> // id'si "kutu" olan elementi seç const kutuElementi = document.getElementById("kutu"); // Elementin stilini değiştir kutuElementi.style.backgroundColor = "lightblue"; kutuElementi.style.color = "darkblue"; kutuElementi.style.padding = "10px"; </script></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 3: Yeni Bir Element Oluşturma ve Ekleme</strong></p><br> <p>Bu örnek, dinamik olarak yeni bir liste öğesi oluşturup mevcut bir listeye ekler.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Yapısı --> <ul id="liste"> <li>Mevcut Öğeler</li> </ul> <!-- JavaScript Kodu --> <script> // id'si "liste" olan ul elementini seç const listeElementi = document.getElementById("liste"); // Yeni bir li elementi oluştur const yeniListeOgesi = document.createElement("li"); // Yeni öğeye metin içeriği ekle yeniListeOgesi.textContent = "JavaScript ile eklenen yeni öğe"; // Yeni öğeyi listeye ekle listeElementi.appendChild(yeniListeOgesi); </script></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <p><strong>Örnek 4: Bir Olay Dinleyicisi Ekleme</strong></p><br> <p>Bu örnek, bir butona tıklanma olayını dinler ve tıklandığında bir paragrafın içeriğini günceller.</p><br> <div class="code-block"><pre><code><!-- HTML Yapısı --> <button id="dugme">Bana Tıkla</button> <p id="sonuc">Henüz tıklanmadı.</p> <!-- JavaScript Kodu --> <script> // id'si "dugme" olan butonu seç const dugme = document.getElementById("dugme"); // id'si "sonuc" olan paragrafı seç const sonucParagrafi = document.getElementById("sonuc"); // Butona tıklama olayı dinleyicisi ekle dugme.addEventListener("click", function() { sonucParagrafi.textContent = "Butona tıklandı!"; sonucParagrafi.style.color = "green"; }); </script></code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Betik Yerleşimi ve Yükleme:</strong> JavaScript kodunuzun HTML DOM elementlerine erişmeye çalışmadan önce, bu elementlerin tarayıcı tarafından yüklenmiş ve DOM'a eklenmiş olması gerekir. Bu genellikle <code><script></code> etiketini <code><body></code> etiketinin kapanışından hemen önce yerleştirerek veya <code>defer</code>/<code>async</code> niteliklerini kullanarak sağlanır. Alternatif olarak, <code>document.addEventListener("DOMContentLoaded", function() { /* kodunuz */ });</code> kullanarak kodunuzun DOM tamamen yüklendikten sonra çalışmasını sağlayabilirsiniz.</p></li> <li><p><strong><code>id</code> Benzersizliği:</strong> <code>document.getElementById()</code> metodu için kullanılan <code>id</code> nitelikleri, HTML belgesi içinde <strong>benzersiz</strong> olmalıdır. Aynı <code>id</code>'ye sahip birden fazla element bulunması durumunda, metot yalnızca ilk eşleşeni döndürecektir.</p></li> <li><p><strong><code>HTMLCollection</code> ve <code>NodeList</code>:</strong> <code>getElementsByClassName</code> ve <code>getElementsByTagName</code> metotları <code>HTMLCollection</code>, <code>querySelectorAll</code> ise <code>NodeList</code> döndürür. Bu koleksiyonlar dizi benzeri nesnelerdir ancak tüm dizi metotlarına (<code>map</code>, <code>filter</code> vb.) doğrudan sahip değildirler. Üzerlerinde döngü kurmak için <code>for...of</code> veya <code>Array.from().forEach()</code> kullanabilirsiniz.</p></li> <li><p><strong>Performans İpuçları:</strong> Kapsamlı DOM manipülasyonları performans maliyetli olabilir. Büyük değişiklikler yaparken, elementleri DOM'dan kaldırın, değişiklikleri yapın ve sonra tekrar ekleyin. Ayrıca, birden fazla stil değişikliği için <code>element.style.cssText</code> özelliğini kullanabilir veya CSS sınıflarını (<code>classList</code>) manipüle edebilirsiniz.</p></li> <li><p><strong>Güvenlik (XSS):</strong> Kullanıcı girdilerini <code>innerHTML</code> ile doğrudan DOM'a eklerken dikkatli olun. Kötü niyetli kullanıcılar, bu yöntemle sitenize Cross-Site Scripting (XSS) saldırıları yapabilirler. Güvenliğiniz için genellikle <code>textContent</code> kullanmak veya girdileri sanitize etmek daha iyidir.</p></li> <li><p><strong><code>null</code> Kontrolü:</strong> DOM elementlerini seçerken, bazen elementin sayfada var olmayabileceği durumlar olabilir. Bu tür durumlarda, döndürülen değer <code>null</code> olacaktır. Kodunuzun beklenmedik hatalar vermesini önlemek için element üzerinde işlem yapmadan önce bir <code>null</code> kontrolü yapmak iyi bir pratiktir (örneğin, <code>if (element) { ... }</code>).</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 4 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <a style="text-decoration:none; display:flex; justify-content: center; align-items: flex-end;" href="posts/sql-dilinde-left-join-kullanimi-487"> <div class="user-yazi"> <div class="yazi-photo"><img class="user-yazi-photo" src="https://softmush.com/api/images/post_banner/sql-dilinde-left-join-kullanimi-6909c0b1a9aa4.webp" alt=""> </div> <div class="yazi-icerik-2"> <div class="yazi-baslik-2"> SQL Dilinde LEFT JOIN Kullanımı </div> <div class="yazi-aciklama-2"> <p>SQL veritabanlarında, farklı tablolar arasında ilişkisel veri kümelerini birleştirmek temel bir işlemdir. <code>LEFT JOIN</code> (sol dış birleşim) işlemi, iki veya daha fazla tabloyu belirli bir koşul üzerinden birleştirirken, sol tablodaki tüm kayıtları, sağ tablodaki eşleşen kayıtlarla birlikte döndürür. Sağ tabloda eşleşme bulunamayan durumlarda, sağ tablonun sütunları için <code>NULL</code> değerleri döndürülür. Bu makale, <code>LEFT JOIN</code>'in sözdizimini, detaylı açıklamasını ve pratik kullanım örneklerini sunmaktadır.</p> <h3>Temel Sözdizimi</h3><br> <p><code>LEFT JOIN</code> komutunun genel sözdizimi aşağıdaki gibidir:</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT     sutun1, sutun2, ... FROM     sol_tablo LEFT JOIN     sag_tablo ON     sol_tablo.eslesme_sutunu = sag_tablo.eslesme_sutunu;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <h3>Detaylı Açıklama</h3><br> <ul> <li><p><code>SELECT sutun1, sutun2, ...</code>: Sorgu sonucunda döndürülmesini istediğiniz sütunları belirtirsiniz. Bu sütunlar hem sol hem de sağ tablodan gelebilir.</p></li> <li><p><code>FROM sol_tablo</code>: Birleşimin sol tarafında yer alacak ana tabloyu belirtir. Bu tablodaki tüm kayıtlar sonuç kümesine dahil edilecektir.</p></li> <li><p><code>LEFT JOIN sag_tablo</code>: Birleşimin sağ tarafında yer alacak tabloyu belirtir. Sol tablodaki kayıtlarla eşleşen kayıtlar bu tablodan alınır.</p></li> <li><p><code>ON sol_tablo.eslesme_sutunu = sag_tablo.eslesme_sutunu</code>: İki tablo arasındaki eşleşme koşulunu tanımlar. Bu koşul genellikle birincil anahtar (<code>PRIMARY KEY</code>) ve yabancı anahtar (<code>FOREIGN KEY</code>) ilişkisi üzerinden kurulur.</p></li> </ul><br> <h3>Pratik Kullanım Örnekleri</h3><br> <p>Aşağıdaki örneklerde, <code>Musteriler</code> ve <code>Siparisler</code> adında iki tablo kullandığımızı varsayalım. <code>Musteriler</code> tablosunda <code>MusteriID</code>, <code>Ad</code>, <code>Soyad</code> sütunları; <code>Siparisler</code> tablosunda ise <code>SiparisID</code>, <code>MusteriID</code>, <code>SiparisTarihi</code>, <code>Tutar</code> sütunları bulunmaktadır.</p><br> <h4>Örnek 1: Tüm Müşterileri ve Varsa Siparişlerini Listeleme</h4><br> <p>Bu sorgu, tüm müşterileri ve onların mevcut siparişlerini listeler. Eğer bir müşterinin hiç siparişi yoksa, <code>Siparisler</code> tablosuna ait sütunlar için <code>NULL</code> değerleri döndürülür.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT     M.MusteriID,     M.Ad,     M.Soyad,     S.SiparisID,     S.SiparisTarihi,     S.Tutar FROM     Musteriler AS M LEFT JOIN     Siparisler AS S ON M.MusteriID = S.MusteriID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>Örnek 2: Henüz Sipariş Vermemiş Müşterileri Bulma</h4><br> <p><code>LEFT JOIN</code> ile birlikte <code>WHERE</code> koşulu kullanarak, sağ tabloda eşleşme bulunamayan kayıtları filtreleyebiliriz. Bu örnekte, henüz sipariş vermemiş müşteriler listelenir.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT     M.MusteriID,     M.Ad,     M.Soyad FROM     Musteriler AS M LEFT JOIN     Siparisler AS S ON M.MusteriID = S.MusteriID WHERE     S.SiparisID IS NULL;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h4>Örnek 3: Birden Fazla LEFT JOIN Kullanımı</h4><br> <p>Birden fazla tabloyu birleştirmek için zincirleme <code>LEFT JOIN</code> kullanılabilir. Örneğin, müşterilerin siparişlerini ve bu siparişlerin detaylarını görmek isteyebiliriz. <code>SiparisDetaylari</code> adında bir üçüncü tablo olduğunu varsayalım.</p><br> <div class="code-block"><pre><code>SELECT     M.Ad,     S.SiparisID,     SD.UrunAdi,     SD.Miktar FROM     Musteriler AS M LEFT JOIN     Siparisler AS S ON M.MusteriID = S.MusteriID LEFT JOIN     SiparisDetaylari AS SD ON S.SiparisID = SD.SiparisID;</code></pre><div class="code-footer">softmush.com</div></div> <br> <h3>Önemli Notlar</h3><br> <ul> <li><p><strong>Sol Tablo Önceliği:</strong> <code>LEFT JOIN</code>, sol tablonun tüm kayıtlarını garanti eder. Sağ tabloda eşleşme bulunmasa bile sol tablodaki kayıtlar sonuç kümesinde yer alır.</p></li> <li><p><strong><code>NULL</code> Değerleri:</strong> Sağ tabloda eşleşen kayıt bulunamadığında, sağ tablodaki sütunlar için <code>NULL</code> değerleri döndürülür. Bu durum, eşleşmeyen kayıtları filtrelemek (örneğin, <code>WHERE sag_tablo.anahtar_sutun IS NULL</code> kullanarak) için kullanılabilir.</p></li> <li><p><strong>Performans Etkisi:</strong> Büyük tablolarda <code>JOIN</code> işlemleri performans üzerinde etkili olabilir. İndeksli sütunlar üzerinde birleştirme yapmak sorgu hızını artırır.</p></li> <li><p><strong>Alias Kullanımı:</strong> Tablo isimleri için kısa takma adlar (<code>AS M</code>, <code>AS S</code> gibi) kullanmak, sorguyu daha okunaklı hale getirir ve yazım hatalarını azaltır.</p></li> <li><p><strong><code>INNER JOIN</code> ile Farkı:</strong> <code>INNER JOIN</code> yalnızca iki tabloda da eşleşen kayıtları döndürürken, <code>LEFT JOIN</code> sol tablonun tüm kayıtlarını döndürür ve sağ tablodaki eşleşmeyenler için <code>NULL</code> kullanır.</p></li> </ul> </div> <div class="begenme"> <i class='bx bxs-hot'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> <i class='bx bxs-heart'></i> <div class="begeni-sayisi"> 0 </div> </div> </div> </div> </a> <div class="sayfalama" id="sayfalama"><a href="/yazar/emin?sayfa=13">« Önceki</a><a href="/yazar/emin?sayfa=1">1</a><a href="/yazar/emin?sayfa=2">2</a><a href="/yazar/emin?sayfa=3">3</a><a href="/yazar/emin?sayfa=4">4</a><a href="/yazar/emin?sayfa=5">5</a><a href="/yazar/emin?sayfa=6">6</a><a href="/yazar/emin?sayfa=7">7</a><a href="/yazar/emin?sayfa=8">8</a><a href="/yazar/emin?sayfa=9">9</a><a href="/yazar/emin?sayfa=10">10</a><a href="/yazar/emin?sayfa=11">11</a><a href="/yazar/emin?sayfa=12">12</a><a href="/yazar/emin?sayfa=13">13</a><a class="aktif" href="/yazar/emin?sayfa=14">14</a><a href="/yazar/emin?sayfa=15">15</a><a href="/yazar/emin?sayfa=16">16</a><a href="/yazar/emin?sayfa=17">17</a><a href="/yazar/emin?sayfa=18">18</a><a href="/yazar/emin?sayfa=19">19</a><a href="/yazar/emin?sayfa=20">20</a><a href="/yazar/emin?sayfa=21">21</a><a href="/yazar/emin?sayfa=22">22</a><a href="/yazar/emin?sayfa=23">23</a><a href="/yazar/emin?sayfa=24">24</a><a href="/yazar/emin?sayfa=25">25</a><a href="/yazar/emin?sayfa=15">Sonraki »</a></div> </div> </div> <footer class="footer"> <div class="footer__addr"> <h1 class="footer__logo"><img class="site-logo" src="../images/avatar_banner/68ecc3cd01872.png" alt="logo"></h1> </div> <ul class="footer__nav"> <li class="nav__item"> <h2 class="nav__title">Kategoriler</h2> <ul class="nav__ul"> <li> <a href="kategori/bilim">Bilim Makaleleri</a> </li> <li> <a href="kategori/para-kazanma">Kazanç Makaleleri</a> </li> <li> <a href="kategori/html">HTML Makaleleri</a> </li> <li> <a href="kategori/css">CSS Makaleleri</a> </li> </ul> </li> <li class="nav__item"> <h2 class="nav__title">Sayfalar</h2> <ul class="nav__ul"> <li> <a href="hakkimizda">Hakkımızda</a> </li> <li> <a href="reklam">Reklam</a> </li> <li> <a href="#">Site Haritası</a> </li> </ul> </li> <li class="nav__item"> <h2 class="nav__title">Hukuk & Yasa</h2> <ul class="nav__ul"> <li> <a href="gizlilik-politikasi">Gizlilik Politikası</a> </li> <li> <a href="cerezler">Çerez Politikası</a> </li> <li> <a href="kullanici-sozlesmesi">Kullanıcı Sözleşmesi</a> </li> </ul> </li> <li class="nav__item"> <h2 class="nav__title">İletişim</h2> <ul class="nav__ul"> <li> <a href="iletisim">İletişim Formu</a> </li> <li> <a href="mailto:yonetici@gmail.com">Mail Gönder</a> </li> </ul> </li> </ul> </footer> <div class="legal"> <p>2025 © Tüm Hakları Saklıdır.</p> </div> </body> <script src="settings/js/java.js"></script> <script> window.addEventListener('load', timeing) function timeing() { setTimeout(fg_load, 1000); } function fg_load() { document.getElementById('loading').style.display = 'none' } </script>